الدمعة الساکبة (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

* [[الدمعة الساکبة ج۷ (کتاب)]]؛

* [[الدمعة الساکبة ج۸ (کتاب)]].

الدمعة الساکبة کتابی است درباره [[چهارده معصوم]]{{عم}}. نام کامل کتاب به تصریح مؤلف در مقدمه‌اش الدمعة الساکبة فی المصیبة الراتبة والمناقب الثاقبة والمثالب العائیة (به معنی اشک‌ریزان در [[مصیبت]] دائم و مناقب درخشان و مثالب موجب [[عیب]]) است؛ اما با نام الدمعة الساکبة فی احوال النبی و العترة الطاهره منتشر شده است. در یکی از زیارت‌نامه‌های [[امام حسین]]{{ع}} - که [[مجلسی]] آن را در [[بحارالانوار]] آورده و اشاره کرده که در اصل به خط [[شهید]] اول بوده است - عبارت {{متن حدیث|السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا صَاحِبَ الدَّمْعَةِ السَّاکِبَةِ}} آمده و احتمالاً نام کتاب هم از این عبارت گرفته شده است.

بهبهانی الدمعة الساکبة را در پنج جلد نگاشته است. او در مقدمه از قصدش برای [[نگارش]] جلد ششم درباره [[اصحاب ائمه]]{{عم}} و احوال برخی [[علما]] هم سخن گفته که ظاهراً موفق به آن نشده است. نگارش سه جلد نخست، در [[ذیقعده]] ۱۲۷۹ ق به پایان رسیده و نخستین بار در ۱۳۰۶ ق چاپ شده است. چاپ هشت جلدی موجود از این کتاب (چاپ بیروت) هم تنها همین سه جلد نخست را شامل می‌شود و فاقد دو جلد دیگر (با موضوع [[امام زمان]]{{ع}} و [[مهدویت]]) است. در این چاپ، بخش مربوط به امام حسین{{ع}} مفصل‌تر از سایر بخش‌ها است و دو جلد (جلدهای ۴ و ۵) را به خود اختصاص داده است. بهبهانی «مقصد» سوم از مقدمه کتاب خود را به بیان [[ثواب]] [[عزاداری]] [[پیامبر]]{{صل}} و [[ائمه اطهار]]{{عم}} اختصاص داده است. ذکر این مطلب در پایان مقدمه، در واقع [[هدف]] اصلی وی از نگارش این کتاب را نشان می‌دهد. مؤلف در بخش مربوط به امام حسین{{ع}}، به منابع ضعیفی چون المنتخب، نورالعین و [[مقتل]] مجعول منسوب به [[ابومخنف]] متکی بوده است. از این رو برخی محققان الدمعة الساکبه را از حیث آمیختگی مطالب راست و [[دروغ]] و [[غلبه]] وجه داستانی بر وجه مستند [[تاریخی]]، مشابه آثاری چون [[روضة الشهدا]] و اسرارالشهادة دانسته‌اند. البته شباهت این کتاب با اسرارالشهادة عجیب نیست؛ زیرا بهبهانی خود از [[شاگردان]] و مریدان [[فاضل]] دربندی بوده و اسرارالشهادة را در شمار منابع خود ذکر کرده است. از مطالب غیرمعتبر کتاب این است که [[امام حسین]]{{ع}} پس از [[شهادت]] [[حضرت عباس]]{{ع}} برای طفل شیرخوار خود [[طلب]] آب می‌کند و [[علی اکبر]] داوطلب آوردن آب می‌شود. درحالی‌که طبق [[مقاتل]] معتبر و متقدم، علی اکبر پیش از [[عباس]]{{ع}}[[شهید]] شده است.