آیین دادرسی پیامبر اعظم (کتاب)

**آیین دادرسی پیامبر اعظم(ص)**
آیین دادرسی پیامبر اعظم(ص)
از مجموعه	[[با پیامبر (کتاب)\|با پیامبر]][[رده:مجموعه کتاب با پیامبر]]
زبان	فارسی
نویسنده	محمد درگاه‌زاده
موضوع	سیره، سیره قضایی، پیامبر خاتم(ص)
مذهب	[[شیعه]][[رده:کتاب شیعه]]
ناشر	[[:رده:انتشارات انتشارات کتاب طه‏\|انتشارات انتشارات کتاب طه‏]][[رده:انتشارات انتشارات کتاب طه‏]]
وابسته به	مؤسسه فرهنگی طه
محل نشر	قم، ایران
سال نشر	۱۳۸۸ ش
چاپ	اول
شابک	۹۷۸-۹۶۴-۷۰۱۹-۹۹-۶
شماره ملی	۱‎۸‎۰‎۲‎۷‎۰‎۰
	v; t; e;

متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.

آیین دادرسی پیامبر اعظم(ص)، جلد سی و هفتم از مجموعهٔ چهل و دو جلدی با پیامبر است که با زبان فارسی به بررسی سیرهٔ پیامبر اعظم(ص) در زمینهٔ قضاوت و حل دعاوی مختلف مردم می‌پردازد. این کتاب اثر محمد درگاه‌زاده است و انتشارات کتاب طه‏ وابسته به مؤسسه فرهنگی طه نشر آن را به عهده داشته‌‌ است.^[۱]

دربارهٔ کتاب

در معرفی این کتاب آمده است: «در این پژوهش نخست به بحث در مورد اهمیت دادرسی و ضرورت آن در جامعه، به حکم عقل و شرع پرداخته شده و پس از آن مبانی فقهی دادرسی از آیات و روایات استخراج شده است. آن‌گاه سیرهٔ قضایی رسول خدا(ص) و تأکید ایشان بر اجرای دقیق عدالت در دادرسی، برجسته گردیده و شیوهٔ ایشان در رسیدگی به دعاوی حقوقی مردم منعکس شده است. از دیدگاه نویسنده، پیامبر اکرم با توجه به شرایط اجتماعی و فرهنگی عربستان در دوران رسالت خویش، مسائل عرفی در امر قضاوت را رعایت نموده و معیار اصلی دادرسی را اجرای احکام و شریعت اسلامی در نظر گرفته است. وی همچنین بر پویایی، انسجام و هماهنگی، غیر اقتباسی بودن، استقلال رای و عادلانه بودن سیرهٔ قضایی رسول خدا(ص) تأکید ورزیده و دیدگاه برخی از خاورشناسان را در این زمینه برجسته نموده است. نویسنده در ادامه به ویژگی‌های یک قاضی مطلوب از منظر پیامبر اسلام(ص) اشاره نموده و اوصافی همچون: عقل، بلوغ، ایمان، حلال‌زادگی، علم و اجتهاد و مرد بودن (رجولیت) را از شرایط قضاوت از منظر ایشان عنوان کرده است. بیان برخی از نمونه‌های عملی دادرسی رسول خدا(ص) و آسیب‌های قضاوت از منظر ایشان از دیگر مندرجات این نوشتار است».^[۱]

فهرست کتاب

پیش‏گفتار

فصل اول: کلیات

ضرورت دادرسی به حکم عقل و عرف؛
آثار بررسی شیوه‌‏های دادرسی پیامبر اعظم(ص)؛
روش‌ پژوهش؛
پیشینهٔ پژوهش؛
مفهوم‌‏شناسی؛
دادرسی در قرآن؛
دادرسی در حدیث.

فصل دوم: شیوه‌‏های دادرسی پیش از اسلام

دادرسی در عربستان؛
دادرسی در روم قدیم؛
دادرسی در ایران باستان.

فصل سوم: ویژگی‏‌های نظام دادرسی پیامبر اعظم(ص)

انسجام و هماهنگی؛
الهی بودن؛
پویایی؛
اصالت و غیر اقتباسی بودن؛
استقلال.

فصل چهارم: دیدگاه خاورشناسان دربارهٔ دادرسی پیامبر اعظم(ص)

فصل پنجم: ویژگی‌‏های دادرس از نظر پیامبر اعظم(ص)

بلوغ؛
عقل؛
ایمان؛
عدالت؛
پاک‏‌زادی (حلال‌‏زاده)؛
علم و اجتهاد؛
مرد بودن.

فصل ششم: شیوه‌‏های دادرسی پیامبر اعظم(ص)

توجه دادن به قیامت؛
رعایت برابری در مراحل دادرسی؛
شنیدن ادله دو طرف دعوا؛
قضاوت بر اساس بینه بر عهدهٔ مدعی است و سوگند بر عهدهٔ منکر؛
موعظه هنگام سوگند خوردن؛
قضاوت بر اساس ظاهر؛
اقرار گرفتن از مجرم؛
قَسامه؛
قرعه؛
قاعدهٔ تقسیم؛
قاعدهٔ حدود با آنچه شبهه‏‌آمیز است برداشته می‌‏شود؛
زندانی کردن؛
- بازداشت پیش از قضاوت؛
- بازداشت پس از صدور حکم؛
- بازداشت به عنوان مجازات و حد.

فصل هفتم: آسیب‌‏های دادرسی از نظر پیامبر اعظم(ص)

رشوه‏‌ستانی قاضی؛
هدیه گرفتن قاضی؛
شتاب‏‌زدگی در قضاوت؛
قضاوت در شرایط روحی نامناسب؛
تبعیض؛
کتابنامه.^[۲]

دربارۀ پدیدآورنده

در این موضوع اطلاعاتی در دست نیست.

کتاب‌های وابسته

پانویس

دریافت متن کتاب

دریافت متن دیجیتال از وبگاه اداره کل پژوهش‌های اسلامی رسانه

پیوند به بیرون

[p1-1] ۱٫۰ ^۱٫۱ پایگاه اطلاع‌رسانی سراسری اسلامی پارسا

[2] فهرست دیجیتال کتاب در وبگاه ادارهٔ کل پژوهش‌های اسلامی رسانه

[۱]

[۲]