ابلیس در فقه اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
خط ۶: خط ۶:
}}
}}


==مقدمه==
== مقدمه ==
[[شیطان]] به هر موجود [[طغیانگر]] و دور از [[رحمت]] [[خداوند متعال]] که کارش [[وسوسه]] [[خلق]] و [[دعوت]] آنان به بدیها است، اطلاق می‏‌گردد؛ چنان که بر موجود [[سرکش]] و [[متمرد]] معروف؛ یعنی [[ابلیس]] که از [[سجده]] بر [[حضرت آدم]]{{ع}} سر باز زد و نیز بر [[فرزندان]] او که از جنس [[جنّ]] می‌‏باشند اطلاق می‏‌شود. <ref>لسان العرب، واژه «شطن»؛ المیزان، ج۲، ص:۴۱۲</ref>.
[[شیطان]] به هر موجود [[طغیانگر]] و دور از [[رحمت]] [[خداوند متعال]] که کارش [[وسوسه]] [[خلق]] و [[دعوت]] آنان به بدیها است، اطلاق می‏‌گردد؛ چنان که بر موجود [[سرکش]] و [[متمرد]] معروف؛ یعنی [[ابلیس]] که از [[سجده]] بر [[حضرت آدم]]{{ع}} سر باز زد و نیز بر [[فرزندان]] او که از جنس [[جنّ]] می‌‏باشند اطلاق می‏‌شود. <ref>لسان العرب، واژه «شطن»؛ المیزان، ج۲، ص:۴۱۲</ref>.


==[[پناه بردن به خدا]] از شیطان==
== [[پناه بردن به خدا]] از شیطان ==
[[پناه]] بردن به خداوند متعال از [[شر]] شیطان با گفتن {{عربی|"أعُوذُ باللّه‏ِ مِنَ الشَّیطانِ الرَجیم"}} و مانند آن در هرحال، به‌ویژه اوقات زیر [[مستحب]] است: هنگام [[تلاوت قرآن]] [[کریم]]؛ {{متن قرآن|فَإِذَا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ}}<ref>«پس، چون قرآن بخوانی از شیطان رانده به خداوند پناه جو؛» سوره نحل، آیه ۹۸.</ref> پیش از قرائت در [[نماز]]؛ <ref>جواهر الکلام، ج۹، ص:۴۲۰</ref> هنگام آمیزش <ref>العروة الوثقی، ج۵، ص:۴۸۹</ref> و [[زمان]] ورود به مستراح <ref>جواهر الکلام، ج۲، ص:۵۶؛ وسائل الشیعة، ج۱، ص:۳۰۶</ref>.
[[پناه]] بردن به خداوند متعال از [[شر]] شیطان با گفتن {{عربی|"أعُوذُ باللّه‏ِ مِنَ الشَّیطانِ الرَجیم"}} و مانند آن در هرحال، به‌ویژه اوقات زیر [[مستحب]] است: هنگام [[تلاوت قرآن]] [[کریم]]؛ {{متن قرآن|فَإِذَا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ}}<ref>«پس، چون قرآن بخوانی از شیطان رانده به خداوند پناه جو؛» سوره نحل، آیه ۹۸.</ref> پیش از قرائت در [[نماز]]؛ <ref>جواهر الکلام، ج۹، ص:۴۲۰</ref> هنگام آمیزش <ref>العروة الوثقی، ج۵، ص:۴۸۹</ref> و [[زمان]] ورود به مستراح <ref>جواهر الکلام، ج۲، ص:۵۶؛ وسائل الشیعة، ج۱، ص:۳۰۶</ref>.


==حالات حضور شیطان==
== حالات حضور شیطان ==
برخی [[افعال]] و حالات در [[انسان]]، بستر و زمینه ساز حضور شیطان و نزدیک شدن او به انسان می‏گردد؛ از این رو، در [[روایات]] از چنین افعال و حالاتی [[نهی]] شده است و [[فقها]] به [[کراهت]] آنها [[حکم]] کرده‏اند، مانند [[خضاب کردن]](-->خضاب) در حال جنابت <ref>الحدائق الناضرة، ج۳، ص: ۱۴۸؛ وسائل الشیعة، ج۲، ص:۲۲۳</ref> و حیض؛ <ref>الحدائق الناضرة، ج۳، ص:۲۷۴؛ وسائل الشیعة، ج۲، ص:۳۵۳</ref> تخلّی بر روی [[قبر]]؛ <ref>جواهر الکلام، ج۲، ص:۷۵؛وسائل الشیعة، ج۱، ص:۳۲۹</ref> ایستاده بول کردن؛ ادرار کردن در آب؛ <ref>وسائل الشیعة، ج۱، ص:۳۴۰ ـ ۳۴۱ و ۳۵۳</ref> تنها بودن در [[خانه]]؛ <ref>وسائل الشیعة، ج۵، ص:۳۳۴</ref> به [[تنهایی]] [[مسافرت]] کردن؛ <ref>جواهر الکلام، ج۱۸، ص:۱۶۶؛ وسائل الشیعة، ج۱۱، ص:۴۱۰</ref> [[خلوت]] کردن [[زن]] و [[مرد]] [[اجنبی]] در یک مکان؛ <ref>جواهر الکلام، ج۳۲، ص:۳۴۳</ref> نگهداری زباله در [[منزل]] در شب و بیرون نبردن آن در [[روز]] <ref>وسائل الشیعة، ج۵، ص:۳۱۸</ref> و [[راه رفتن]] در یک [[کفش]]. <ref>وسائل الشیعة، ج۵، ص:۷۵</ref>
برخی [[افعال]] و حالات در [[انسان]]، بستر و زمینه ساز حضور شیطان و نزدیک شدن او به انسان می‏گردد؛ از این رو، در [[روایات]] از چنین افعال و حالاتی [[نهی]] شده است و [[فقها]] به [[کراهت]] آنها [[حکم]] کرده‏اند، مانند [[خضاب کردن]](-->خضاب) در حال جنابت <ref>الحدائق الناضرة، ج۳، ص: ۱۴۸؛ وسائل الشیعة، ج۲، ص:۲۲۳</ref> و حیض؛ <ref>الحدائق الناضرة، ج۳، ص:۲۷۴؛ وسائل الشیعة، ج۲، ص:۳۵۳</ref> تخلّی بر روی [[قبر]]؛ <ref>جواهر الکلام، ج۲، ص:۷۵؛وسائل الشیعة، ج۱، ص:۳۲۹</ref> ایستاده بول کردن؛ ادرار کردن در آب؛ <ref>وسائل الشیعة، ج۱، ص:۳۴۰ ـ ۳۴۱ و ۳۵۳</ref> تنها بودن در [[خانه]]؛ <ref>وسائل الشیعة، ج۵، ص:۳۳۴</ref> به [[تنهایی]] [[مسافرت]] کردن؛ <ref>جواهر الکلام، ج۱۸، ص:۱۶۶؛ وسائل الشیعة، ج۱۱، ص:۴۱۰</ref> [[خلوت]] کردن [[زن]] و [[مرد]] [[اجنبی]] در یک مکان؛ <ref>جواهر الکلام، ج۳۲، ص:۳۴۳</ref> نگهداری زباله در [[منزل]] در شب و بیرون نبردن آن در [[روز]] <ref>وسائل الشیعة، ج۵، ص:۳۱۸</ref> و [[راه رفتن]] در یک [[کفش]]. <ref>وسائل الشیعة، ج۵، ص:۷۵</ref>


