موضوع مرتبط ندارد - مدخل مرتبط ندارد - پرسش مرتبط ندارد

آشنایی اجمالی

اسحاق در دو سند روایت تفسیر کنز الدقائق به نقل از تهذیب الأحکام و تفسیر فرات کوفی یاد شده است:

۱. «عُبَيْدُ بْنُ كَثِيرٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ اَلْحَكَمِ قَالَ أَخْبَرَنَا شَرِيكٌ عَنْ إِسْحَاقَ قَالَ عَمْرُو بْنُ شُعَيْبٍ : فِي قَوْلِهِ تَعَالَى:  قُلْ لَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَى [۱] قَالَ قَرَابَتُهُ مِنْ أَهْلِ بَيْتِهِ »[۲].

حسکانی این روایت را از دو طریق نقل کرده و در سندش به جای «اسحاق» عنوان «ابی‌اسحاق» ثبت شده[۳]، چنان که در بعضی نسخه‌های تفسیر فرات کوفی نیز ابی‌اسحاق[۴] آمده است و مراد از ابی‌اسحاق به قرینه روایت اسرائیل و شریک[۵] از وی، عمرو بن عبدالله ابو اسحاق سبیعی است[۶].

۲. «عَنْهُ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ عَلِيِّ بْنِ النُّعْمَانِ وَ أَبِي الْمِعْزَى وَ الْوَلِيدِ بْنِ مُدْرِكٍ عَنْ إِسْحَاقَ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِS عَنِ الرَّجُلِ يَبْعَثُ إِلَى الرَّجُلِ يَقُولُ لَهُ ابْتَعْ لِي ثَوْباً فَيَطْلُبُ لَهُ فِي السُّوقِ فَيَكُونُ عِنْدَهُ مِثْلُ مَا يَجِدُ لَهُ فِي السُّوقِ فَيُعْطِيهِ مِنْ عِنْدِهِ قَالَ لَا يَقْرَبَنَّ هَذَا وَ لَا يُدَنِّسْ نَفْسَهُ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ:  إِنَّا عَرَضْنَا الْأَمَانَةَ عَلَى السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَالْجِبَالِ فَأَبَيْنَ أَنْ يَحْمِلْنَهَا وَأَشْفَقْنَ مِنْهَا وَحَمَلَهَا الْإِنْسَانُ إِنَّهُ كَانَ ظَلُومًا جَهُولًا [۷] وَ إِنْ كَانَ عِنْدَهُ خَيْراً مِمَّا يَجِدُ لَهُ فِي السُّوقِ فَلَا يُعْطِيهِ مِنْ عِنْدِهِ»[۸].

مراد از «اسحاق» به قرینه روایت ابی‌المغراء از وی اسحاق بن عمار است؛ زیرا در اسناد گوناگونی ابو المغراء حمید بن مثنی عجلی از اسحاق بن عمار روایت کرده است.[۹]

منابع

پانویس

  1. بگو: برای این (رسالت) از شما مزدی نمی‌خواهم جز دوستداری خویشاوندان (خود) را سوره شوری، آیه ۲۳.
  2. تفسیر کنز الدقائق، ج۱۱، ص۵۰۹ به نقل از تهذیب الأحکام، ج۱۰، ص۱۷۸، ح۶۹۷.
  3. در شواهد التنزیل آمده است: «أخبرنا أبوبکر بن عباسة، أخبرنا أبو محمد الدهان، أخبرنا إبراهیم الأنماطی حدثنا لوین حدثنا شریک، عن أبی إسحاق عن عمرو بن شعیب [فی] قوله:  قُلْ لَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَى  قال: فی قرابة رسول اللهa. و [رواه أیضاً] عبد بن حمید فی تفسیره [قال:] أخبرنا عبید الله بن موسی عن إسرائیل، عن أبی إسحاق قال: سألت عمرو بن شعیب عن قول الله:  إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَى  قال: قربی النبیa»؛ (شواهد التنزیل، ج۲، ص۲۰۹، ش۸۴۰، و ص۲۱۰، ح۸۴۱).
  4. تفسیر فرات کوفی، ص۳۸۸، ح۵۱۵.
  5. ر.ک: شواهد التنزیل، ج۲، ص۲۰۹ (۸۴۰) و ۲۱۰ (ح ۸۴۱).
  6. لسان المیزان، ج۷، ص۳۲۶، ش۴۲۶۶؛ التاریخ الکبیر، ج۶، ص۳۴۶، ش۲۵۹۴.
  7. ما امانت را بر آسمان‌ها و زمین و کوه‌ها عرضه کردیم، از برداشتن آن سر برتافتند و از آن هراسیدند و آدمی آن را برداشت؛ بی‌گمان او ستمکاره‌ای نادان است سوره احزاب، آیه ۷۲.
  8. تفسیر کنز الدقائق، ج۱۰، ص۴۵۵ به نقل از تهذیب الأحکام، ج۶، ص۳۵۲، ح۱۲۰.
  9. جوادی آملی، عبدالله، رجال تفسیری، ج۳، ص ۳۷۸-۳۷۹.