اسد بن عبید بن سعیه هدلی
مقدمه
سیرهنویسان، نسب او را به اختلاف گزارش کردهاند. ابن اسحاق وی را از یهود «بنوهدل»[۱]، اما ابن اثیر[۲] و ابن حجر[۳] از یهود «بنو قریظه» دانستهاند. برخی[۴] تبار بنوهدل و بنو قریظه را مشترک دانسته و با تعبیر "الهدل اخوة قريظة"؛ از آنها یاد کردهاند.
اسلام وی و پسرعموهایش «ثعلبه» و «اسید بن سعبه»، در غزوه بنی قریظه و پیش از تسلیم شدن بنی قریظه بود[۵].واقدی[۶] در این باره نوشته است: پس از آنکه اسد به همراه چند تن از هم کیشان خود، بنی قریظه را به اسلام دعوت کردند و آنها از این امر سر باز زدند، وی و همراهانش از دژ فرود آمدند و با پیوستن به پیامبر، جان و مال خود را نجات دادند.
گزارش دیگری، اسلام آوردن ایشان را متأثر از سخنان فردی یهودی به نام ابن هیّبان دانستهاند که پیش از مرگ خود، یهود را به ظهور پیامبر بشارت داده و از آنان خواسته بود به آن حضرت ایمان آورند[۷].
بنا بر نقل برخی مفسران، وقتی اسد بن عبید و همراهانش اسلام آوردند، دانشمندان یهود آنها را به شرارت متهم کردند و گفتند: تنها اشرار ما به دین محمد (ص) درآمدهاند. خداوند در پاسخ آنها، آیه ﴿لَيْسُوا سَوَاءً مِنْ أَهْلِ الْكِتَابِ أُمَّةٌ قَائِمَةٌ يَتْلُونَ آيَاتِ اللَّهِ آنَاءَ اللَّيْلِ وَهُمْ يَسْجُدُونَ﴾[۸] را فرو فرستاد و ایشان را از صالحان برشمرد و غیر قابل مقایسه با بنی قریظه معرفی کرد[۹].
بر پایه برخی گزارشها، وی با زنی از انصار به نام امامه دختر بشر بن وقش ازدواج کرد که ثمره آن فرزندی به نام علی بود[۱۰][۱۱]
منابع
پانویس
- ↑ ابن هشام، ج۳، ص۲۳۸؛ ابن سعد، ج۸، ص۳۲۳.
- ↑ ابن اثیر، ج۱، ص۲۰۳.
- ↑ ابن حجر، ج۱، ص۲۰۶.
- ↑ ابن سعد، ج۸، ص۳۲۳؛ ابن حبیب، ص۴۱۷؛ ابن ماکولا، ج۷، ص۴۱۸.
- ↑ ابن سعد، ج۱، ص۱۳۷؛ ابن عبدالبر، ج۱، ص۷۹.
- ↑ واقدی، ج۲، ص۵۰۳.
- ↑ ابن سعد، ج۱، ص۱۲۷.
- ↑ «آنان برابر نیستند؛ از اهل کتاب گروهی برخاستگانند که در طول شب آیات خداوند را تلاوت میکنند در حالی که سر به سجده دارند» سوره آل عمران، آیه ۱۱۳.
- ↑ طبری، ج۳، ص۷۱؛ واحدی، ص۷۸.
- ↑ ابن حبیب، ص۴۱۷؛ ابن ماکولا، ج۷، ص۴۱۸؛ سمعانی، ج۵، ص۶۲۹.
- ↑ سامانی، سید محمود، مقاله «اسد بن عبید بن سعیه هدلی»، دانشنامه سیره نبوی ج۲، ص:۴۴.