خطبه ۲۳۴ نهج البلاغه: تفاوت میان نسخه‌ها

* [[خطبه]] ۲۳۴ [[طولانی‌ترین خطبه نهج البلاغه]] است. این [[خطبه]] در [[نکوهش]] [[ابلیس]] و صفت [[کبر]] و [[سرنوشت]] [[تکبرپیشگان]] است. از منابع و شروح این‌گونه برداشت می‌شود که [[علت]] ایراد [[خطبه]] آن بود که جوان‌های [[کوفه]] حالت [[کبر]] و [[غرور]] پیدا کرده بودند و این امر موجب درگیری بین [[قبایل]] و [[اقوام]] را فراهم کرده بود و [[بیم]] آن می‌رفت که این [[روحیه]] و [[اخلاق]] ناپسند موجب [[فتنه]] و [[فساد]] شود. از آن‌جا که ریشه‌کن کردن [[مفاسد اجتماعی]] و [[اصلاح جامعه]] و ایجاد "[[اخوّت اسلامی]]" منوط به [[تهذیب]] و [[رشد فضایل]] و [[ترک رذایل]] است، [[امام]] در جهت [[اصلاح]] حال [[مردمان]]، این [[خطبه]] را ایراد فرمود. [[تاریخ]] ایراد [[خطبه]] با توجه به اشاره [[امام]] به [[ناکثین]]، [[قاسطین]] و [[مارقین]]، باید سال ۳۹ یا ۴۰ قمری باشد.

# [[حمد]] و ثنای [[خداوند]]؛

# [[آزمایش الهی]] و اهداف آن؛

# [[آفرینش]] و [[سرنوشت]] [[آدم]] {{ع}}؛

# [[تواضع]] و [[فروتنی]] و نقش آن در [[پیروزی]] بر [[تکبر]]؛

# [[تعصب]] [[پسندیده]]؛

# [[فرمانروایان]] [[متکبر]] و [[سرنوشت]] آن‌ها؛

# [[امر به معروف و نهی از منکر]]؛

# [[انجام وظیفه]] [[امام]] در برابر [[ناکثین]] و [[قاسطین]] و [[مارقین]]؛

# [[تبیین]] [[جایگاه امام]] نزد [[رسول خدا]]؛

* [[شارحان نهج البلاغه]] درباره نام‌گذاری این [[خطبه]] چند نکته ذکر کرده‌اند:

# [[قاصعه]] به‌معنای تحقیرکننده هم آمده است. [[امام]] {{ع}} با ایراد این [[خطبه]] [[شیطان]] [[متکبّر]] را [[پست]] و بی‌مقدار کرده و [[حقارت]] او را نشان داده است.