حدیث سفینه نوح

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

نسخه‌ای که می‌بینید نسخه‌ای قدیمی از صفحه‌است که توسط Admin (بحث | مشارکت‌ها) در تاریخ ‏۱۷ مهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۱:۳۳ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوت‌های عمده‌ای با نسخهٔ فعلی بدارد.

این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل حدیث سفینه نوح (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

مقدمه

  • پیامبر اکرم(ص) بارها اهل بیت(ع) خود را به کشتی نوح تشبیه کرده که هرکه بر آن سوار شود نجات می‌یابد و هرکه جا بماند هلاک می‌شود. در طوفان نوح، هرکس از مؤمنان و نیز از حیوانات که سوار کشتی نوح شدند، از آن طوفان عالمگیر که عذاب الهی بود نجات یافتند و هرکس که از آن جدا ماند حتّی اگر پسر نوح بود غرق شد. کشتی نوح، سمبل نجات از غرقاب‌ها و ایمنی در تلاطم طوفان‌هاست. پیامبر خدا(ص) فرمود: "إنّ مثل أهل بیت فیکم مثل سفینة نوح من قومه، من رکبها نجا، و من تخلّف عنها غرق"[۱]، مثل اهل بیت(ع) من در میان شما، مثل کشتی نوح از قوم اوست، هرکس که بر آن سوار شود نجات می‌یابد و هرکس عقب و جا بماند، غرق می‌شود. این مضمون، در احادیث پیامبر و أئمه معصومین با عبارت‌های مختلف بیان شده است. غیر از واژۀ سفینه، با "فلک" هم که به همان معنی است ذکر شده است. امام سجاد(ع) فرمود: "نحن الفلک الجاریة فی اللّجج الغامرة یأمن من رکبها و یغرق من ترکها"[۲] گویا پیامبر از ورای حوادث، امواج مهلک و طوفان‌های سهمگین را می‌دید که امت اسلامی را دستخوش امواج و گرداب‌ها خواهد ساخت و بسیاری دچار این موج‌ها شده غرق و گمراه خواهند گشت. اهل بیت خویش را به عنوان کشتی نجات‌بخشی معرفی کرد تا امّت با تمسّک به ولایت و امامت آنان، تباه و گمراه نشوند. در حدیث معروف إنّ الحسین مصباح الهدی و سفینة النّجاة نیز به نجات‌بخش بودن کشتی حسینی در امواج حوادث و فتنه‌ها اشاره کرده است. حدیث سفینه، از یک‌سو گمراه بودن خطوط و افکار و راه‌های غیر اهل بیت را می‌رساند، از سویی راه درست و منتهی به ساحل امن و ایمان را. پس واجب است که از این خاندان اطاعت شود و رهبری آنان پذیرفته گردد تا امت به سعادت برسد. این مضمون حتی در ادبیات نیز فراوان مطرح شده و این خاندان، همچون نوح نجات‌بخش معرفی شده‌اند. چه غم دیوار امّت را که باشد چون تو پشتیبان چه بیم از موج بحر آن را که باشد نوح، کشتیبان. از این باب است نامگذاری کتاب "و رکبت السّفینة" (سوار کشتی شدم) از مروان خلیفات، یکی از آنان که با مطالعه و آزاداندیشی به حقانیت تشیّع و مکتب اهل بیت پی برد و این تحوّل فکری و اعتقادی را نوعی سوار شدن بر کشتی نجات‌بخش عترت پیامبر دانست. حدیث سفینه از بزرگترین منقبتهای اهل بیت به شمار می‌رود که در کتب حدیث آمده است.[۳][۴]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:  

  1. اهل البیت فی الکتاب و السنّه، ص ۸۷ به نقل از کمال الدین صدوق، امالی طوسی، احتجاج طبرسی و...
  2. «ما کشتی‌های جاری در دریاهای طوفانی و امواج شدیدیم، هرکس بر این کشتی‌ها سوار شود آسوده گردد و هرکه آنها را ترک کند غرق می‌شود» اهل البیت فی الکتاب و السنّه، ص ۸۸
  3. برای منابع این حدیث و نقل‌های گوناگون آن، ر. ک: نفحات الازهار (خلاصۀ عبقات)، ج ۴، احقاق الحق ج ۸ص ۲۶۹، بحار الأنوار، ج ۲۳ ص ۱۲۰، اهل البیت فی الکتاب و السنّه ص ۸۷
  4. محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص:۲۱۴.