سوره اعلی در علوم قرآنی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جز (جایگزینی متن - '== جستارهای وابسته == ==' به '==')
خط ۱: خط ۱:
{{امامت}}
{{مدخل مرتبط
{{مدخل مرتبط
| موضوع مرتبط = سوره اعلی
| موضوع مرتبط = سوره اعلی
خط ۴۷: خط ۴۶:
#آیات {{متن قرآن|سَبِّحِ اسْمَ رَبِّكَ الأَعْلَى الَّذِي خَلَقَ فَسَوَّى وَالَّذِي قَدَّرَ فَهَدَى }}<ref>«نام برتر پروردگارت را به پاکی بستای!  آنکه آفرید و باندام ساخت، و آنکه اندازه کرد و راه نمود» سوره اعلی، آیه ۱-۳.</ref>: [[استدلال]] بر [[تقدس]] ذات متعالی حق به وسیله [[آفرینش]]؛
#آیات {{متن قرآن|سَبِّحِ اسْمَ رَبِّكَ الأَعْلَى الَّذِي خَلَقَ فَسَوَّى وَالَّذِي قَدَّرَ فَهَدَى }}<ref>«نام برتر پروردگارت را به پاکی بستای!  آنکه آفرید و باندام ساخت، و آنکه اندازه کرد و راه نمود» سوره اعلی، آیه ۱-۳.</ref>: [[استدلال]] بر [[تقدس]] ذات متعالی حق به وسیله [[آفرینش]]؛
#آیات {{متن قرآن|وَالَّذِي أَخْرَجَ الْمَرْعَى فَجَعَلَهُ غُثَاءً أَحْوَى }}<ref>«و آنکه گیاه (چراگاه) را برآورد، پس آن را خشک خاشاکی سیاهرنگ گردانید» سوره اعلی، آیه ۴-۵.</ref>: [[استدلال]] بر [[عنایت الهی]] و [[خلق]] نباتات؛
#آیات {{متن قرآن|وَالَّذِي أَخْرَجَ الْمَرْعَى فَجَعَلَهُ غُثَاءً أَحْوَى }}<ref>«و آنکه گیاه (چراگاه) را برآورد، پس آن را خشک خاشاکی سیاهرنگ گردانید» سوره اعلی، آیه ۴-۵.</ref>: [[استدلال]] بر [[عنایت الهی]] و [[خلق]] نباتات؛
#[[آیات]] {{متن قرآن|سَنُقْرِؤُكَ فَلا تَنسَى إِلاَّ مَا شَاء اللَّهُ إِنَّهُ يَعْلَمُ الْجَهْرَ وَمَا يَخْفَى وَنُيَسِّرُكَ لِلْيُسْرَى فَذَكِّرْ إِن نَّفَعَتِ الذِّكْرَى }}<ref>«زودا که تو را خواندن (قرآن) آموزیم و دیگر از یاد نمی‌بری، مگر آنچه را خدا خواهد که او آشکار و نهان را می‌داند، و تو را بر آسان‌ترین راه قرار می‌دهیم. پس اگر پند دادن سود دهد، پند ده!» سوره اعلی، آیه ۶-۹.</ref>: [[تمجید]] [[ذات الهی]] و خالی بودنش از نقایص،
# [[آیات]] {{متن قرآن|سَنُقْرِؤُكَ فَلا تَنسَى إِلاَّ مَا شَاء اللَّهُ إِنَّهُ يَعْلَمُ الْجَهْرَ وَمَا يَخْفَى وَنُيَسِّرُكَ لِلْيُسْرَى فَذَكِّرْ إِن نَّفَعَتِ الذِّكْرَى }}<ref>«زودا که تو را خواندن (قرآن) آموزیم و دیگر از یاد نمی‌بری، مگر آنچه را خدا خواهد که او آشکار و نهان را می‌داند، و تو را بر آسان‌ترین راه قرار می‌دهیم. پس اگر پند دادن سود دهد، پند ده!» سوره اعلی، آیه ۶-۹.</ref>: [[تمجید]] [[ذات الهی]] و خالی بودنش از نقایص،
#آیات {{متن قرآن|سَيَذَّكَّرُ مَن يَخْشَى وَيَتَجَنَّبُهَا الأَشْقَى الَّذِي يَصْلَى النَّارَ الْكُبْرَى ثُمَّ لا يَمُوتُ فِيهَا وَلا يَحْيَى }}<ref>«زودا آنکه پروا (ی خداوند) دارد، پند گیرد، و بدبخت‌ترین کس از آن دوری گزیند، همان که در بزرگ‌ترین آتش درمی‌آید، سپس نه در آن می‌میرد و نه زنده می‌ماند» سوره اعلی، آیه ۱۰-۱۳.</ref>: در [[اختلاف]] [[نفوس]] [[مردم]] در [[سعادت]] و [[شقاوت]]،
#آیات {{متن قرآن|سَيَذَّكَّرُ مَن يَخْشَى وَيَتَجَنَّبُهَا الأَشْقَى الَّذِي يَصْلَى النَّارَ الْكُبْرَى ثُمَّ لا يَمُوتُ فِيهَا وَلا يَحْيَى }}<ref>«زودا آنکه پروا (ی خداوند) دارد، پند گیرد، و بدبخت‌ترین کس از آن دوری گزیند، همان که در بزرگ‌ترین آتش درمی‌آید، سپس نه در آن می‌میرد و نه زنده می‌ماند» سوره اعلی، آیه ۱۰-۱۳.</ref>: در [[اختلاف]] [[نفوس]] [[مردم]] در [[سعادت]] و [[شقاوت]]،
#آیات {{متن قرآن|قَدْ أَفْلَحَ مَن تَزَكَّى وَذَكَرَ اسْمَ رَبِّهِ فَصَلَّى بَلْ تُؤْثِرُونَ الْحَيَاةَ الدُّنْيَا }}<ref>«بی‌گمان آنکه پاکیزه زیست رستگار شد، و نام پروردگار خویش برد، آنگاه نماز گزارد. بلکه، شما زندگی این جهان را برمی‌گزینید» سوره اعلی، آیه ۱۴-۱۶.</ref>: [[اعمال انسان]]، [[کیفر]] و [[پاداش]] و [[قیامت]]؛
#آیات {{متن قرآن|قَدْ أَفْلَحَ مَن تَزَكَّى وَذَكَرَ اسْمَ رَبِّهِ فَصَلَّى بَلْ تُؤْثِرُونَ الْحَيَاةَ الدُّنْيَا }}<ref>«بی‌گمان آنکه پاکیزه زیست رستگار شد، و نام پروردگار خویش برد، آنگاه نماز گزارد. بلکه، شما زندگی این جهان را برمی‌گزینید» سوره اعلی، آیه ۱۴-۱۶.</ref>: [[اعمال انسان]]، [[کیفر]] و [[پاداش]] و [[قیامت]]؛
#[[آیه]] {{متن قرآن|وَالْآخِرَةُ خَيْرٌ وَأَبْقَى}}<ref>«با آنکه جهان واپسین بهتر و پایدارتر است» سوره اعلی، آیه ۱۷.</ref>: در تقریر امر [[معاد]] و [[اختلاف مردم]]؛
# [[آیه]] {{متن قرآن|وَالْآخِرَةُ خَيْرٌ وَأَبْقَى}}<ref>«با آنکه جهان واپسین بهتر و پایدارتر است» سوره اعلی، آیه ۱۷.</ref>: در تقریر امر [[معاد]] و [[اختلاف مردم]]؛
#آیات {{متن قرآن|إِنَّ هَذَا لَفِي الصُّحُفِ الأُولَى صُحُفِ إِبْرَاهِيمَ وَمُوسَى}}<ref>«این (حقیقت) بی‌گمان در صحیفه‌های (آسمانی) پیشین (نیز آمده) است صحیفه‌های ابراهیم و موسی» سوره اعلی، آیه ۱۸-۱۹.</ref>: [[صحف ابراهیم]] و موسی.
#آیات {{متن قرآن|إِنَّ هَذَا لَفِي الصُّحُفِ الأُولَى صُحُفِ إِبْرَاهِيمَ وَمُوسَى}}<ref>«این (حقیقت) بی‌گمان در صحیفه‌های (آسمانی) پیشین (نیز آمده) است صحیفه‌های ابراهیم و موسی» سوره اعلی، آیه ۱۸-۱۹.</ref>: [[صحف ابراهیم]] و موسی.
