مفهوم‌سازی استاد مطهری از وحی از تحویلی‌نگری تا جامع‌نگری و ارتباط آن با فطرت و ایمان (مقاله)
مفهوم‌سازی استاد مطهری از وحی از تحویلی‌نگری تا جامع‌نگری و ارتباط آن با فطرت و ایمان عنوان مقاله‌ای است که با زبان فارسی به بررسی مقام جامع‌نگری از وحی، ارتباط آن با ایمان و فطرت از منظر شهید مرتضی مطهری می‌پردازد. این مقاله ۲۴ صفحه‌ای به قلم فرشته ابوالحسنی نیارکی، هاشم قربانی و احمد بهشتی نگاشته شده و در فصلنامه فلسفه دین (شماره ۱، بهار ۱۳۹۲) منتشر گشته است.[۱]
| مفهوم‌سازی استاد مطهری از وحی | |
|---|---|
| از تحویلی‌نگری تا جامع‌نگری و ارتباط آن با فطرت و ایمان | |
 | |
| رتبه علمی | علمی پژوهشی |
| زبان | فارسی |
| نویسندگان | فرشته ابوالحسنی نیارکی، هاشم قربانی و احمد بهشتی |
| موضوع | مجاری علم لدنی امام، وحی |
| مذهب | شیعه |
| منتشر شده در | فصلنامه فلسفه دین |
| وابسته به | پردیس قم و دانشگاه تهران |
| محل نشر | قم، ایران |
| تاریخ نشر | بهار ۱۳۹۲ |
| شماره | ۱ |
| ناشر الکترونیک | پایگاه مجلات تخصصی نور |
چکیده مقاله
- نویسندگان در ابتدای چکیده مقاله خود می‌نویسند:«جستار حاضر، از منظری روش‌شناسانه، جامع‌نگری استاد مطهری به بحث تحلیل مفهوم وحی را کاوش می‌نماید. از سویی، فیلسوفان مسلمان وحی را اتصال نبی با عقل فعال تلقی کرده و فقط به هویت علمی و شناختاری آن تأکید می‌کنند؛ و از سوی دیگر، برخی متفکران وحی را به صرف گرایش و تجربه نبی ارجاع داده‌اند. در این تصور از وحی، بر بعد تجربی‌انگاری و گرایشی وحی تأکید می‌شود. هر دو رهیافت تصوری فروکاهش‌گرایانه و تحویلی‌نگر از وحی ارائه می‌دهند».
- نویسندگان در ادامه چکیده مقاله خود می‌نویسند:«استاد مطهری، با نقد هر دو رهیافت، به تحلیلی جامع‌نگر از وحی الهی دست یازیده‌اند: به اعتقاد ایشان، وحی الهی علاوه بر اینکه بعد شناختاری دارد و پیام الهی است، بعد گرایشی نیز دارد. در مقاله حاضر، با بررسی مقام جامع‌نگری از وحی، ارتباط آن با ایمان و فطرت نیز نزد مطهری واکاوی می‌شود. مفهوم‌سازی استاد از ایمان، از حیث روشی، از تصور ایشان از وحی کسب هویت می‌کند. بنابراین، ایمان نزد استاد مطهری هویتی دو بعدی دارد: شناختاری و گرایشی دارد. این تحلیل از وحی و ایمان با تقسیم فطرت به دو بعد شناختی و گرایشی نیز متلائم است؛ یعنی، تصور استاد از دو بعدی بودن انسان در تحلیل ایشان از وحی و ایمان مؤثر افتاده است. بدین‌سان، در منظومه فکری استاد، این سه بحث در تعامل ناظر بر هم هستند»[۱].
فهرست مقاله
- چکیده؛
- مقدمه؛
- تعریف لفظی؛
- دیدگاه مطهری در تحلیل مفهوم وحی؛
- تعریف‌پذیری وحی؛
- ماهیت وحی؛
- تحلیل و بررسی تطبیقی دیدگاه استاد مطهری در مفهوم‌سازی وحی؛
- رابطه وحی با ایمان و فطرت در اندیشه استاد مطهری:
- ایمان؛
- فطرت؛
- رابطه فطرت و ایمان با وحی؛
- وحی، حقیقتی ذومراتب و ارتباط آن با تجربه دینی؛
- نتیجه؛
- منابع.
دربارهٔ پدیدآورندگان
-
احمد بهشتی(پدیدآورنده)
-
هاشم قربانی(پدیدآورنده)
-
فرشته ابوالحسنی نیارکی(پدیدآورنده)
- در مورد فرشته ابوالحسنی نیارکی اطلاعاتی در دست نیست.
- در مورد هاشم قربانی اطلاعاتی در دست نیست.
- آیت‌الله دکتر احمد بهشتی (متولد ۱۳۱۴ ش، اسلام‌آباد)، تحصیلات حوزوی را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: محمد علی موحد، میرزا علی اکبر ارسنجانی، ابوالحسن حدایق و بهاءالدین محلاتی به اتمام رساند. ریاست دانشگاه قم، نمایندگی مجلس خبرگان رهبری و نمایندگی دورههاى اول و دوم مجلس شوراى اسلامى از جمله فعالیت‌های وی است. اوعلاوه بر تدریس در حوزه و دانشگاه تا کنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشته تحریر درآورده است. «اندیشه سیاسی تربیتی علوی در نامه‌های نهج‌البلاغه»، «امامت در اندیشه اهل نظر با مروری بر روایات»، «جلوه‌هایی از شخصیت امام حسین (ع) در مبارزه با تحریف»، «نفوذ تاریخی و منزلت علمی حضرت فاطمه»، «امام علی (ع) حق و تکلیف» برخی از این آثار است[۲]