احکام سلطانی
احکام سلطانی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: احکام سلطانی در قرآن - احکام سلطانی در حدیث - احکام سلطانی در فقه اسلامی - احکام سلطانی در فقه سیاسی - پرسش‌های مرتبطاحکام سلطانی، نوعی از احکام حکومتی است.
مقدمه
پیامبر(ص) بر مبنای قاعدۀ «لَا ضَرَرَ وَ لَا ضِرَارَ فِي الْإِسْلَامِ» دربارۀ قطع درخت "سمرة بن جندب" حکمی داد که این قضیه به احکام سلطانی معروف گشت. ریشه تاریخی آن از این قرار بود که در زمان رسول خدا(ص) "سمرة بن جندب" - از اصحاب پیامبر(ص) - درخت خرمایی در محدودۀ مسکونی مرد انصاری داشت و گاه و بیگاه، بدون اذن مرد انصاری، وارد حیاط منزل وی می‌شد؛ با این ادعا که "درخت از آن من است و هر وقت دلم خواست می‌آیم"تذکر فایده‌ای نبخشید و مرد انصاری، نزد رسول خدا(ص) شکایت برد. پیشنهادهای متعدد پیامبر(ص) نیز در حل مسأله سودی نبخشید؛ تا این که پیامبر(ص) فرمود: "تو مردی هستی زیان‌رسان و در دین اسلام زیان رساندن مشروع نیست". سپس به مرد انصاری فرمود: "برو درخت خرما را از زمین در آور و جلوی سمره بینداز"[۱] و او نیز چنین کرد[۲].
منابع
پانویس
- ↑ فروع کافی، ج۸، کتاب معیشت، باب ضرار؛ الرسایل، ج۱، ص۵۲؛ بدایع الدرر فی قاعدة نفی الضرر، ص۲۸؛ القواعد الفقهیة، ج۱، ص۱۷۶؛ القواعد الفقهیة، ج۱، ص۷۷.
- ↑ فروتن، اباصلت، مرادی، علی اصغر، واژه‌نامه فقه سیاسی، ص ۲۲.