جعیل بن زیاد اشجعی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

آشنایی اجمالی

با توجه به نسبت اشجعی، وی باید از تیره اشجع بن ریث از قیس عیلان بن مضر باشد [۱]. نام او را «جعال»[۲]، «جمیل»[۳] و «حمیل»[۴] نیز گفته‌اند که موارد اخیر ناشی از تصحیف است. نام پدرش را «ضمره» نیز گفته‌اند[۵]. براساس خبری مشهور جعیل می‌گوید: در یکی از جنگ‌های رسول خدا (ص) همراه ایشان بودم و در انتهای سپاه حرکت می‌کردم. آن حضرت مرا دید و فرمود: «حرکت کن». گفتم: اسبم لاغر و ضعیف است. ایشان نزدیک آمد و با تازیانه‌اش به اسبم ضربه‌ای زد و گفت: «خدایا، به این اسب برکت ده». پس از آن، من خود را پیشگام سپاه دیدم، به طوری که نمی‌توانستم اسمم را کنترل کنم و از فروش کره‌های آن دوازده هزار (درهم) سود بردم[۶]. در منابع پیش گفته، نام این غزوه به میان نیامده است. به نظر می‌رسد وی در دوران خلفا در فتوحات شرکت داشته است چنان که ابن حبان[۷] وی را در شمار صحابه ساکن بصره آورده و می‌گوید: سالم بن ابی‌الجعد از او روایت کرده است. اما بیشتر منابع، او را کوفی دانسته و گفته‌اند عبدالله بن ابی‌الجعد، برادر سالم از وی روایت دارد[۸]. ابن ابی حاتم[۹] تأکید کرده که جز عبدالله بن ابی‌الجعد از وی روایت نکرده است .[۱۰]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. ر. ک: ابن حزم، جمهرة أنساب العرب، ص۲۴۹.
  2. ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۹۶.
  3. ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۴۶.
  4. ابن ماکولا، الاکمال، ج ۲، ص۱۰۶.
  5. ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۹۵.
  6. ابن ابی عاصم، الآحاد و المثانی، ج۳، ص۲۵؛ بغوی، معجم الصحابه، ج۱، ص۵۶۹؛ ابن قانع، معجم الصحابه، ج۱، ص۱۵۶؛ طبرانی، المعجم الکبیر، ج۲، ص۲۸۰؛ ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۲، ص۶۲۴؛ اصبهانی، کتاب دلائل النبوه، ص۱۱۰؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۴۶.
  7. ابن حبان، الثقات، ج۳، ص۶۲.
  8. ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۱۶؛ صفدی، الوافی بالوفیات، ج۱۱، ص۱۷۱.
  9. ابن ابی حاتم، الجرح و التعدیل، ج۲، ص۵۴۲.
  10. خانجانی، قاسم، مقاله «جعیل بن زیاد اشجعی»، دانشنامه سیره نبوی ج۲، ص ۴۰۶.