امامت سر خاتمیت (کتاب)
امامت سر خاتمیت کتابی است به زبان فارسی که به بررسی خاتمیت و نقش بنیادین آن در برخی از مهمترین مباحث کلامی نظیر نبوت و امامت می‌پردازد. پدیدآورندهٔ این اثر عباس جوارشکیان است و مؤسسه بوستان کتاب انتشار آن را به عهده داشته است.[۱]
| امامت سر خاتمیت | |
|---|---|
 | |
| زبان | فارسی |
| نویسنده | عباس جوارشکیان |
| ویراستاران | ابوالفضل طریقه‌دار، حسین برخورداری |
| موضوع | امامت، نبوت، خاتمیت |
| مذهب | [[شیعه]][[رده:کتاب شیعه]] |
| ناشر | [[:رده:انتشارات انتشارات بوستان کتاب|انتشارات انتشارات بوستان کتاب]][[رده:انتشارات انتشارات بوستان کتاب]] |
| به همت | دفتر تبلیغات اسلامی |
| محل نشر | قم، ایران |
| سال نشر | ۱۳۹۴ ش |
| شابک | ۹۷۸-۹۶۴-۰۹-۱۷۱۸-۳ |
| شماره ملی | ۴۱۳۱۶۹۸ |
درباره کتاب
در کتاب حاضر، نظریه در خصوص خاتمیت ارائه شده که مهمترین دلیل حقانیت شیعه و محکم‌ترین استدلال امامت بر پایه باورهای مشترک و اصولی همه مسلمانان است. ابتدا ادله اثبات نبوت از منظر حکما و متکلمان بررسی شده و حداکثری بودن قلمروی دین اثبات شده است. سپس نظریات اقبال، شریعتی و مطهری در خصوص مناط و ملاک خاتمیت نقد وبررسی شده است. در ادامه سر خاتمیت بر پایه سازوکار فهم متون مقدس به ویژه قرآن کریم تبیین شده است. در فصل بعدی، به مقامات و شئون رسول اکرم (ص) نسبت به قرآن کریم پرداخته شده است. در نهایت نیز برای روشن شدن تلقی شیعه در دوره غیبت، تحلیل جدیدی از اجتهاد ارائه می‌شود.[۲]
فهرست کتاب
- سخنی با خواننده؛
- پیش گفتار؛
- نسبت خاتمیت و امامت؛
- طرح مسئله خاتمیت؛
- معرفی فصول کتاب؛
- ابعاد نوآوری اثر.
فصل اول نیاز به دین
- قلمرو و جایگاه دین در زندگی انسان؛
- ضرورت و دوام نیازمندی به دین؛
- ادلهٔ اثبات ضرورت دین؛
- چگونگی نیاز انسان به دین از منظر ادلهٔ کلامی و فلسفی نبوت؛
- دلیل متکلمان؛
- اثبات و تبیین مقدمهٔ اول (لطف بودن ارسال انبیا)؛
- اثبات و تبیین مقدمهٔ دوم (وجوب لطف بر خداوند)؛
- ادلهٔ حکما؛
- استدلال نخست بقای نوع بشر؛
- اثبات مقدمات؛
- استدلال دوم نیل به سعادت؛
- سعادت اخروی؛
- استدلال سوم نیل به تکامل؛
- استدلال چهارم تربیت و تعالی روحی و معنوی انسان؛
- غایت تربیت انسان؛
- الف) کمال نهایی و سعادت حقیقی انسان؛
- ب) لوازم و شرایط نیل به سعادت نهایی؛
- ج) حوزهٔ توانایی‌های علمی و عملی انسان؛
- دو ویژگی انحصاری روح انسان؛
- د) ظرفیت و قابلیت دین در تربیت انسان؛
- ویژگی‌های مربی حقیقی؛
- جمع بندی.
فصل دوم نیاز حداکثری به دین
- بررسی تلقی حداقلی از دین:
- یکم دین و حداقل‌های لازم برای زندگی انسانی؛
- دوم اصل دین، هستهٔ مشترک همهٔ ادیان الهی؛
- سوم اساس دیانت و ذاتی دین (مقاصد اصلی شرع)؛
- نیاز حداکثری به دین در ادلهٔ نبوت؛
- مبانی نظری نگرش حداقلی و حداکثری به دین؛
- دلایل حداکثری بودت قلمرو دین؛
- لوازم نیاز حداکثری به دین:
- کمال حداکثری دین؛
- جوهرهٔ حداکثری دین؛
- ربط حداکثری علم و دین؛
- اجتهاد حداکثری؛
- ضرورت اجتهاد حداکثری بر پایهٔ استفاده از همهٔ دانش‌های بشری؛
- سعادت حداکثری؛
- نخست سنخ و واحد کمالات دنیوی و اخروی؛
- دوم آثار دنیوی کمالات اخروی؛
- سوم حقیقت معنوی و روحی سعادتمندی دنیوی؛
- چهارم وابستگی سعادت دنیوی به سعادت اخروی؛
- پنجم سعادت دنیوی مقدمهٔ لازم برای سعادت اخروی؛
- ششم مطلوبیت بالعرض سعادت دنیوی.
فصل سوم فلسفه خاتمیت
- مناط و ملاک خاتمیت؛
- اتمام و اکمال وحی در نظریه‌های خاتمیت؛
- اتمام و اکمال وحی رکن اصلی و ضروری خاتمیت؛
- دو رکن اصلی خاتمیت؛
- بررسی نظریه بلوغ عقلی؛
- بلوغ عقلی از نظر اقبال؛
- پیان دیانت؛
- تفاوت دیدگاه اقبال و شهید مطهری؛
- نقد و بررسی نظریهٔ بلوغ عقلی؛
- نقد تلقی اقبال؛
- نقد نظریه شهید مطهری:
- بررسی ویژگی اول (توانایی حفظ کتای آسمانی)؛
- بررسی ویژگی دوم (قابلیت پذیرش برنامة کامل)؛
- بررسی ویژگی سوم (قدرت اجتهاد)؛
- نقد نظریه اسلام علت بلوغ عقلی؛
- نقد و بررسی؛
- نسبت بلوغ عقلی و خرد استقرائی؛
- اجتهاد و بلوغ عقلی؛
- قراین و شواهد عدم بلوغ عقلی بشر در عصر غیبت؛
- توابع نظریه بلوغ عقلی؛
- نظریه بلوغ نسبی و مطلق
- تلقی نادرست از دورهٔ غیبت؛
- کمال و نقص شریعت در دورهٔ غیبت؛
- امامت سر خاتمیت؛
- مغالطه نبوت و حجیت.
فصل چهارم مبانی فهم متون و حیاتی و قدسی
- مقدمه؛
- چیستی معنا و راه پی بردن به مبانی واژه‌ها؛
- خواستگاه معنا (صور ذهنی واژه‌ها)؛
- نحوهٔ مواضعهٔ الفاظ (پایگاه حسی و تجربی وضع)؛
- وحدت در عین کثرت تعینی معنا؛
- منزل و جایگاه معنا؛
- ساز و کار فهم از طریق زبان و کتابت؛
- نحوهٔ فهم متون وحیانی؛
- تفاوت متون وحیانی با متون بشری؛
- مخاطب وحی.
فصل پنجم تلازم خاتمیت و امامت و فهم دین
- حقیقت قرآن (حقیقت کتاب و کتاب حقیقی)؛
- صاحب مقام تنزیل و تبیین؛
- خاتمیت و ضرورت استمرار مقام تبیین؛
- امامت و ضرورت بهره‌مندی از حقایق قرآنی؛
- اصالت چهرهٔ زبانی وحی؛
- ادلهٔ ملاک خاتمیت بودن امامت:
- دلیل بقا و حفظ و حی؛
- دلیل تبیین؛
- دلیل تأویل (مقام راسخون در علم)؛
- لزوم وجود مرجعیت دینی (حجیت در مقام رفع اختلاف و خطا)؛
- لزوم وجود حجت بالغهٔ الهی در زمین؛
- رهبری و ولایت انسان‌ها (مقام هدایت به امر)؛
- الف) از حیث تربیت معنوی فردی؛
- ب) از حیث رهبری اجتماعی و زمان‌داری جامعه؛
- وساطت فیض.
فصل ششم اجتهاد امامت
- تفسیر متون وحیانی در پرتو امامت؛
- واقعیت زنده و بالفعل مواضعات زبانی؛
- مولف گرایی مفسر محور؛
- تاریخیت فهم؛
- واقعیت مشترک و واحد متن و فهم؛
- غیبت باوری در ساحت متن و معنا؛ شرایط روحی و روانی درک متن؛
- شرایط درک معانی قدسی؛
- تجربهٔ اتحادی با مولف؛
- ولایت، محور و اساس فهم قرآن؛
- ولایت؛
- مولفه‌های اساسی اجتهاد؛
- دفع یک توهم؛
- خلاصه مطالب فصل؛
- کتاب‌‌‌‌‌نامه.[۲]
دربارهٔ پدیدآورنده
دکتر عباس جوارشکیان، تحصیلات دانشگاهی خود در مقطع دکتری فلسفه و حکمت اسلامی دانشگاه تربیت مدرس به اتمام رساند.[۳]
او علاوه بر تدریس دروس دانشگاهی تا کنون چندین مقاله به رشته تحریر درآورده است. «نقد نظریه بلوغ عقلی بشریت در فلسفه خاتمیت و امامت»، «خاتمیت از منظر متفکران معاصر»، «بررسی تطبیقی سیر از کثرت به وحدت در هستی شناسی افلاطون و ملاصدرا» و «چیستی و هستی ماده» برخی از این آثار است.[۴]
پانویس
- ↑ وبگاه خبرگزاری بین‌المللی قرآن
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ وبگاه خانه کتاب خطای یادکرد: برچسب
<ref>نامعتبر؛ نام «p2» چندین بار با محتوای متفاوت تعریف شده‌است - ↑ وبگاه کانون ایرانی پژوهشگران فلسفه و حکمت
- ↑ پرتال جامع علوم انسانی