زبیده: تفاوت میان نسخه‌ها

۴ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۲
جز
جایگزینی متن - 'غالب' به 'غالب'
جز (جایگزینی متن - 'غالب' به 'غالب')
خط ۵: خط ۵:
در میان [[زنان]] مشهور [[خاندان عباسی]]، نام زبیده، از لحاظ [[شأن]] و [[مقام]] گاه هم‌ردیف [[هارون عباسی]] در داستان‌های خیال‌انگیز [[بغداد]] و افسانه‌های هزار و یک شب می‌درخشد؛ به طوری که در بسیاری از حوادث [[تاریخ]] [[عباسی]]، مقارن [[حکومت]] [[هارون]] و بعد از او، ردّپایی از [[اعمال]] نظر و دخالت مستقیم و غیرمستقیم زبیده، [[مشاهده]] می‌شود<ref>کارنامه اسلام، ص۱۵.</ref>.
در میان [[زنان]] مشهور [[خاندان عباسی]]، نام زبیده، از لحاظ [[شأن]] و [[مقام]] گاه هم‌ردیف [[هارون عباسی]] در داستان‌های خیال‌انگیز [[بغداد]] و افسانه‌های هزار و یک شب می‌درخشد؛ به طوری که در بسیاری از حوادث [[تاریخ]] [[عباسی]]، مقارن [[حکومت]] [[هارون]] و بعد از او، ردّپایی از [[اعمال]] نظر و دخالت مستقیم و غیرمستقیم زبیده، [[مشاهده]] می‌شود<ref>کارنامه اسلام، ص۱۵.</ref>.


امّة العزیز، دختر [[جعفر بن منصور عباسی]]، ملقّب به زبیده، یکی از زنان معروف و ممتاز عصر عباسی است. علّت [[شهرت]] زبیده به این [[لقب]] به [[دوران کودکی]] وی بر می‌گردد، زمانی که [[منصور]] [[خلیفه عباسی]] وی را در آغوش خود می‌رقصاند و او را زبیده صدا می‌زد. این صفت از همان [[زمان]] بر نام او [[غالب]] شد<ref>تاریخ بغداد، ج۱۴، ص۴۳۳-۴۳۴.</ref>. زبیده، در لغت به معنای هر آنچه که از شیر حاصل شود (سرشیر و کف و....) و اسم تصغیر از ماده زَبَدَ است<ref>منجد الطلاب، ص۲۷۶-۲۷۷.</ref>. بنابراین علت آن سفیدپوستی، طراوت و درخشانی صورتش بود<ref>المعجم الالقاب و الأسماء، ص۱۵۰.</ref>. در برخی متون از وی با [[کنیه]] امّ‌جعفر و امّ‌واحد نیز یاد شده است<ref>العقد الفرید، ج۵، ص۱۱۷.</ref>.
امّة العزیز، دختر [[جعفر بن منصور عباسی]]، ملقّب به زبیده، یکی از زنان معروف و ممتاز عصر عباسی است. علّت [[شهرت]] زبیده به این [[لقب]] به [[دوران کودکی]] وی بر می‌گردد، زمانی که [[منصور]] [[خلیفه عباسی]] وی را در آغوش خود می‌رقصاند و او را زبیده صدا می‌زد. این صفت از همان [[زمان]] بر نام او غالب شد<ref>تاریخ بغداد، ج۱۴، ص۴۳۳-۴۳۴.</ref>. زبیده، در لغت به معنای هر آنچه که از شیر حاصل شود (سرشیر و کف و....) و اسم تصغیر از ماده زَبَدَ است<ref>منجد الطلاب، ص۲۷۶-۲۷۷.</ref>. بنابراین علت آن سفیدپوستی، طراوت و درخشانی صورتش بود<ref>المعجم الالقاب و الأسماء، ص۱۵۰.</ref>. در برخی متون از وی با [[کنیه]] امّ‌جعفر و امّ‌واحد نیز یاد شده است<ref>العقد الفرید، ج۵، ص۱۱۷.</ref>.


از زبیده، در [[منابع تاریخی]] به عنوان زنی [[دین‌دار]]، اصیل‌زاده، زیباروی، [[محبوب]]، [[نیکوکار]]، [[خیّر]] و بانفوذ یاد شده است<ref>الاعلام، ج۳، ص۷۳.</ref>. انتساب وی به [[خاندان]] [[سیاسی]] [[حکومتی]] توجه نویسندگان را برانگیخته است، به طوری که در این زمینه وی را در میان [[عباسیان]] یگانه و [[بی‌همتا]] می‌دانند. او فرزند جعفر، نوه منصور، [[همسر]] [[هارون‌الرشید]]، عروس [[مهدی عباسی]] و [[خیزران]]، [[مادر]] [[امین]] عباسی و نیز مادر ناتنی [[مأمون]] و [[معتصم]] عباسی است. نویسندگان، زبیده را زنی [[عاقل]]، هنرمند، [[آگاه]] به [[فنون]] [[ادب]] و [[شعر]]، [[همنشین]] با [[علما]] و شعرا و شاعره معرفی کرده‌اند. رحم، [[شفقت]]، [[کرامت]]، [[بخشندگی]] و [[کیاست]]، جزو صفات بارز وی بوده است که در باب این صفات و ویژگی‌ها، حکایت‌های فراوان وجود دارد<ref>الدیارات، ص۴۵.</ref>.
از زبیده، در [[منابع تاریخی]] به عنوان زنی [[دین‌دار]]، اصیل‌زاده، زیباروی، [[محبوب]]، [[نیکوکار]]، [[خیّر]] و بانفوذ یاد شده است<ref>الاعلام، ج۳، ص۷۳.</ref>. انتساب وی به [[خاندان]] [[سیاسی]] [[حکومتی]] توجه نویسندگان را برانگیخته است، به طوری که در این زمینه وی را در میان [[عباسیان]] یگانه و [[بی‌همتا]] می‌دانند. او فرزند جعفر، نوه منصور، [[همسر]] [[هارون‌الرشید]]، عروس [[مهدی عباسی]] و [[خیزران]]، [[مادر]] [[امین]] عباسی و نیز مادر ناتنی [[مأمون]] و [[معتصم]] عباسی است. نویسندگان، زبیده را زنی [[عاقل]]، هنرمند، [[آگاه]] به [[فنون]] [[ادب]] و [[شعر]]، [[همنشین]] با [[علما]] و شعرا و شاعره معرفی کرده‌اند. رحم، [[شفقت]]، [[کرامت]]، [[بخشندگی]] و [[کیاست]]، جزو صفات بارز وی بوده است که در باب این صفات و ویژگی‌ها، حکایت‌های فراوان وجود دارد<ref>الدیارات، ص۴۵.</ref>.
۲۱۸٬۲۲۷

ویرایش