ابان بن ابی‌مسافر کوفی

آشنایی اجمالی

ابان بن ابی‌مسافر کوفی [۱] از راویان امامیه و از اصحاب امام صادق(ع) است. وی تنها در یک روایت در کتاب کافی به عنوان راوی از امام صادق(ع) ذکر شده است. این روایت درباره تفسیر آیه ﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَصَابِرُوا[۲] است که امام فرمودند به معنای صبر بر مصائب است [۳].

نام «ابان بن ابی‌مسافر کوفی» در رجال برقی و شیخ طوسی نیز در شمار اصحاب امام صادق(ع) آمده است، با این تفاوت که برقی نام او را به صورت مطلق [۴] و شیخ طوسی با پسوند «کوفی» [۵] ذکر کرده است.

تاریخ ولادت و وفات او مشخص نیست. تنها شاگرد شناخته‌شده او ابراهیم بن عبدالحمید است که از طریق ابن ابی عمیر و صفوان بن یحیی روایات او را نقل کرده‌اند. آیت‌الله بروجردی او را در طبقه پنجم راویان قرار داده است [۶].

از نظر جایگاه حدیثی، جرح و تعدیل مشخصی درباره او گزارش نشده است. با این حال، از سیاق سند روایت کافی و اینکه ابراهیم بن عبدالحمید که از راویان معتبر است از او نقل حدیث کرده، می‌توان حسن حال او را استنباط کرد [۷].[۸]

در برخی منابع از جمله تفسیر عیاشی، از این راوی با عنوان «ابان بن مسافر» نیز یاد شده است[۹]. این احتمال وجود دارد که این نام‌گذاری ناشی از تصحیف باشد؛ زیرا نام «ابان بن مسافر» در هیچ یک از کتب رجالی و اسناد روایات دیگر مشاهده نمی‌شود[۱۰]. اما عنوان «ابان بن ابی‌مسافر» در منابع معتبری چون رجال برقی و رجال الطوسی ثبت شده است[۱۱].[۱۲]

منابع

پانویس

  1. رجال البرقی، ص۳۹؛ رجال الطوسی، ص۱۶۴، ش۱۸۸۳
  2. «ای مؤمنان! شکیبایی ورزید و یکدیگر را به شکیب فرا خوانید» سوره آل عمران، آیه 200.
  3. تفسیر کنز الدقائق، ج۳، ص۳۰۰
  4. رجال البرقی، ص۳۹
  5. رجال الطوسی، ص۱۶۴، ش۱۸۸۳
  6. الموسوعة الرجالیه، ج۴، ص۲۱
  7. الفهرست (طوسی)، ص۱۸، ش۱۲؛ رجال النجاشی، ص۲۰، ش۲۷
  8. ر.ک: جوادی آملی، عبدالله، رجال تفسیری، ج۱ ص ۱۰۲.
  9. تفسیر کنز الدقائق، ج۶، ص۱۳۳
  10. مستدرکات علم رجال الحدیث، ج۱، ص۹۳، ش۴۳
  11. رجال البرقی، ص۳۹؛ رجال الطوسی، ص۱۶۴، ش۱۸۸۳
  12. ر.ک: جوادی آملی، عبدالله، رجال تفسیری، ج۱ ص۱۵۲-۱۵۳.