حیا در فقه اسلامی

اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث حیا است. "حیا" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

حیا در قرآن - حیا در فقه اسلامی - حیا در حدیث - حیا در نهج البلاغه - حیا در معارف دعا و زیارات - حیا در معارف و سیره سجادی - حیا در معارف و سیره نبوی

مقدمه

حیا عبارت است از حالت و خویی نفسانی در انسان که مانع ارتکاب اعمال زشت می‏‌شود. مقابل آن، بی‏شرمی قرار دارد.

حیا از اخلاق پسندیده، بلکه در روایات، رأس مکارم اخلاق که خداوند پیامبران خود را بدان آراسته، بر شمرده شده است، و در روایتی از معصوم(ع) آمده است: «حیا و ایمان با هم‌اند، چنانچه یکی رخت بربندد، دیگری نیز به تبع آن می‏‌رود» و در روایتی دیگر از امام صادق(ع) آمده است: «کسی که حیا ندارد ایمان ندارد». .

تحصیل فضائل اخلاقی از جمله حیا، مستحب است.

ارتکاب اعمالی که موجب از بین رفتن حیا در میان برادران دینی نسبت به یکدیگر می‏‌شود، مکروه است.

حیا نمی‌‏تواند عذر شرعی برای ترک واجب یا فعل حرام باشد؛ چنان که نمی‌‏تواند برای باقی ماندن بر جهل به وظایف شرعی و ترک پرسش عذر به شمار آید.

به نیازمندی که به جهت حیا از گرفتن زکات خودداری می‏‌کند، جایز، بلکه مستحب است به ظاهر تحت عنوان هدیه و در واقع به قصد زکات، زکات بدهند. .

منابع

1. هاشمی شاهرودی، سید محمود، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت