تعین اجتماعی معرفت‌های وحیانی (مقاله)

تعین اجتماعی معرفت‌های وحیانی
(در اندیشه علامه طباطبایی)
زبان	فارسی
نویسنده	حسین اژدری‌زاده
موضوع	وحی
مذهب	شیعه
منتشر شده در	فصلنامه روش‌شناسی علوم انسانی
وابسته به	پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
محل نشر	قم، ایران
تاریخ نشر	تابستان ۱۳۸۲
شماره	۳۵
ناشر الکترونیک	پایگاه مجلات تخصصی نور

تعین اجتماعی معرفت‌های وحیانی در اندیشه علامه طباطبایی عنوان مقاله‌ای است که با زبان فارسی به بررسی وحی در قرآن از دیدگاه علامه طباطبایی می‌پردازد. این مقالهٔ ۲۵ صفحه‌ای به قلم حسین اژدری‌زاده نگاشته شده و در فصلنامه روش‌شناسی علوم انسانی (شماره ۳۵، تابستان ۱۳۸۲) منتشر گشته است.

چکیده مقاله

• نویسنده در ابتدای چکیده مقاله خود می‌نویسد: «یکی از سؤالات اساسی حوزه «معرفت‌های وحیانی» میزان اثرپذیری آن از «عوامل اجتماعی» است که از آن به عنوان «تعین اجتماعی وحی» یاد می‌شود. به باور علامه طباطبایی به طور کلی، «صورت» معرفت‌های وحیانی، از تغییر برخی عوامل اجتماعی و انسانی، مانند: شرایط زمان، انسان و مصالح اثر می‌پذیرد که به عقیده وی ظهور «شریعت»های متعدد نتیجه آن است ولی «محتوای» معرفت‌های وحیانی، و به تبع آن محتوای شرایع تغییرناپذیر است».

• نویسنده در ادامه چکیده مقاله خود می‌نویسد: «علامه طباطبایی ضمن تطبیق قاعده فوق بر قرآن و احکام اسلام، بر این باور است که قرآن کریم در اصل نزول، برای رسیدن به سطح فهم انسان‌ها؛ نزول تدریجی، به دلایل آموزشی، احتجاج و ضعف فراگیری عمومی؛ به لفظ آمدن، برای امکان مکامله با مردم؛ کاربرد «زبان تمثیل»، برای امکان انتقال بهتر معانی؛ و «عربی بودن»، به جهت امتیاز زبان عربی و عرب بودن عمده مخاطبین در مراحل آغازین، متأثر از جامعه است. ایشان، هم‌چنین، دین اسلام را به دلیل تأکیدش بر «تفکر جمعی»، «نیروی جمعی اجرایی»، «اجتماعی بودن احکام» و مانند آن، «دینی اجتماعی» می‌داند که ناظر به جامعه انسانی شکل گرفته است».

فهرست مقاله

• چکیده؛
• اشاره؛
• مبانی معرفت‌‏شناختی علامه طباطبایی:
• چشم‏‌اندازی عام به معرفت‏‌های وحیانی؛
• تعیّن اجتماعی قرآن؛
• نتیجه؛
• منابع.

در باره پدیدآورنده

حسین اژدری‌زاده

حجت الاسلام و المسلمین حسین اژدری‌زاده (متولد ۱۳۴۷ ش، خوزستان)، تحصیلات حوزوی خود را در محضر اساتیدی همچون حضرات آیات: رضا استادی، حسین وحید خراسانی و عبدالله جوادی آملی پیگیری کرد. او تحصیلات آکادمیک خود را نیز در مقطع کارشناسی ارشد الهیات از پژوهشگاه حوزه و دانشگاه به اتمام رساند. عضو هئیت علمی دانشگاه آزاد اسلامی نراق و همکاری با پژوهشگاه حوزه و دانشگاه از جمله فعالیت‌های وی است. او تاکنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشته تحریر درآورده است. «المحددات الاجتماعیة للمعرفة الوحیانیة»، «معرفت و جامعه»، «کارکردهای امنیتی انتظار»، «جامعه‌شناسی معرفت» و «تعین اجتماعی معرفت‌های وحیانی» برخی از این آثار است.

جستارهای وابسته

• ترجمه عربی این مقاله.

دریافت متن مقاله

• دریافت متن PDF مقاله از پایگاه مجلات تخصصی نور
• دریافت متن PDF مقاله از بانک اطلاعات نشریات کشور
• متن دیجیتال مقاله در وبگاه دانشنامه موضوعی قرآن

پیوند به بیرون

• وبگاه المرکز الإسلامی للدراسات الاستراتیجیة