ابوکاهل احمسی
| ابوکاهل احمسی | |
|---|---|
 تصویر قدیمی از مسجد کوفه | |
| نام کامل | قیس بن عائذ |
| جنسیت | مرد |
| کنیه | ابوکاهل |
| از قبیله | بجیله |
| از تیره | احمس |
| محل زندگی | کوفه |
| درگذشت | ۸۰ هجری، کوفه |
| از اصحاب | پیامبر خاتم |
آشنایی اجمالی
نامش قیس بن عائذ است[۱] و به کنیه شهرت دارد[۲] از وی در شمار صغار صحابه یاد شده است[۳]. وی به اخمس که تیره‌ای از بجیله است، نسبت دارد[۴]؛ از این‌رو او را بجلی نیز می‌گویند[۵]. ابن سعد[۶]، کنیه او را ابو کامل ذکر کرده که با توجه به یکسان بودن شرح حال او در منابع دیگر و آنچه ابن سعد آورده، معلوم است ابوکاهل، به ابوکامل تصحیف شده است. برخی نیز نام وی را عبدالله بن مالک گفته‌اند[۷]، اما بیشتر، نام او را قیس بن عائذ دانسته‌اند[۸]. بخاری به اشتباه قیس بن عبایه را ابوکاهل احمسی دانسته است[۹]. از او در شمار صحابه‌ای که بعدها در کوفه ساکن شدند، یاد شده است[۱۰].
گفته شده او، امام جماعت قبیله خود (امام الحی) بود[۱۱]. بیشتر منابعی که به نام او پرداخته‌اند، تنها به نقل این گزارش بسنده کرده‌اند که گفته است: رسول خدا (ص) را دیدم که روز عید قربان بر شتری خطبه می‌خواند و مردی حبشی (شاید بلال) نیز زمام شتر او را گرفته بود[۱۲]. درگذشت او را در ایام مختار[۱۳] و به قولی زمان حجاج بن یوسف ثقفی [۱۴] و در کوفه گفته‌اند. گفته ذهبی[۱۵] که او تا حدودسال هشتاد زنده بود، درگذشت او را در زمان حجاج تقویت می‌کند.[۱۶]
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
- ↑ ابن معین، ج۱، ص۲۲۰؛ بخاری، ج۷، ص۱۴۲؛ ابن حجر، تهذیب، ج۱۲، ص۱۸۷.
- ↑ ابن اثیر، ج۴، ص۲۲۱؛ ذهبی، ج۳، ص۴۶۲.
- ↑ ذهبی، ج۳، ص۴۶۲.
- ↑ سمعانی، ج۱، ص۹۱.
- ↑ ابن اثیر، ج۳، ص۳۷۴.
- ↑ ابن سعد، ج۶، ص۲۸.
- ↑ بخاری، ج۷، ص۱۴۲؛ ابن اثیر، ج۴، ص۳۷۴؛ مزی، ج۳۴، ص۲۱۱.
- ↑ ابن معین، ج۱، ص۳۲ و ۲۲۰.
- ↑ ابن ابی‌حاتم، بیان خطا، ص۱۰۳.
- ↑ ابن حبان، الثقات، ج۳، ص۳۴۲؛ ابن ابی‌حاتم، الجرح و التعدیل، ج۷، ص۱۰۲؛ ذهبی، ج۳، ص۴۶۲.
- ↑ ابن حبان، مشاهیر، ص۷۹؛ مزی، ج۳۴، ص۲۱۱؛ ابن حجر، تهذیب، ج۱۲، ص۱۸۷.
- ↑ ابن سعد، ج۶، ص۱۲۸؛ احمد بن حنبل، ج۴، ص۷۸؛ نسائی، ج۳، ص۱۸۵؛ ابونعیم، ج۶، ص۳۰۰۰.
- ↑ ابن ابی‌حاتم، الجرح و التعدیل، ج۱۲، ص۱۷۸.
- ↑ ابن اثیر، ج۶، ص۲۵۵.
- ↑ ذهبی، ج۳، ص۴۶۲.
- ↑ محمدی، رمضان، مقاله «ابوکاهل احمسی»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۴۷۹-۴۸۰.