بحث:دعوت به مصالح دین و دنیا
دعوت به مصالح دین و دنیا
قرآن
«هر کس پاداش دنیا را میخواهد، [ بداند که ] پاداش دنیا و آخرت، نزد خداست، و خدا شنوای بیناست».«مَّن کَانَ یُرِیدُ ثَوَابَ الدُّنْیَا فَعِندَ اللَّهِ ثَوَابُ الدُّنْیَا وَالْاخِرَةِ وَکَانَ اللَّهُ سَمِیعَاً بَصِیرًا»؛ ر. ک: آل عمران: آیه ۱۴، یونس: آیه ۲۶، نحل: آیه ۹۸، عنکبوت: آیه ۲۷.
حدیث
الإرشاد: پیامبر(ص) در آغاز دعوت به اسلام، گروهی برگزیده از خانواده و تبار خود را گِرد آورد و ایمان را بر آنان عرضه نمود. آن گاه فرمود...: «ای فرزندان عبد المطّلب ! خداوند، مرا برای تمام مردم و بخصوص شما برانگیخته است و فرموده است: «و خاندان نزدیکت را هشدار ده». من، شما را به دو کلمه که بر زبان، سبک بار، امّا در میزان [عمل]، گران بارند، دعوت میکنم. شما به کمک این دو کلمه، عرب و عجم را مالک خواهید شد، و امّت ها به کمک آن، فرمان بردار شما خواهند شد و با آنها وارد بهشت شده، از آتش نجات خواهید یافت. [آن دو کلمه این است: ]شهادت به این که خدایی جز خدای یکتا نیست و شهادت به رسالت من» .
85.امام علی(ع): ای بندگان خدا ! بدانید که پرهیزگاران، بهره دنیای گذرا و آخرت دیرپا را بردند. با مردم دنیا در دنیایشان شریک شدند و در آخرتشان با آنان شریک نشدند. در دنیا به بهترین وجه زیستند و نعمت آن را به بهترین وجه خوردند. از دنیا به سان خوش گذرانان، بهره بردند و به میزان بر گرفتن سرکشان متکبّر، از دنیا بر گرفتند. آن گاه از این دنیا با توشه ای رساننده [به مقصد] و تجارتی سودآور، رخت بر بستند. در دنیایشان لذّت زهد دنیا را دریافتند و یقین کردند که فردا در آخرتشان، همسایگان خدا خواهند بود. دعایشان رد نمیشود و بهره شان از لذّت، کاستی نمییابد. «وَ ءَاتَیْنَاهُ أَجْرَهُ فِی الدُّنْیَا وَ إِنَّهُ فِی الْأَخِرَةِ لَمِنَ الصَّالِحِینَ» ـ :
86.امام علی علیه السلام ـ در تفسیر آیه شریف :هر کس برای خداوند متعال عمل کند، خداوند، پاداش او را در دنیا و آخرت به او عطا میکند و کار او را در دنیا و آخرت، کفایت مینماید .
87.امام علی علیه السلام: خدایا ! تو میدانی آنچه توسط ما انجام گرفت، به خاطر رغبت در قدرت و یا خواستن چیزی از زیادتی متاع دنیا نبوده است؛ بلکه میخواستیم تا شعارهای دینت را به جای نخستین، باز گردانیم و اصلاح را در شهرهایت ظاهر گردانیم، تا بندگان ستم دیده ات ایمنی یابند و حدود تعطیل شده ات، اقامه گردند .
88.امام رضا علیه السلام ـ در تبیین حکمتِ خطابه روز جمعه ـ :جمعه، روز اجتماع عموم[مردم ]است. [خداوند] خواست تا امام از ره گذر خطابه، آنان را موعظه کند و به اطاعت، تشویقشان کند، و آنان را از معصیت و ارتکاب آن، بر حذر دارد، و آنان را بر آنچه در مصلحت دین و دنیایشان میخواهند، موفّق سازد، و از زیان هایی که دیده اند و حالاتی که برای آنان زیان آور یا سودآور است، باخبر سازد .
ص 69-71 دانشنامه قرآن و حدیث، ج۱۵.
