شهادت امام مهدی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جز (جایگزینی متن - '== پانویس == {{پانویس}} {{امام مهدی}}' به '== پانویس == {{پانویس}}')
خط ۲۳: خط ۲۳:


#روایاتی در دست است که پایان [[عمر]] همه [[امامان]]{{عم}} را [[شهادت]] "[[مرگ]] [[غیر طبیعی]]" ذکر کرده است. از [[امام حسن]]{{ع}} [[نقل]] شده که فرمود: "هیچ‏یک از ما [[امامان]] نیست، جز آن‏که کشته یا [[مسموم]] شود<ref>{{عربی|" مَا مِنَّا إِلَّا مَقْتُولٌ‏ أَوْ مَسْمُومٌ‏ ‏‏‏ ‏‏‏‏‏‏‏"}}، علی بن محمد خزاز قمی، کفایة الاثر، ص ۲۲۶</ref>. این [[روایت]]، به این صورت فقط در کتاب "[[کفایة الاثر]]" نوشته [[علی بن محمد خزاز قمی]] از علمای قرن چهار و پنج هجری آمده و مرحوم [[علامه مجلسی]] آن را از کتاب یاد شده [[نقل]] کرده است. آنچه در بررسی این [[روایت]]، قابل تأمل است این‏که: این [[روایت]]، در کتاب‏‌های پیش از آن مورد اشاره قرار نگرفته است. همچنین برخی از افراد که در [[سند]] [[روایت]] آمده‌‏اند مجهول بوده، در هیچ یک از کتاب‌‏های رجالی سخنی از آن‏ها به میان نیامده است. در ادامه [[روایت]] نیز مطلبی آمده که با [[اعتقاد]] [[شیعه]] در تعارض است و آن این‏که شمار [[امامان]] سیزده نفر خواهد شد؛ چرا که شمار [[امامان]] که از نسل [[امام علی|علی]]{{ع}} است، [[دوازده]] نفر ذکر شده است که با خود آن حضرت سیزده خواهد شد؛ بنابراین استناد به این [[روایت]]، برای ادعای یاد شده ناکافی می‌‏نماید.
#روایاتی در دست است که پایان [[عمر]] همه [[امامان]]{{عم}} را [[شهادت]] "[[مرگ]] [[غیر طبیعی]]" ذکر کرده است. از [[امام حسن]]{{ع}} [[نقل]] شده که فرمود: "هیچ‏یک از ما [[امامان]] نیست، جز آن‏که کشته یا [[مسموم]] شود<ref>{{عربی|" مَا مِنَّا إِلَّا مَقْتُولٌ‏ أَوْ مَسْمُومٌ‏ ‏‏‏ ‏‏‏‏‏‏‏"}}، علی بن محمد خزاز قمی، کفایة الاثر، ص ۲۲۶</ref>. این [[روایت]]، به این صورت فقط در کتاب "[[کفایة الاثر]]" نوشته [[علی بن محمد خزاز قمی]] از علمای قرن چهار و پنج هجری آمده و مرحوم [[علامه مجلسی]] آن را از کتاب یاد شده [[نقل]] کرده است. آنچه در بررسی این [[روایت]]، قابل تأمل است این‏که: این [[روایت]]، در کتاب‏‌های پیش از آن مورد اشاره قرار نگرفته است. همچنین برخی از افراد که در [[سند]] [[روایت]] آمده‌‏اند مجهول بوده، در هیچ یک از کتاب‌‏های رجالی سخنی از آن‏ها به میان نیامده است. در ادامه [[روایت]] نیز مطلبی آمده که با [[اعتقاد]] [[شیعه]] در تعارض است و آن این‏که شمار [[امامان]] سیزده نفر خواهد شد؛ چرا که شمار [[امامان]] که از نسل [[امام علی|علی]]{{ع}} است، [[دوازده]] نفر ذکر شده است که با خود آن حضرت سیزده خواهد شد؛ بنابراین استناد به این [[روایت]]، برای ادعای یاد شده ناکافی می‌‏نماید.
