ابوجبر
ابوجبر از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: ابوجبر در تراجم و رجال - ابوجبر در تاریخ اسلامی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
ابن حجر[۱] او را در قسم سوم کتابش آورده که مختص کسانی است که جاهلیت و اسلام را درک کرده‌اند (مخضرم)، ولی توفیق دیدار پیامبر را نیافته‌اند. بنابراین، او از صحابه رسول خدا(ص) نیست. ابوجبر در فتوح عراق همراه ابوعبید ثقفی بود و در واقعه جسر (سال ۱۳) کشته شد[۲]. ابومِحجَن ثقفی در رثای کشته شدگان واقعه جسر از او یاد کرد و دستگیری وی را از بینوایان ستود: خانه ابوجبر که مأوای ناتوانان و بیوه زنان بود، اینک خالی است[۳].
با توجه به اینکه ابوعبید ثقفی فرزندی به نام جبر (برادر مختار ثقفی) داشته که در حادثه جسر، همراه پدرش کشته شد[۴]، می‌توان ابوجبر را کنیه دیگر ابوعبید دانست که در منابع به آن تصریح نشده است. بنابراین، ابوجبر کسی جز ابوعبید ثقفی نیست. منشأ اختصاص مدخل جداگانه برای ابوجبر از سوی ابن حجر - که به منبع خود در این زمینه اشاره نمی‌کند - می‌تواند توجه وی به شعر ابومحجن باشد که کنیه ابوجبر در آن آمده است. احتمال اشتباه عنوان "ابو جبر" با "جبر" فرزند ابوعبید نیز صحیح به نظر نمی‌رسد؛ زیرا ابن حجر[۵] برای "جبر بن ابی‌عبید" مدخل جداگانه در قسم اول اختصاص داده است.[۶]
منابع
پانویس
- ↑ ابن حجر، ج۷، ص۶۴.
- ↑ ابن حجر، ج۷، ص۶۴.
- ↑ ابن حجر، ج۷، ص۶۴.
- ↑ ابن اعثم، ج۱، ص۱۶۹؛ ابن حبان، ج۲، ص۲۰۲؛ ابن ماکولا، ج۲، ص۱۴.
- ↑ ابن حجر، ج۱، ص۵۶۱.
- ↑ داداش‌نژاد، منصور، مقاله «ابوجبر»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۲۰۹.