عمیر فزاری
تصویری کهن از مدینه
نام کاملعمیر فزاری
جنسیتمرد
از قبیلهقیس عیلان بن مضر
از تیرهبنی‌غطفان
پسربهیسه بن عمیر فزاری
از اصحابپیامبر خاتم

مقدمه

از بنو فزارة بن ذبیان، تیره‌ای از غطفان از قبیله قیس عیلان بن مضر از عدنان[۱] تنها ابن عبدالبر[۲] نام وی را عمیر آورده است[۳]. او به کنیه‌اش شهرت دارد و در شمار کسانی است که از رسول خدا (ص) روایت نقل کرده‌اند[۴]. ابن عبدالبر[۵] از وی با عنوان ابوبهسه یاد کرده است. شهرت وی بیشتر به سبب روایتی است که بر مبنای آن، وی از رسول خدا (ص) اجازه گرفت با داخل کردن دست در پیراهن آن حضرت، مُهر نبوت را لمس کند[۶].

ذهبی به کنیه ابوبهیسه اشاره کرده، ولی تنها با ذکر لمس خاتم نبوت، آن را نادرست دانسته است[۷]. این روایت بیشتر از دختر وی، بهیسه نقل شده است و حتی برخی تنها راوی او را دخترش می‌دانند[۸]. از او روایت دیگری نقل شده است که بر مبنای آن، وی از رسول خدا (ص) درباره منع (بازداشتن از استفاده) از آب و نمک[۹] یا بیع آنها پرسید و آن حضرت آن را حلال ندانست [۱۰] و او نیز همواره کسی را از آب، اگرچه اندک بود، بازنمی‌داشت[۱۱]. البته در منابع یاد شده، احتمال تصحیف منعه با بیعه و به دنبال آن تغییر معنا وجود دارد. در برخی از منابع، این دو روایت باهم! آمیخته شده و به شکل یک روایت و در برخی موارد با اندکی تفاوت آمده است[۱۲]. در هر صورت، برخی[۱۳] گفته‌اند تنها پدر سیار بن منظور فزاری[۱۴] از بهیسه روایت نقل کرده و درباره سیار، نظرات مختلف است[۱۵]. برخی بهیسه را ناشناخته معرفی و در صحابی بودنش تردید کرده‌اند [۱۶] از این رو، این روایت ضعیف دانسته شده و با تعبیر مجهول عن مجهول عن مجهوله از آن یاد شده است[۱۷].[۱۸]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. ابن حزم، جمهرة أنساب العرب، ص۲۵۵.
  2. ابن عبدالبر، ج۳، ص۲۸۸.
  3. نیز ر. ک: ابن اثیر، ج۴، ص۲۷۴؛ ابن حجر، الاصابه، ج۴، ص۶۰۷ به نقل از ابن عبدالبر.
  4. ابن حبان، ج۳، ص۴۵۷.
  5. ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۷۹.
  6. ابن اثیر، ج۴، ص۲۷۴؛ ابن حجر، الاصابه، ج۷، ص۴۰. در بیشتر منابع، لمس خاتم نبوت ندارد مقایسه کنید با: دولابی، ج۱، ص۳۵؛ ابونعیم، ج۵، ص۲۸۴۱.
  7. تجرید أسماء الصحابه، ج۲، ص۱۵۲.
  8. ابن حجر، تقریب، ج۲، ص۳۷۰.
  9. احمد بن حنبل، ج۳، ص۴۸۱؛ ابن قدامه، ج۴، ص۳۱۰.
  10. ابن حزم، المحلی، ج۹، ص۵۴؛ و مقایسه کنید با دارمی، ج۲، ص۲۶۹؛ ابوداود، ج۲، ص۱۳۹؛ ابن ماجه، ج۲، ص۲۶.
  11. ابن سلام، ص۳۷۴؛ طبرانی، ج۲۶، ص۲۰۶.
  12. احمد بن حنبل، ج۳، ص۴۸۱؛ دارمی، ج۲، ص۲۷۰؛ ابوداود، ج۱، ص۳۷۶؛ مقایسه کنید با: طبرانی، ج۲۴، ص۲۰۶.
  13. ذهبی، میزان الاعتدال، ج۴، ص۶۰۵.
  14. به خطا: سنان؛ ر. ک: مزی، ج۱۲، ص۱۵۵؛ با یسار؛ ر. ک: ابونعیم، ج۵، ص۲۸۴۱؛ با نام‌های دیگر ر. ک: ابن ابی حاتم، ج۸، ص۴۰۵؛ ابن ماکولا، ج۴، ص۴۲۶.
  15. برای نمونه ر. ک: بخاری، ج۴، ص۱۶۰؛ مزی، ج۱۲، ص۳۱۲.
  16. مبارکفوری، ج۴، ص۴۰۹.
  17. ابن حزم، المحلی، ج۹، ص۵۵.
  18. خانجانی، قاسم، مقاله «عمیر فزاری»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۱۹۳.