#[[شیخ صدوق]] به [[نقل]] از [[ابا صلت هروی]] گوید: از [[امام رضا]]{{ع}} شنیدم که فرمود: "به [[خدا]] [[سوگند]]! نیست از ما مگر کشته ‏شده به [[شهادت]] رسیده"<ref> {{عربی|" وَ اللَّهِ‏ مَا مِنَّا إِلَّا مَقْتُولٌ‏ شَهِيدٌ ‏‏‏‏‏‏‏"}}، شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ج ۲، ص ۵۸۵، ح ۳۱۹۲</ref>. این [[روایت]] را فقط [[شیخ صدوق]] [[نقل]] کرده است. وی [[روایت]] یاد شده را در کتاب "من لا یحضره الفقیه"<ref>  شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ج ۲، ص ۵۸۵، ح ۳۱۹۲</ref>، به صورت مرفوعه "بدون ذکر کامل [[سند]]" و در دو کتاب "امالی"<ref>  شیخ صدوق، الامالی، ص ۶۳</ref> و "عیون [[اخبار]] [[الرضا]]"{{ع}}<ref>  شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا علیه السّلام، ج ۲، ص ۲۵۶، ح ۹</ref>‏  با ذکر [[سند]] آورده است. این احتمال که مقصود حضرت فقط [[امامان]] پیش از خود است و [[شهادت]] [[امامان]] پس از آن حضرت به [[دلیل]] نیاز دارد، [[استدلال]] قطعی آن بر همه [[امامان]]{{عم}} را نیز ناتمام خواهد ساخت<ref>  دیدگاه شیخ مفید درباره سه امام پس از آن حضرت این احتمال را تقویت می‌‏کند. شیخ مفید، الارشاد، ج ۲، ص ۲۹۵.</ref>.
# [[شیخ صدوق]] به [[نقل]] از [[ابا صلت هروی]] گوید: از [[امام رضا]]{{ع}} شنیدم که فرمود: "به [[خدا]] [[سوگند]]! نیست از ما مگر کشته ‏شده به [[شهادت]] رسیده"<ref> {{عربی|" وَ اللَّهِ‏ مَا مِنَّا إِلَّا مَقْتُولٌ‏ شَهِيدٌ ‏‏‏‏‏‏‏"}}، شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ج ۲، ص ۵۸۵، ح ۳۱۹۲</ref>. این [[روایت]] را فقط [[شیخ صدوق]] [[نقل]] کرده است. وی [[روایت]] یاد شده را در کتاب "من لا یحضره الفقیه"<ref>  شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ج ۲، ص ۵۸۵، ح ۳۱۹۲</ref>، به صورت مرفوعه "بدون ذکر کامل [[سند]]" و در دو کتاب "امالی"<ref>  شیخ صدوق، الامالی، ص ۶۳</ref> و "عیون [[اخبار]] [[الرضا]]"{{ع}}<ref>  شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا علیه السّلام، ج ۲، ص ۲۵۶، ح ۹</ref>‏  با ذکر [[سند]] آورده است. این احتمال که مقصود حضرت فقط [[امامان]] پیش از خود است و [[شهادت]] [[امامان]] پس از آن حضرت به [[دلیل]] نیاز دارد، [[استدلال]] قطعی آن بر همه [[امامان]]{{عم}} را نیز ناتمام خواهد ساخت<ref>  دیدگاه شیخ مفید درباره سه امام پس از آن حضرت این احتمال را تقویت می‌‏کند. شیخ مفید، الارشاد، ج ۲، ص ۲۹۵.</ref>.


بررسی و [[قضاوت]] در این امر، مبتنی بر دو امر است:
بررسی و [[قضاوت]] در این امر، مبتنی بر دو امر است:


#'''آیا همه [[امامان]]{{عم}} به شهادت‏ رسیده‌‏اند؟ دیدگاه [[دانشمندان]] [[شیعه]] در این‏ باره چیست؟:''' آنچه می‌‏توان در [[جایگاه]] دیدگاه شاخص در این ‏باره مطرح کرد، یکی نظر [[شیخ صدوق]] و دیگری نظر [[شیخ مفید]] است. [[شیخ صدوق]] [[معتقد]] است همه [[امامان]]{{عم}} به [[مرگ]] [[غیر طبیعی]] از [[دنیا]] رفته‌‏اند. ولی [[شیخ مفید]] در نقد سخن [[شیخ صدوق]] دلیل‌‏های [[شهادت]] همه [[امامان]] را یقین‏‌آور نمی‏‌داند<ref>شیخ مفید، تصحیح الاعتقاد، ص ۱۳۲</ref>.  
#'''آیا همه [[امامان]]{{عم}} به شهادت‏ رسیده‌‏اند؟ دیدگاه [[دانشمندان]] [[شیعه]] در این‏ باره چیست؟:''' آنچه می‌‏توان در [[جایگاه]] دیدگاه شاخص در این ‏باره مطرح کرد، یکی نظر [[شیخ صدوق]] و دیگری نظر [[شیخ مفید]] است. [[شیخ صدوق]] [[معتقد]] است همه [[امامان]]{{عم}} به [[مرگ]] [[غیر طبیعی]] از [[دنیا]] رفته‌‏اند. ولی [[شیخ مفید]] در نقد سخن [[شیخ صدوق]] دلیل‌‏های [[شهادت]] همه [[امامان]] را یقین‏‌آور نمی‏‌داند<ref>شیخ مفید، تصحیح الاعتقاد، ص ۱۳۲</ref>.  
#'''در سخنی به چگونگی [[شهادت]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}‏ اشاره شده است:''' به نظر می‌‏رسد نخستین کسی که چنین ادعایی را به گونه گسترده مطرح کرد، [[صاحب]] کتاب "الزم الناصب" بود. او در بخشی از کتاب خود آورده است: " پس چون هفتاد سال گذشت، [[مرگ]] [[امام مهدی|حضرت حجت]]{{ع}} فراخواهد رسید؛ پس او را زنی از [[بنی تمیم]] که نامش [[سعیده]] و دارای ریشی همچون مردان است، با انداختن سنگی از بام بر آن حضرت به قتل خواهد رساند؛ در حالی که آن حضرت، از راه عبور می‏‌کند. چون از [[دنیا]] رفت، [[امام حسین]]{{ع}}، امور مربوط به وی را انجام خواهد داد"<ref>{{عربی|" فاذا تمت السبعون سنه أتی الحجة الموت فقتله امرأة من بنی تمیم اسمها سعیدة و لها لحیة کلحیة الرجل بهاون صخر من فوق سطح و هو متجاوز فی الطریق فاذا مات تولی تجهیزه الحسین‏‏‏‏‏‏‏"}}، علی یزدی حایری، الزام الناصب، ج ۲، ص ۱۳۹</ref>( لازم به یادآوری است که کتاب یاد شده مشتمل بر [[روایات]] صحیح هم هست؛ ولی در آن [[روایات]] ضعیف فراوانی نیز وجود دارد)</ref> درباره این سخن، باید توجه داشت که این [[کلام]] از [[صاحب]] کتاب یاد شده است و در [[کلام]] [[معصومان]]{{عم}} نه فقط به آن اشاره‌‏ای نشده است بلکه چنین مضمونی هم وجود ندارد.
#'''در سخنی به چگونگی [[شهادت]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}‏ اشاره شده است:''' به نظر می‌‏رسد نخستین کسی که چنین ادعایی را به گونه گسترده مطرح کرد، [[صاحب]] کتاب "الزم الناصب" بود. او در بخشی از کتاب خود آورده است: " پس چون هفتاد سال گذشت، [[مرگ]] [[امام مهدی|حضرت حجت]]{{ع}} فراخواهد رسید؛ پس او را زنی از [[بنی تمیم]] که نامش [[سعیده]] و دارای ریشی همچون مردان است، با انداختن سنگی از بام بر آن حضرت به قتل خواهد رساند؛ در حالی که آن حضرت، از راه عبور می‏‌کند. چون از [[دنیا]] رفت، [[امام حسین]]{{ع}}، امور مربوط به وی را انجام خواهد داد"<ref>{{عربی|" فاذا تمت السبعون سنه أتی الحجة الموت فقتله امرأة من بنی تمیم اسمها سعیدة و لها لحیة کلحیة الرجل بهاون صخر من فوق سطح و هو متجاوز فی الطریق فاذا مات تولی تجهیزه الحسین‏‏‏‏‏‏‏"}}، علی یزدی حایری، الزام الناصب، ج ۲، ص ۱۳۹</ref>(لازم به یادآوری است که کتاب یاد شده مشتمل بر [[روایات]] صحیح هم هست؛ ولی در آن [[روایات]] ضعیف فراوانی نیز وجود دارد)</ref> درباره این سخن، باید توجه داشت که این [[کلام]] از [[صاحب]] کتاب یاد شده است و در [[کلام]] [[معصومان]]{{عم}} نه فقط به آن اشاره‌‏ای نشده است بلکه چنین مضمونی هم وجود ندارد.


'''۲. کسانی که می‌‏گویند آن حضرت به مرگ طبیعی از [[دنیا]] خواهد رفت، بر این باورند که:'''
'''۲. کسانی که می‌‏گویند آن حضرت به مرگ طبیعی از [[دنیا]] خواهد رفت، بر این باورند که:'''
خط ۳۴: خط ۳۴:
#دلیل‏‌های دسته نخست "به ویژه [[روایت]] اول" ناتمام است.
#دلیل‏‌های دسته نخست "به ویژه [[روایت]] اول" ناتمام است.
#بر فرض قبول [[روایات]] یاد شده، این [[روایات]] به [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} تخصیص خورده است.
#بر فرض قبول [[روایات]] یاد شده، این [[روایات]] به [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} تخصیص خورده است.
#[[شهادت]] آن حضرت، با روایاتی که بر [[اصلاح]] کامل [[جامعه]] در [[عصر ظهور]] دلالت دارد، در تعارض است.
# [[شهادت]] آن حضرت، با روایاتی که بر [[اصلاح]] کامل [[جامعه]] در [[عصر ظهور]] دلالت دارد، در تعارض است.
#در روایاتی چند، سخن از مرگ‏ طبیعی آن حضرت به میان آمده است. [[ایوب بن نوح]] گفت: به [[امام رضا]]{{ع}} عرض کردم: "ما امیدواریم شما [[صاحب الامر]] باشید و [[خدای تعالی]] بدون خونریزی و [[شمشیر]] آن را به شما بازگرداند که با شما [[بیعت]] شده و سکه به نامتان ضرب گردیده است، فرمود: هیچ‌‏یک از ما [[امامان]] نیست که نامه‎‏ها نزد او رفت ‏وآمد کند و از مسائل پرسیده شود و با انگشتان بدو اشاره کنند و [[اموال]] نزد وی حمل شود، جز آن‏که به خدعه کشته شود یا آن‏که بر بستر خود بمیرد، تا جایی که که [[خدای تعالی]]، مردی را برای این امر برانگیزد که مولد و منشأ او مخفی، اما نسبش آشکار است<ref>{{عربی|" مَا مِنَّا أَحَدٌ اخْتَلَفَتْ‏ إِلَيْهِ‏ الْكُتُبُ‏ وَ أُشِيرَ إِلَيْهِ‏ بِالْأَصَابِعِ وَ سُئِلَ عَنِ الْمَسَائِلِ وَ حُمِلَتْ إِلَيْهِ الْأَمْوَالُ إِلَّا اغْتِيلَ أَوْ مَاتَ عَلَى فِرَاشِهِ حَتَّى يَبْعَثَ اللَّهُ لِهَذَا الْأَمْرِ غُلَاماً مِنَّا‏‏‏‏‏‏‏"}}، محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۱، ص ۳۴۲؛ نعمانی، الغیبة، ص ۱۶۸، ح ۹؛ [[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، ج۲، ص ۳۷۰؛ اربلی، کشف الغمة، ج ۲، ص ۵۲۴؛ طبرسی، اعلام الوری، ص ۴۳۳</ref>.
#در روایاتی چند، سخن از مرگ‏ طبیعی آن حضرت به میان آمده است. [[ایوب بن نوح]] گفت: به [[امام رضا]]{{ع}} عرض کردم: "ما امیدواریم شما [[صاحب الامر]] باشید و [[خدای تعالی]] بدون خونریزی و [[شمشیر]] آن را به شما بازگرداند که با شما [[بیعت]] شده و سکه به نامتان ضرب گردیده است، فرمود: هیچ‌‏یک از ما [[امامان]] نیست که نامه‎‏ها نزد او رفت ‏وآمد کند و از مسائل پرسیده شود و با انگشتان بدو اشاره کنند و [[اموال]] نزد وی حمل شود، جز آن‏که به خدعه کشته شود یا آن‏که بر بستر خود بمیرد، تا جایی که که [[خدای تعالی]]، مردی را برای این امر برانگیزد که مولد و منشأ او مخفی، اما نسبش آشکار است<ref>{{عربی|" مَا مِنَّا أَحَدٌ اخْتَلَفَتْ‏ إِلَيْهِ‏ الْكُتُبُ‏ وَ أُشِيرَ إِلَيْهِ‏ بِالْأَصَابِعِ وَ سُئِلَ عَنِ الْمَسَائِلِ وَ حُمِلَتْ إِلَيْهِ الْأَمْوَالُ إِلَّا اغْتِيلَ أَوْ مَاتَ عَلَى فِرَاشِهِ حَتَّى يَبْعَثَ اللَّهُ لِهَذَا الْأَمْرِ غُلَاماً مِنَّا‏‏‏‏‏‏‏"}}، محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۱، ص ۳۴۲؛ نعمانی، الغیبة، ص ۱۶۸، ح ۹؛ [[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، ج۲، ص ۳۷۰؛ اربلی، کشف الغمة، ج ۲، ص ۵۲۴؛ طبرسی، اعلام الوری، ص ۴۳۳</ref>.


خط ۶۴: خط ۶۴:
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:مدخل]]
[[رده:امام مهدی]]
[[رده:امام مهدی]]
۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش