امامت‌پدیا

آیین دادرسی پیامبر اعظم (کتاب)

آیین دادرسی پیامبر اعظم (ص)، جلد سی و هفتم از مجموعهٔ چهل و دو جلدی با پیامبر است که با زبان فارسی به بررسی سیرهٔ پیامبر اعظم (ص) در زمینهٔ قضاوت و حل دعاوی مختلف مردم می‌پردازد. این کتاب اثر محمد درگاه‌زاده است و انتشارات کتاب طه‏ وابسته به مؤسسه فرهنگی طه نشر آن را به عهده داشته‌‌ است.

آیین دادرسی پیامبر اعظم (ص)
از مجموعهبا پیامبر
زبانفارسی
نویسندهمحمد درگاه‌زاده
موضوعسیره، سیره قضایی، پیامبر خاتم (ص)
مذهبشیعه
ناشرانتشارات کتاب طه
وابسته بهمؤسسه فرهنگی طه
محل نشرقم، ایران
سال نشر۱۳۸۸ ش
چاپاول
تعداد صفحه۷۹
شابک۹۷۸-۹۶۴-۷۰۱۹-۹۹-۶
شماره ملی۱‎۸‎۰‎۲‎۷‎۰‎۰

دربارهٔ کتاب

در معرفی این کتاب آمده است: «در این پژوهش نخست به بحث در مورد اهمیت دادرسی و ضرورت آن در جامعه، به حکم عقل و شرع پرداخته شده و پس از آن مبانی فقهی دادرسی از آیات و روایات استخراج شده است. آن‌گاه سیرهٔ قضایی رسول خدا (ص) و تأکید ایشان بر اجرای دقیق عدالت در دادرسی، برجسته گردیده و شیوهٔ ایشان در رسیدگی به دعاوی حقوقی مردم منعکس شده است. از دیدگاه نویسنده، پیامبر اکرم با توجه به شرایط اجتماعی و فرهنگی عربستان در دوران رسالت خویش، مسائل عرفی در امر قضاوت را رعایت نموده و معیار اصلی دادرسی را اجرای احکام و شریعت اسلامی در نظر گرفته است. وی همچنین بر پویایی، انسجام و هماهنگی، غیر اقتباسی بودن، استقلال رای و عادلانه بودن سیرهٔ قضایی رسول خدا (ص) تأکید ورزیده و دیدگاه برخی از خاورشناسان را در این زمینه برجسته نموده است. نویسنده در ادامه به ویژگی‌های یک قاضی مطلوب از منظر پیامبر اسلام (ص) اشاره نموده و اوصافی همچون: عقل، بلوغ، ایمان، حلال‌زادگی، علم و اجتهاد و مرد بودن (رجولیت) را از شرایط قضاوت از منظر ایشان عنوان کرده است. بیان برخی از نمونه‌های عملی دادرسی رسول خدا (ص) و آسیب‌های قضاوت از منظر ایشان از دیگر مندرجات این نوشتار است».

فهرست کتاب

پیش‏گفتار

فصل اول: کلیات

  • ضرورت دادرسی به حکم عقل و عرف؛
  • آثار بررسی شیوه‌‏های دادرسی پیامبر اعظم (ص)؛
  • روش‌ پژوهش؛
  • پیشینهٔ پژوهش؛
  • مفهوم‌‏شناسی؛
  • دادرسی در قرآن؛
  • دادرسی در حدیث.

فصل دوم: شیوه‌‏های دادرسی پیش از اسلام

  • دادرسی در عربستان؛
  • دادرسی در روم قدیم؛
  • دادرسی در ایران باستان.

فصل سوم: ویژگی‏‌های نظام دادرسی پیامبر اعظم (ص)

  • انسجام و هماهنگی؛
  • الهی بودن؛
  • پویایی؛
  • اصالت و غیر اقتباسی بودن؛
  • استقلال.

فصل چهارم: دیدگاه خاورشناسان دربارهٔ دادرسی پیامبر اعظم (ص)

فصل پنجم: ویژگی‌‏های دادرس از نظر پیامبر اعظم (ص)

  • بلوغ؛
  • عقل؛
  • ایمان؛
  • عدالت؛
  • پاک‏‌زادی (حلال‌‏زاده)؛
  • علم و اجتهاد؛
  • مرد بودن.

فصل ششم: شیوه‌‏های دادرسی پیامبر اعظم (ص)

  • توجه دادن به قیامت؛
  • رعایت برابری در مراحل دادرسی؛
  • شنیدن ادله دو طرف دعوا؛
  • قضاوت بر اساس بینه بر عهدهٔ مدعی است و سوگند بر عهدهٔ منکر؛
  • موعظه هنگام سوگند خوردن؛
  • قضاوت بر اساس ظاهر؛
  • اقرار گرفتن از مجرم؛
  • قَسامه؛
  • قرعه؛
  • قاعدهٔ تقسیم؛
  • قاعدهٔ حدود با آنچه شبهه‏‌آمیز است برداشته می‌‏شود؛
  • زندانی کردن؛
    • بازداشت پیش از قضاوت؛
    • بازداشت پس از صدور حکم؛
    • بازداشت به عنوان مجازات و حد.

فصل هفتم: آسیب‌‏های دادرسی از نظر پیامبر اعظم (ص)

  • رشوه‏‌ستانی قاضی؛
  • هدیه گرفتن قاضی؛
  • شتاب‏‌زدگی در قضاوت؛
  • قضاوت در شرایط روحی نامناسب؛
  • تبعیض؛
  • کتابنامه.[۱]

دربارهٔ پدیدآورنده

در این موضوع اطلاعاتی در دست نیست.

کتاب‌های وابسته

پانویس

  1. ↑ فهرست دیجیتال کتاب در وبگاه ادارهٔ کل پژوهش‌های اسلامی رسانه

دریافت متن

برگرفته از «https://fa.imamatpedia.com/w/index.php?title=آیین_دادرسی_پیامبر_اعظم_(کتاب)&oldid=1159545»