الدَّعوَةُ إلی مَصالِحِ الدّینِ وَالدُّنیا
الکتاب
الحدیث
84.الإرشاد: إنَّ النَّبِیَّ(ص) جَمَعَ خاصَّةَ أهلِهِ وعَشیرَتِهِ فِی ابتِداءِ الدَّعوَةِ إلَی الإِسلامِ فَعَرَضَ عَلَیهِمُ الإِیمانَ ... ثُمَّ قالَ. ..: یا بَنی عَبدِ المُطَّلِبِ، إنَّ اللّهَ بَعَثَنی إلَی الخَلقِ کافَّةً، وبَعَثَنی إلَیکُم خاصَّةً، فَقالَ عز و جل: «وَ أَنذِرْ عَشِیرَتَکَ الْأَقْرَبِینَ»، وأَنَا أدعوکُم إلی کَلِمَتَینِ خَفیفَتَینِ عَلَی اللِّسانِ، ثَقیلَتَینِ فِی المیزانِ، تَملِکونَ بِهِمَا العَرَبَ وَالعَجَمَ، وتَنقادُ لَکُم بِهِمَا الاُمَمُ، وتَدخُلونَ بِهِمَا الجَنَّةَ، وتَنجونَ بِهِما مِنَ النّارِ: شَهادَةِ أن لا إلهَ إلَا اللّهُ، وأَ نّی رَسولُ اللّهِ. [2]
85.الإمام علیّ علیه السلام: إعلَموا عِبادَ اللّهِ أنَّ المُتَّقینَ ذَهَبوا بِعاجِلِ الدُّنیا وآجِلِ الآخِرَةِ، فَشارَکوا أهلَ الدُّنیا فی دُنیاهُم، ولَم یُشارِکوا أهلَ الدُّنیا فی آخِرَتِهِم، سَکَنُوا الدُّنیا بِأَفضَلِ ما سُکِنَت، وأَکَلوها بِأَفضَلِ ما اُکِلَت فَحَظوا مِنَ الدُّنیا بِما حَظِیَ بِهِ المُترَفونَ، وأَخَذوا مِنها ما أخَذَهُ الجَبابِرَةُ المُتَکَبِّرونَ، ثُمَّ انقَلَبوا عَنها بِالزّادِ المُبَلِّغِ وَالمَتجَرِ الرّابِحِ المُربِحِ، أصابوا لَذَّةَ زُهدِ الدُّنیا فی دُنیاهُم، وتَیَقَّنوا أ نَّهُم جیرانُ اللّهِ غَداً فی آخِرَتِهِم، لا تُرَدُّ لَهُم دَعوَةٌ، ولا یَنقُصُ لَهُم نَصیبٌ مِن لَذَّةٍ. [3]
[1] النساء: 134 . [2] الإرشاد: ج 1 ص 48، کشف الیقین: ص 49 ح 26، إعلام الوری: ج 1 ص 322 . [3] نهج البلاغة: الکتاب 27، بحارالأنوار: ج 33 ص 581 ح 726 وراجع: الأمالی للمفید: ص 263 ح 3 والأمالی للصدوق: ص 26 ح 31 و تحف العقول: ص 178 و الغارات: ج 1 ص 235 .
86.عنه علیه السلام ـ فی قَولِهِ تَعالی :فَمَن عَمِلَ لِلّهِ تَعالی أعطاهُ أجرَهُ فِی الدُّنیا وَالآخِرَةِ، وکَفاهُ المُهِمَّ فیهِما. [1]
87.عنه علیه السلام: اللّهُمَّ إنَّکَ تَعلَمُ أنَّهُ لَم یَکُنِ الَّذی کانَ مِنّا مُنافَسَةً فی سُلطانٍ، ولَا التِماسَ شَیءٍ مِن فُضولِ الحُطامِ، ولکِن لِنَرُدَّ المَعالِمَ مِن دینِکَ، ونُظهِرَ الإِصلاحَ فی بِلادِکَ؛ فَیَأمَنَ المَظلومونَ مِن عِبادِکَ، وتُقامَ المُعَطَّلَةُ مِن حُدودِکَ. [2]
88.الإمام الرضا علیه السلام ـ فی بَیانِ الحِکمَةِ مِن خُطبَةِ یَومِ الجُمُعَةِ ـ :الجُمُعَةُ مَشهَدٌ عامٌّ، فَأَرادَ أن یَکونَ لِلإِمامِ سَبَبٌ إلی مَوعِظَتِهِم وتَرغیبِهِم فِی الطّاعَةِ، وتَرهیبِهِم مِنَ المَعصِیَةِ وفِعلِهِم وتَوقیفِهِم عَلی ما أرادوا مِن مَصلَحَةِ دینِهِم ودُنیاهُم، ویُخبِرَهُم بِما وَرَدَ عَلَیهِم مِنَ الآفاتِ ومِنَ الأَحوالِ الَّتی لَهُم فیهَا المَضَرَّةُ وَالمَنفَعَةُ. [3] [1] الأمالی للمفید: ص 262 ح 3، الأمالی للصدوق: ص 26 ح 31، بشارة المصطفی: ص 44 کلّها عن أبی إسحاق الهمدانی، بحارالأنوار: ج 7 ص 260 ح 9 . [2] نهج البلاغة: الخطبة 131، تحف العقول: ص 239 عن الإمام الحسین علیه السلام نحوه، بحار الأنوار: ج 77 ص 295 ح 3؛ تذکرة الخواصّ: ص 120 عن عبد اللّه بن صالح العجلی . [3] علل الشرائع: ص 265 ح 9، عیون أخبار الرضا علیه السلام: ج 2 ص 111 ح 1 کلاهما عن الفضل بن شاذان، بحار الأنوار: ج 6 ص 73 ح 1 .