جعفر بن محمد رازی
موضوع مرتبط ندارد - مدخل مرتبط ندارد - پرسش مرتبط ندارد
مقدمه
جعفر بن محمد الرازی؛ در سند یک روایت تفسیر کنز الدقائق و به گزارش از کتاب تأویل الآیات الظاهرة واقع گردیده است:
«فی شرح الآیات الباهرة: قَالَ مُحَمَّدُ بْنُ الْعَبَّاسِ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ الرَّازِيِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنِ ابْنِ أُذَيْنَةَ عَنْ بُرَيْدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ(ع) قَالَ: كَانَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ يَسْجُدُ فِي سُورَةِ مَرْيَمَ حِينَ يَقُولُ ﴿وَمِمَّنْ هَدَيْنَا وَاجْتَبَيْنَا إِذَا تُتْلَى عَلَيْهِمْ آيَاتُ الرَّحْمَنِ خَرُّوا سُجَّدًا وَبُكِيًّا﴾[۱] وَ يَقُولُ نَحْنُ عُنِينَا بِذَلِكَ وَ نَحْنُ أَهْلُ الْجَبْوَةِ وَ الصَّفْوَةِ»[۲].[۳]
شرح حال راوی
عنوان یاد شده، در کتب رجال شیعه و سنی ذکر نشده و در اسناد روایات فقط در سند روایت مذکور قرار گرفته و یک مورد هم در سند روایت رجال کشی[۴] و در بعضی اسناد روایات اهل سنت نیز این عنوان دیده می‌شود که با عناوین دیگری مانند أبو یحیی جعفر بن محمد بن الحسن الرازی،[۵]
ابو یحیی جعفر بن محمد الرازی،[۶] ابو یحیی جعفر بن محمد بن الحسن الزعفرانی،[۷] ابو یحیی جعفر بن محمد الزعفرانی الرازی، [۸] ابو یحیی جعفر بن محمد الزعفرانی[۹] و ابو یحیی جعفر بن محمد [۱۰] روایت کرده است؛ ولی هیچ شاهد و قرینه‌ای بر اتحاد معنون با آنچه در سند روایت کشی یا در اسناد روایات سنی قرار گرفته، پیدا نشده است. البته با ملاحظه اسناد و اتحاد راوی و مروی عنه، احتمال داده می‌شود که مقصود از جعفر بن محمد الرازی در سند روایت تفسیر کنز الدقائق که از تأویل الآیات الظاهرة نقل شده است، جعفر بن محمد بن مالک الفزاری باشد؛ برخی اسناد مذکور:
- «قَالَ مُحَمَّدُ بْنُ الْعَبَّاسِ رَحِمَهُ اللَّهُ حَدَّثَنَا جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ مَالِكٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْفُضَيْلِ عَنْ أَبِي حَمْزَةَ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ(ع)فِي قَوْلِهِ عَزَّ وَ جَلَّ ﴿وَجَعَلْنَاهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنَا﴾[۱۱] قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ(ع) يَعْنِي الْأَئِمَّةَ مِنْ وُلْدِ فَاطِمَةَ يُوحَى إِلَيْهِمْ بِالرَّوْحِ فِي صُدُورِهِمْ»[۱۲].
- «قَالَ مُحَمَّدُ بْنُ الْعَبَّاسِ حَدَّثَنَا جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ مَالِكٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْفُضَيْلِ عَنْ أَبِي حَمْزَةَ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ(ع) فِي قَوْلِهِ عَزَّ وَ جَلَّ ﴿إِنَّ الْأَبْرَارَ لَفِي نَعِيمٍ * وَإِنَّ الْفُجَّارَ لَفِي جَحِيمٍ﴾[۱۳] قَالَ الْأَبْرَارُ نَحْنُ هُمْ وَ الْفُجَّارُ هُمْ عَدُوُّنَا»[۱۴].[۱۵]
منابع
پانویس
- ↑ آنان کسانی از پیامبرانند از فرزندان آدم که خداوند به آنان نعمت بخشیده است و از (فرزندان) آن کسانند که با نوح (در کشتی) برداشتیم و از فرزندان ابراهیم و اسرائیل‌اند و از آنانند که رهیاب کردیم و برگزیدیم؛ چون بر آنان آیات (خداوند) بخشنده خوانده می‌شد سجده سوره مریم، آیه ۵۸.
- ↑ تفسیر کنز الدقائق، ج۸، ص۲۴۷-۲۴۸ به گزارش از تأویل الآیات الظاهرة، ص۲۹۸.
- ↑ جوادی آملی، عبدالله، رجال تفسیری، ج۵، ص 507.
- ↑ علی بن محمد القتیبی النیسابوری، قال: حدثنی أبو عبدالله جعفر بن محمد الرازی الخواری من قریة أسترآباد قال: حدثنی أبو الحسین، عن عمرو بن عثمان الخزاز، عن رجل، عن أبی حمزة، قال: سمعت أبا جعفر(ع) یقول:.... (رجال الکشی (إختیار معرفة الرجال مع تعلیقات میرداماد الأسترآبادی)، ج۱، ص۳۷، ح۱۶).
- ↑ سنن الدارقطنی، ج۱، ص۲۴۴، ح۸۹۷.
- ↑ سیر أعلام النبلاء، ج۶، ص۲۵۹.
- ↑ تهذیب الکمال، ج۲۰، ص۳۷۸، ش۴۰۴۶.
- ↑ معرفة علوم الحدیث (حاکم نیشابوری)، ص۱۳۹.
- ↑ فوائد العراقیین، ص۵۲، ح۳۷.
- ↑ السنن الکبری (بیهقی)، ج۹، ص۳۳۶.
- ↑ و آنان را پیشوایانی کردیم که به فرمان ما راهبری می‌کردند و به آنها انجام کارهای نیک و برپا داشتن نماز و دادن زکات را وحی کردیم و آنان پرستندگان ما بودند سوره انبیاء، آیه ۷۳.
- ↑ تأویل الآیات الظاهره، ص۳۲۲-۳۲۳.
- ↑ بی‌گمان نیکان در ناز و نعمتی بی‌شمارند * و به راستی گنهکاران در دوزخ‌اند سوره انفطار، آیه ۱۳-۱۴.
- ↑ تأویل الآیات الظاهره، ص۷۴۶.
- ↑ جوادی آملی، عبدالله، رجال تفسیری، ج۵، ص 507-509.