جزء بن ضرار غطفانی

آشنایی اجمالی

وی نواده حرملة بن سنان از بنو ثعلبه، تیره‌ای از غطفان است. جزء، برادرانش شماخ و مزرد و فرزندش جبار از شاعران بنام عرب هستند[۱]. او با معشوقه برادرش شماخ ازدواج کرد، که سبب جدایی آنان از یکدیگر تا پایان عمر شد[۲]. ابن حجة حموی [۳] به صحابی بودن وی تصریح کرده، اما ابن حجر[۴] شرح حال وی را در بخش مخضرمین آورده است.

مرزبانی از جَزء در کتاب معجم الشعراء یاد کرده و او را شاعری مخضرم وصف نموده که در سوگ عمر بن خطاب مرثیه‌ای دارد[۵]. براساس روایت عایشه، «جَزء» و «شماخ» در آخرین حج، عمر را همراهی می‌کردند و در منزلی میان راه شعری شنیده شد که به گمان عایشه از جن بود، ولی پس از کشته شدن عمر، آن را به جَزء (برادرش شماخ یا مزرد) نسبت دادند[۶]، اما صفدی[۷] انتساب آن شعر را به جزء صحیح دانسته است.[۸]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. ابن ماکولا، الاکمال، ج ۲، ص۳۸.
  2. ابن حجر، الاصابه، ج۳، ص۲۸۵.
  3. ابن حجة حموی، علی بن عبدالله، خزانة الادب، ج۴، ص۳۱۱.
  4. ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۶۳۵.
  5. ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۶۳۵.
  6. ابوالفرج اصفهانی، الاغانی، ج۹، ص۱۸۵-۱۹۱؛ ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۴۴، ص۳۹۹-۳۹۷؛ ابن حجر، الاصابه، ج۳، ص۲۸۵؛ و نقد عسکری، سید مرتضی، أحادیث أم المؤمنین عائشه را بر روایت عایشه بنگرید: ج۱، ص۹۹-۹۷.
  7. صفدی، خلیل بن أیبک، الوافی بالوفیات، ج۱۱، ص۶۵.
  8. حسینیان مقدم، حسین، مقاله «جزء بن ضرار غطفانی»، دانشنامه سیره نبوی ج۲، ص ۳۹۰.