==عوامل دوری شیطان==
== عوامل دوری شیطان ==
برخی [[اعمال]] موجب دور شدن و فاصله گرفتن [[شیطان]] از [[انسان]] می‏‌شود، مانند ناخن گرفتن؛ <ref>الحدائق الناضرة، ج۵، ص:۵۷۰</ref> [[اذان]] گفتن در [[منزل]]؛ <ref>جواهر الکلام، ج۹، ص:۱۴۹؛ وسائل الشیعة، ج۲، ص:۱۳۲</ref> محافظت بر [[نماز]] و اوقات آن؛ <ref>وسائل الشیعة، ج۴، ص:۲۸ ـ ۳۰</ref> نگهداری کبوتر در منزل؛ <ref>وسائل الشیعة، ج۱۱، ص:۵۱۵</ref> [[انگشتر]] جذع [[یمانی]] به دست کردن <ref>وسائل الشیعة، ج۵، ص:۹۶</ref> و خوردن انار. <ref>وسائل الشیعة، ج۲۵، ص:۱۵۳</ref>
برخی [[اعمال]] موجب دور شدن و فاصله گرفتن [[شیطان]] از [[انسان]] می‏‌شود، مانند ناخن گرفتن؛ <ref>الحدائق الناضرة، ج۵، ص:۵۷۰</ref> [[اذان]] گفتن در [[منزل]]؛ <ref>جواهر الکلام، ج۹، ص:۱۴۹؛ وسائل الشیعة، ج۲، ص:۱۳۲</ref> محافظت بر [[نماز]] و اوقات آن؛ <ref>وسائل الشیعة، ج۴، ص:۲۸ ـ ۳۰</ref> نگهداری کبوتر در منزل؛ <ref>وسائل الشیعة، ج۱۱، ص:۵۱۵</ref> [[انگشتر]] جذع [[یمانی]] به دست کردن <ref>وسائل الشیعة، ج۵، ص:۹۶</ref> و خوردن انار. <ref>وسائل الشیعة، ج۲۵، ص:۱۵۳</ref>


==نام گذاری به [[اسماء]] شیطان==
== نام گذاری به [[اسماء]] شیطان ==
نام گذاری فرزند به یکی از اسم‌های [[شیاطین]]، مانند [[ضریس]] و صفات آنها [[مکروه]] است. <ref>جواهر الکلام، ج۳۱، ص:۲۵۷</ref>
نام گذاری فرزند به یکی از اسم‌های [[شیاطین]]، مانند [[ضریس]] و صفات آنها [[مکروه]] است. <ref>جواهر الکلام، ج۳۱، ص:۲۵۷</ref>


==شیطان و سِحر==
== شیطان و سِحر ==
به تصریح برخی، از اقسام [[سحر]] [[حرام]] و [[ممنوع]] [[ارتباط]] با شیاطین و [[کشف]] چیزهای پوشیده و پنهان از [[راه]] ایشان است <ref>الروضة البهیة، ج۳، ص:۲۱۵؛ مسالک الأفهام، ج۳، ص:۱۲۸.</ref><ref> [[سید محمود هاشمی شاهرودی|هاشمی شاهرودی، سید محمود]]، [[فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (کتاب)|فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت]] ج۴، صفحه ۷۷۹-۷۸۰.</ref>
به تصریح برخی، از اقسام [[سحر]] [[حرام]] و [[ممنوع]] [[ارتباط]] با شیاطین و [[کشف]] چیزهای پوشیده و پنهان از [[راه]] ایشان است <ref>الروضة البهیة، ج۳، ص:۲۱۵؛ مسالک الأفهام، ج۳، ص:۱۲۸.</ref><ref> [[سید محمود هاشمی شاهرودی|هاشمی شاهرودی، سید محمود]]، [[فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (کتاب)|فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت]] ج۴، صفحه ۷۷۹-۷۸۰.</ref>


۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش