امامت امامیه و اهل‌سنت (کتاب)
| امامت، امامیه و اهل سنت | |
|---|---|
 | |
| زبان | فارسی |
| ترجمهٔ کتاب | بررسی‌ای تطبیقی با تأکید بر آرای فخر رازی |
| نویسندگان | عیسی عیسی‌زاده |
| ویراستاران | محمد باقر انصاری و اکبر علی‌زاده |
| موضوع | امامت و ولایت |
| مذهب | [[شیعه]][[رده:کتاب شیعه]] |
| ناشر | [[:رده:انتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی|انتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی]][[رده:انتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی]] |
| وابسته به | دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم |
| محل نشر | قم، ایران |
| سال نشر | ۱۳۹۳ ش |
| شابک | ۹۷۸۶۰۰۱۹۵۱۷۱۸ |
| شماره ملی | ۳۶۵۵۵۱۶ |
امامت، امامیه و اهل سنت کتابی است که با زبان فارسی به نقد و بررسی اشکالات و شبهات «فخر رازی» به دلایل قرآنی امامت حضرت علی (ع)، می‌پردازد. پدیدآورندهٔ این اثر عیسی عیسی‌زاده است و انتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی نشر آن را به عهده داشته است.[۱]
درباره کتاب
در معرفی کتاب آمده است: «اثر حاضر در سه فصل، به نقد و بررسی شبهات و اشکالات امام‌المشککین، «فخر رازی» در دو کتاب «الاربعین فی اصول‌الدین» و «مفاتیح الغیب»، به دلایل قرآنی امامت حضرت علی (ع)، می‌پردازد.»
- فصل اول: کلیات
- فصل دوم: مبانی امامت
- فصل سوم: دلایل قرآنی امامت حضرت علی (ع).»[۲]
فهرست کتاب
- سخنی با خواننده؛
فصل اول: کلیات
گفتار اول: مقدمه
- اهداف پژوهش؛
- پیشینه پژوهش؛
- پرسش‌های اصلی و فرعی؛
- پرسش اصلی؛
- پرسش‌های فرعی؛
- فرضیه؛
- سپاسگزاری.
گفتار دوم: معرفی اجمالی فخر رازی
- نام و نسب؛
- عقیده؛
- فرزندان؛
- دوران تحصیل و استادان؛
- شخصیت فخر رازی؛
- سفرها؛
- شاگردان؛
- مخالفت با فخر رازی؛
- آثار؛
- معرّفی اجمالی الاربعین فی اصول الدین؛
- الف) اهمّیت کتاب؛
- ب) ساختاردهی کتاب؛
- اعتراف فخر رازی در وصیت‌نامه.
گفتار سوم: واژگان تحقیق
- معناشناسی امام و امامت:
۱. معنای لغوی؛
۲. معنای اصطلاحی؛
۳. کاربردهای واژه امام در قرآن؛
۴. ملاحظات.
فصل دوم: مبانی امامت
گفتار اول: ضرورت امامت
- اختلاف اول: کلامی یا فقهی بودن ضرورت امامت؛
- اختلاف دوم: عقلی یا نقلی بودن ضرورت امامت؛
- دلایل اثبات ضرورت امامت:
۱. قاعده لطف:
- اشکال به قاعده لطف؛
- اشکال فخر رازی و دیگران؛
- پاسخ به اشکال فخر رازی؛
۲. نیاز شریعت به حافظ؛
۳. لازمه اجرای حدود الهی؛
۴. وجوب دفع ضرر از نفس؛
- تقریر فخر رازی؛
- نقد پاسخ فخر رازی؛
۵. سیره مسلمانان؛
- نتیجه.
گفتار دوم: اوصاف امام
- صفت اول: عصمت:
- الف) مفهوم لغوی؛
- ب) مفهوم اصطلاحی؛
- دلایل لزوم عصمت:
۱. برهان امتناع تسلسل؛
۲. برهان حفظ شریعت:
- اشکال فخر رازی؛
- پاسخ اشکال فخر رازی؛
۳. آیه ابتلا:
- امر اول؛
- امر دوم؛
- تقریر فخر رازی؛
- لازمه تقریر فخر رازی؛
- اشکال فخر رازی و دیگران؛
- پاسخ اشکال فخر رازی؛
- صفت دوم: افضلیت؛
- دلایل لزوم افضلیت:
۱. دلیل عقلی؛
- اشکال فخر رازی؛
- پاسخ اشکال فخر رازی؛
۲. دلیل نقلی؛
- ملاحظات و نتیجهگیری
- نتیجه.
گفتار سوم: راه تعیین امام
- الف) نظریه شیعه امامیه:
- دلایل نظریه شیعه:
۱. دلیل عصمت؛
- پاسخ فخر رازی؛
- نقد پاسخ فخر رازی؛
۲. امامت، عهدی الهی؛
- پاسخ فخر رازی؛
- نقد پاسخ فخر رازی؛
۳. سیره پیامبر (ص)؛
- ب( نظریه اهل‌سنّت؛
- دلایل نظریه اهل‌سنّت:
- ۱. نفی وجود نص؛
- ۲. اجماع صحابه؛
- نقد اجماع؛
- ملاحظات؛
فصل سوم: دلایل قرآنی امامت حضرت علی (ع)
گفتار اول: آیه ولایت
- تبیین دلیل:
- مقام اول: دلالت آیه بر امامت شخص معین؛
- مقام دوم: دلالت آیه بر امامت علی (ع)؛
- پاسخ فخر رازی؛
- نقد و بررسی پاسخ فخر رازی؛
- اشکالات فخر رازی به دلالت آیه بر امامت حضرت علی (ع) در مفاتیح الغیب:
۱. سیاق آیات قبل و بعد مانع دلالت آیه بر معنای ولایت؛
۲. عدم احتجاج امام علی (ع) به آیه ولایت؛
۳. بلافصل بودن امامت حضرت علی (ع) لازمه بالقوه بودن امامت آن حضرت؛
۴. عدم دلالت آیه بر عدم عمومیت ولایت؛
۵. اشکال نزول آیه در شأن حضرت علی (ع)؛
۶. منافات داشتن انفاق انگشتر با زکات واجب؛
۷. ناسازگاری انفاق انگشتر در نماز با اخلاص حضرت علی (ع) در نماز؛
۸. فعل کثیربودن انفاق انگشتر؛
۹. ناسازگاری فقر حضرت علی (ع) با داشتن انگشتر.
گفتار دوم: آیه اولی‌الامر
- تبیین دلیل:
- پاسخ فخر رازی؛
- نقد و بررسی پاسخ فخر رازی؛
- اشکالات فخر رازی به نظریه شیعه در مفاتیح الغیب:
۱. عدم امکان شناخت افراد معصوم؛
۲. منافات داشتن لفظ جمع «اولی‌الامر» با قول به امامت یک امام برای هر زمان؛
۳. عدم ارجاع به امام معصوم در صورت تنازع؛
۴. حجیت اجماع.
گفتار سوم: آیات دیگر
- ۱. آیه مع الصادقین:
- تبیین دلیل؛
- پاسخ فخر رازی؛
- نقد و بررسی پاسخ فخر رازی؛
- نکته پایانی؛
- ۲. آیه ابتلا:
- تبیین دلیل؛
- پاسخ فخر رازی؛
- نقد و بررسی پاسخ فخر رازی؛
- نظر فخر رازی در معنای امام؛
- نقد نظر فخر رازی؛
- ۳. آیه هجرت و جهاد:
- تبیین دلیل؛
- پاسخ فخر رازی؛
- نقد و بررسی پاسخ فخر رازی؛
- نتیجه نهایی؛
- کتابنامه:
- فهرست نرم‌افزار؛
- نمایه:
- آیات؛
- روایات؛
- اعلام؛
- معصومین.[۳]
دربارهٔ پدیدآورنده
حجت الاسلام و المسلمین عیسی عیسی‌زاده (متولد ۱۳۴۷)، عضو هیئت علمی مرکز فرهنگ ومعارف قرآن و پژوهشگر مؤسسه امام صادق (ع) از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس دروس حوزوی و دانشگاهی تاکنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشته تحریر درآورده است. «المفتاح الجامع لمصطلحات القرآن و مفاهیمة»، «برگزیده فرهنگ قرآن» و «پیام‌های قرآنی (ره توشه ماه مبارک رمضان)» برخی از این آثار است.[۴]