سید حمیری
سید حمیری از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: سید حمیری در حدیث - سید حمیری در کلام اسلامی - سید حمیری در معارف و سیره حسینی - پرسش‌های مرتبطسید حمیری از برجسته‌ترین شاعران شیعه که در عراق می‌زیست و مورد عنایت خاصّ ائمه، بخصوص امام صادق (ع) بود.
مقدمه
در مدح اهل بیت و مرثیۀ سید الشهدا (ع) و شهدای کربلا، آثار برجسته‌ای سروده است. نامش ابو هاشم اسماعیل بن محمد الحمیری بود. در سال ۱۰۵ ه به دنیا آمد. خانواده‌اش از محبّت اهل بیت دور بودند؛ امّا خودش شیفتۀ آل علی بود و هنر و زبانش را وقف آن دودمان پاک کرد. امام صادق (ع) به او فرمود: «سَمَّتْكَ أُمُّكَ سَيِّداً وَ وُفِّقْتَ فِي ذَلِكَ وَ أَنْتَ سَيِّدُ الشُّعَرَاءِ»[۱]. مادرت تو را "سیّد" نامید، در این باره موفق شدی و تو سالار شاعرانی. سید حمیری، علاوه بر چیرگی در شعر و ادب، در علوم قرآنی، تفسیر، حدیث و کلام نیز چهره‌ای بارز بود و نامش در کنار نام عالمان بزرگ مطرح است. امّا زبان شعری او در مدح دودمان پیامبر و هجو و رسوا کردن بنی امیّه، بسیار نافذ و برّان بود. مجموعۀ شعر او نیز (دیوان السید الحمیری) چاپ شده است.
حضرت صادق (ع) در منزل خود او را نشاند و خانوادۀ امام، پشت پرده نشستند. امام از او خواست در سوگ حسین (ع) شعر بخواند. او هم مرثیه‌ای خواند، با این مطلع: «امْرُرْ عَلَى جَدَثِ الْحُسَيْنِ * فَقُلْ لِأَعْظُمِهِ الزَّكِيَّةِ». و امام صادق (ع) گریست و صدای ناله از خانۀ آن حضرت بلند شد، تا حدّی که به او گفتند: دیگر بس است. او نیز شعرش را متوقّف کرد[۲]. سرانجام، در رمیلۀ بغداد، در سال ۱۷۳ه. ق وفات یافت[۳][۴].
منابع
پانویس
- ↑ الغدیر، ج۲، ص۲۳۲.
- ↑ اعیان الشیعه، ج۱، ص۵۸۶.
- ↑ پیرامون شخصیت او، از جمله ر. ک: «الغدیر»، ج۲، «شاعر العقیده»، محمد تقی حکیم، «سید حمیری، سالار شاعران»، محمد صحتی. این ویژگی‌های رفتاری در منابع زیر آمده است: مناقب، ابن‌شهرآشوب، ج۴، ص۶۵؛ حیاة الامام الحسین، ج۱، ص۱۱۲؛ المحجة البیضاء، ج۴، ص۲۲۲؛ سیرة الائمه الاثنی عشر، ج۲، ص۲۹؛ کشف الغمه، ج۲، ص۲۲۶؛ بحار الأنوار، ج۴۴، ص۱۸۹؛ و عوالم (ج ۱۳، الامام الحسین) ص۵۹.
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ عاشورا، ص ۲۵۳.