ساختار [[سوره]] متشکل از هفت بخش و سه بلوک است. هر بخش متشکل از چند آیه است که [[وحدت]] موضوعی دارند. مثلاً آیات بخش ۱ و ۲ [[تدبیر الهی]] را [[وصف]] می‌کند که برهانی است بر [[ربوبیت]] متعالی و مطلق [[پروردگار]]. هر بلوک شامل چند بخش است که موضوع واحدی را در بردارند. بلوک دوم حاوی [[پیام]] مرکزی سوره است و بیانگر این [[سنت الهی]] است که مردم، با وجود [[ارسال رسل]] و [[صحف]] [[الهی]]، در [[گزینش]] و مراتب سعادت و شقاوت مختلف‌اند. علاوه بر آن، در بلوک اول، [[تسبیح]] و [[تدبیر]] و تقویم الهی بیان شده است. در بلوک مرکزی تفاوت و مراتب مختلف مردم در [[پیروی]] از [[ارزش‌های الهی]] ذکر شده است و در بلوک سوم، [[رفتار]] و [[اعمال]] مردم و [[عاقبت]] کار آنها تبیین شده است. بدین طریق [[پیوستگی]] [[جهان]] و مردم با [[خدا]] و معاد و [[انتظام]] ساختاری سوره و جهان آشکار می‌گردد. در بلوک آخر تأکید شده که این [[حقایق]] و [[معارف الهی]] در کتب پیشن الهی به خصوص صحف ابراهیم و موسی مفصل بیان گردیده است.
ساختار [[سوره]] متشکل از هفت بخش و سه بلوک است. هر بخش متشکل از چند آیه است که [[وحدت]] موضوعی دارند. مثلاً آیات بخش ۱ و ۲ [[تدبیر الهی]] را [[وصف]] می‌کند که برهانی است بر [[ربوبیت]] متعالی و مطلق [[پروردگار]]. هر بلوک شامل چند بخش است که موضوع واحدی را در بردارند. بلوک دوم حاوی [[پیام]] مرکزی سوره است و بیانگر این [[سنت الهی]] است که مردم، با وجود [[ارسال رسل]] و [[صحف]] [[الهی]]، در [[گزینش]] و مراتب سعادت و شقاوت مختلف‌اند. علاوه بر آن، در بلوک اول، [[تسبیح]] و [[تدبیر]] و تقویم الهی بیان شده است. در بلوک مرکزی تفاوت و مراتب مختلف مردم در [[پیروی]] از [[ارزش‌های الهی]] ذکر شده است و در بلوک سوم، [[رفتار]] و [[اعمال]] مردم و [[عاقبت]] کار آنها تبیین شده است. بدین طریق [[پیوستگی]] [[جهان]] و مردم با [[خدا]] و معاد و [[انتظام]] ساختاری سوره و جهان آشکار می‌گردد. در بلوک آخر تأکید شده که این [[حقایق]] و [[معارف الهی]] در کتب پیشن الهی به خصوص صحف ابراهیم و موسی مفصل بیان گردیده است.
خط ۶۲: خط ۶۱:
== منابع ==
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
#[[پرونده:000054.jpg|22px]] [[علی خراسانی]] و [[محمد حسن درایتی]]، [[سوره اعلی (مقاله)|مقاله «سوره اعلی»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۴ (کتاب)|'''دائرة المعارف قرآن کریم ج۴''']]
# [[پرونده:000054.jpg|22px]] [[علی خراسانی]] و [[محمد حسن درایتی]]، [[سوره اعلی (مقاله)|مقاله «سوره اعلی»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۴ (کتاب)|'''دائرة المعارف قرآن کریم ج۴''']]
# [[پرونده: 10524027.jpg|22px]] [[سید سلمان صفوی|صفوی، سید سلمان]]، [[سوره اعلی - صفوی (مقاله)|مقاله «سوره اعلی»]]، [[دانشنامه معاصر قرآن کریم (کتاب)|'''دانشنامه معاصر قرآن کریم''']]
# [[پرونده: 10524027.jpg|22px]] [[سید سلمان صفوی|صفوی، سید سلمان]]، [[سوره اعلی - صفوی (مقاله)|مقاله «سوره اعلی»]]، [[دانشنامه معاصر قرآن کریم (کتاب)|'''دانشنامه معاصر قرآن کریم''']]
{{پایان منابع}}
{{پایان منابع}}
۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش