یوم الحسره

این مدخل زیرشاخهٔ بحث قیامت است. یوم الحسره از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: یوم الحسره در کلام اسلامی - پرسش مرتبط ندارد

مقدمه

از نام‌های قیامت است که یک بار در قرآن به کار رفته است. "حسرة" از ماده "حسر" به معنای آشکار کردن می‌آید. چون عرب می‌گوید: "حَسَرْتُ عَنِ الذراعِ" یعنی آستین را بالا زدم و دست خویش را آشکار کردم. به روز رستاخیز، آنان که از عمر خویش بهره برده و نیکوکاری کرده‌اند، به پاداش خود می‌رسند و شادمان می‌گردند؛ اما آنان که فرصت‌ها را از کف داده‌اند و توشه‌ای نیندوخته و خویش را به گناه آلوده‌اند، سخت اندوهگین می‌شوند و حسرت می‌خورند. در برخی روایات آمده است که در قیامت، حتی نیکوکاران نیز حسرت خواهند خورد. در روایتی از رسول خدا (ص) آمده است که چون قیامت برپا شود، هیچ مخلوقی نباشد مگر به پشیمانی می‌افتد؛ ولی در آن هنگام پشیمانی سود نخواهد داد. پشیمانی نیکوکاران از آن روی است که بهشت و نعمت‌هایی را می‌بینند که خداوند برای اولیای خویش فراهم ساخته است. آنان حسرت می‌خورند که چرا خویش را به مقام اولیای الهی نرسانیده‌اند. اندیشه و اعمال و رفتار نیک- مانند جهان‌بینی واقع‌گرایانه، خُلق و خوی انسانی و پاکیزه از حسادت و مکر و حقه و کینه و خدمت به دیگران و جامعه- از حسرت و پشیمانی آدمی به روز قیامت خواهد کاست. به عکس، بی‌ایمانی و بی‌اعتقادی و باورهای نادرست و خلق و خوی پلید و زشتکاری، شقاوت می‌آورد و بر حسرت و ندامت آدمی می‌افزاید.

منابع

1. پژوهشکده تحقیقات اسلامی، فرهنگ شیعه