ابو یزید قسمی
- اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
مقدمه
راوی امام رضا(ع). نام ابویزید، در متون حدیثی شیعه، در ذکر روایتی از امام رضا(ع) آمده و به همین اعتبار به عنوان راوی و صحابی آن حضرت شناسایی شده است[۱]. این روایت را که درباره کراهت نماز در جورابی که از “دارش” (نوعی پوست سیاه دباغی شده) تهیه شده، سیاری ابوعبدالله أحمد بن محمد بن سیار بصری از او از امام نقل می‌کند. کلینی نخستین‌بار آن را در کتاب الکافی در باب "اللِّبَاسِ الَّذِي تُكْرَهُ الصَّلَاةُ فِيهِ وَ مَا لَاتُكْرَه" آورده است[۲]. به تبع او سایر منابع حدیثی و رجالی این روایت را تکرار کرده‌اند و ضمن یاد کرد آن چنین گفته‌اند که قسم، شاخه‌ای از یمنی‌ها در بصره هستند[۳]. بنابراین، می‌توان ابویزید را از محدثان بصری در نیمه دوم سده دوم قمری به شمار آورد. بیش از این چیزی درباره او در منابع حدیثی و رجالی دیده نمی‌شود. از این‌رو برخی وی را مجهول خوانده‌اند[۴]، با اینکه فقیهان و محدثان از حدیث او استفاده کرده‌اند[۵]. در کتاب‌های لغت و انساب، چنان‌که تستری به آن توجه کرده[۶]، نامی از تیره قسم نیز به میان نیامده است.[۷].[۸]
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
- ↑ جامع الرواة، ج۲، ص۴۲۵.
- ↑ الکافی، ج۳، ص۴۰۳.
- ↑ علل الشرایع، ج۲، ص۳۴۵؛ جامع الرواة، ج۲، ص۴۲۵؛ معجم رجال الحدیث، ج۲۳، ص۹۷.
- ↑ المفید من معجم رجال الحدیث، ص۷۳۰.
- ↑ تهذیب الأحکام، ج۲، ص۳۷۳؛ وسائل الشیعة، ج۳، ص۴۴؛ بحار الأنوار، ج۷۷، ص۱۰۹؛ ج۸۰، ص۲۱۷.
- ↑ قاموس الرجال، ج۱۱، ص۵۶۳.
- ↑ منابع: بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علی محمد باقر بن محمدتقی معروف به علامه مجلسی (۱۱۱۰ق)، تحقیق: جمعی از محققان، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، ۱۴۰۳ق؛ تهذیب الأحکام، محمد بن حسن معروف به شیخ طوسی (۴۶۰ق)، تحقیق: سید حسن موسوی خرسان، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چهارم، ۱۴۰۷ق؛ جامع الرواة و إزاحة الاشتباهات عن الطرق و الأسناد، محمد بن علی اردبیلی (۱۱۰۱ق)، قم، کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی، ۱۴۰۳ق؛ علل الشرایع، محمد بن علی معروف به شیخ صدوق (۳۸۱ق)، تحقیق: سید محمد صادق بحر العلوم، نجف، المکتبة الحیدریة، اول، ۱۳۸۵ق؛ قاموس الرجال، محمد تقی بن کاظم معروف به علامه تستری (۱۴۱۵ق)، تحقیق و نشر: مؤسسة النشر الإسلامی، قم، دوم، ۱۴۲۲ق، الکافی، محمد بن یعقوب معروف به کلینی (۳۲۹ق)، تحقیق: علی اکبر غفاری، تهران، دار الکتب الإسلامیة، سوم، ۱۳۶۷ش؛ معجم رجال الحدیث و تفصیل طبقات الرواة، سید ابو القاسم بن علی اکبر موسوی خویی (۱۴۱۳ق)، قم، مرکز نشر الثقافة الإسلامیة، پنجم، ۱۴۱۳ق؛ المفید من معجم رجال الحدیث، محمد جواهری معاصر)، قم، نشر محلاتی، دوم، ۱۴۲۴ق؛ وسائل الشیعة تفصیل وسائل الشیعة إلی نحصیل مسائل الشریعة)، محمد بن حسن معروف به حر عاملی (۱۱۰۴ق)، تحقیق و نشر: مؤسسة آل البیت الا لإحیاء التراث، قم، دوم، ۱۴۱۴ق.
- ↑ غفوری، محمد، مقاله «ابو یزید قسمی»، دانشنامه امام رضا ص ۵۸۶.