احمد بن معذل بن غیلان عبدی

مقدمه

ابوالفضل احمد بن معذل بن غیلان بن حکم عبدی بصری در اصل کوفی بود، اما به جهت سکونت در بصره، از مردمان بصره شمرده می‌‌شد.[۱] فقه را نزد بزرگانی چون عبدالملک بن ماجشون و محمد بن مسلمه فرا گرفت.[۲] از کسانی مانند بشر بن عمر زهرانی حدیث روایت کرد.[۳] عبدی از فقهای مالکی بود و دیگران را نیز به عمل به فقه مالکی دعوت می‌‌کرد.[۴] از وی افرادی چون اسماعیل بن اسحاق قاضی، حماد بن اسحاق و یعقوب بن شیبه سدوسی حدیث روایت کرده و فقه آموخته‌اند.[۵] افزون بر فقه و حدیث، شاعری توانا، فصیح و زبان‌آور بود و به روش کهن شعر می‌‌سرود.[۶] برخی از اشعار او در زمینه حکمت و زهد بود.[۷] ذهبی وی را در زمره متکلمان معتزله به شمار آورده است.[۸]

ابوالفضل برخلاف برادر خود، عبدالصمد مردی شریف، بزرگوار و نیک نام بود و به پارسایی شهرت داشت.[۹] اهل بصره به سبب کثرت عبادت و زهد، او را راهب می‌‌خواندند.[۱۰] الندیم می‌‌نویسد: علاوه بر سروده‌های اندکی که از وی بر جای مانده، دارای کتاب‌های فضائل القرآن و احکام القرآن بوده است.[۱۱] العله،[۱۲] الحجه و الرساله هم از دیگر تألیفات اوست.[۱۳] عبدی به سال ۲۴۰ﻫ از دنیا رفت[۱۴][۱۵]

منابع

  1.   جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱

پانویس

  1. ترتیب المدارک ۱/۵۵۰.
  2. طبقات الفقهاء ۱۶۴.
  3. سیر اعلام النبلاء ۱۱/۵۱۹.
  4. الثقات ۸/۱۶.
  5. تاریخ الاسلام ۱۷/۵۳.
  6. فرهنگ زندگی نامه‌ها ۱/۷۴۰.
  7. الوافی بالوفیات ۸/۱۸۴.
  8. تاریخ الاسلام ۱۷/۵۴.
  9. طبقات الفقهاء ۱۶۴.
  10. سیر اعلام النبلاء ۱۱/۵۲۰.
  11. الفهرست (الندیم) ۳۹، ۴۱ و ۱۸۹.
  12. سمط اللآلی ۱/۳۲۵.
  13. ترتیب المدارک ۱/۵۵۱.
  14. العبر ۱/۳۴۱.
  15. جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱، ص ۱۴۴.