فیض
اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی میشود:
مقدمه
فیض، در لغت، به جریان سهل و فراوان چیزی گفته میشود[۱]. چنین جریانی گاه در امور مادی است؛ مثل جریان آب یا اشک چشم و یا خون در مجرای خاص خود؛ چنان که به طغیان آب و بالا آمدن آن از سطح عادی خود در مسیل رودخانه «فیضان الماء» گفته میشود و یا به رودخانههای پر آب مثل نیل و فرات «نهر فیّاض» و یا «فیض» میگویند. گاهی نیز این جریان در امور معنوی است؛ مثلاً هنگام شیوع یک خبر، میگویند «فاض الخبر» و به خبری که در میان مردم و یا اهل علم شایع و منتشر است «حدیث مستفیض» میگویند[۲]. بدین ترتیب میتوان گفت که معنای محوری در مشتقات این لغت، سیلان امری همراه با پری و امتلاء (سرازیر شدن و سررفتن) است.[۳]