امامت‌پدیا

ابو دجانه انصاری: تفاوت میان نسخه‌ها

مدخل بحث

ابو دجانه انصاری (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۴ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۴۲

۱ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۴ اوت ۲۰۲۲
جز
وظیفهٔ شمارهٔ ۵
دیداریویکی‌متن
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[ابودجانه انصاری در قرآن]] - [[ابودجانه انصاری در تراجم و رجال]] - [[ابودجانه انصاری در تاریخ اسلامی]] - [[ابودجانه انصاری در معارف مهدویت]]| پرسش مرتبط  = }}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[ابودجانه انصاری در قرآن]] - [[ابودجانه انصاری در تراجم و رجال]] - [[ابودجانه انصاری در تاریخ اسلامی]] - [[ابودجانه انصاری در معارف مهدویت]]| پرسش مرتبط  = }}


==مقدمه==
== مقدمه ==
نام وی سیماک و نام پدرش [[خرشة بن لوذان]] و به نظر برخی <ref>ابن عبدالبر، ج۲، ص۲۱۲.</ref> [[اوس بن لوذان]] و نام مادرش حَزمه دختر حَرمله بود. او از طرف [[پدر]] به بنو ساعده از تیره‌های [[قبیله خزرج]] و از طرف [[مادر]] به بنوزعب از تیره‌های [[قبیله]] [[بنوسُلیم بن منصور]]، [[نسب]] می‌برد<ref>ابن سعد، ج۳، ص۴۱۹.</ref>. او با [[آمنه]] دختر [[عمرو بن أحبش]] از تیره بنوبهز از قبیله [[بنو سلیم بن منصور]]، [[ازدواج]] کرد و [[خالد]] از آنان به [[دنیا]] آمد<ref>ابن سعد، ج۳، ص۴۱۹.</ref>.
نام وی سیماک و نام پدرش [[خرشة بن لوذان]] و به نظر برخی <ref>ابن عبدالبر، ج۲، ص۲۱۲.</ref> [[اوس بن لوذان]] و نام مادرش حَزمه دختر حَرمله بود. او از طرف [[پدر]] به بنو ساعده از تیره‌های [[قبیله خزرج]] و از طرف [[مادر]] به بنوزعب از تیره‌های [[قبیله]] [[بنوسُلیم بن منصور]]، [[نسب]] می‌برد<ref>ابن سعد، ج۳، ص۴۱۹.</ref>. او با [[آمنه]] دختر [[عمرو بن أحبش]] از تیره بنوبهز از قبیله [[بنو سلیم بن منصور]]، [[ازدواج]] کرد و [[خالد]] از آنان به [[دنیا]] آمد<ref>ابن سعد، ج۳، ص۴۱۹.</ref>.


خط ۸: خط ۸:
[[اسکافی]]<ref>اسکافی، ص۹۰۸۹.</ref> می‌گوید: هر یک از این چند نفر، در زمینه‌ای مهارت داشتند. حمزه در حمله‌آوری بر [[دشمن]]، زبیر در سوارکاری و ابودجانه در [[شمشیر]] زنی ماهر بودند، ولی امام علی{{ع}} تنها فردی بود که به جمیع [[فنون]] [[جنگی]] آشنا و جامع همه ویژگی‌های یک [[شخصیت]] نظامی بود. [[دفاع]] کنندگان از [[اسلام]] را چهار نفر نام برده‌اند: امام علی{{ع}}، زبیر، ابودجانه و [[سلمان فارسی]]<ref>مفید، الاختصاص، ص۹۷.</ref>. ابودجانه، یکی از چهار نفری بود که با نشان رزم می‌جنگید. نشان وی، دستار قرمزی بود که بالای کلاه خودش بسته می‌شد<ref>واقدی، ج۱، ص۷۶ و ۸۳ و ج۲، ص۶۶۸.</ref>.
[[اسکافی]]<ref>اسکافی، ص۹۰۸۹.</ref> می‌گوید: هر یک از این چند نفر، در زمینه‌ای مهارت داشتند. حمزه در حمله‌آوری بر [[دشمن]]، زبیر در سوارکاری و ابودجانه در [[شمشیر]] زنی ماهر بودند، ولی امام علی{{ع}} تنها فردی بود که به جمیع [[فنون]] [[جنگی]] آشنا و جامع همه ویژگی‌های یک [[شخصیت]] نظامی بود. [[دفاع]] کنندگان از [[اسلام]] را چهار نفر نام برده‌اند: امام علی{{ع}}، زبیر، ابودجانه و [[سلمان فارسی]]<ref>مفید، الاختصاص، ص۹۷.</ref>. ابودجانه، یکی از چهار نفری بود که با نشان رزم می‌جنگید. نشان وی، دستار قرمزی بود که بالای کلاه خودش بسته می‌شد<ref>واقدی، ج۱، ص۷۶ و ۸۳ و ج۲، ص۶۶۸.</ref>.


او نخست در سریه حمزه<ref>واقدی، ج۱، ص۹.</ref> و پس از آن در [[جنگ بدر]] شرکت کرد و به [[رویارویی]] [[عاصم بن ابی عوف]] رفت که [[قریش]] را بر [[ضد]] [[مسلمانان]] تحریک می‌کرد و او را کُشت. پس از او، با [[معبد بن وهب]] روبه رو شد و از او ضربه [[سختی]] خورد، ولی در نهایت وی را کُشت<ref>واقدی، ج۱، ص۸۶.</ref>. همچنین در این [[غزوه]]، [[ربیعة بن اسود]]<ref>واقدی، ج۱، ص۱۴۸.</ref>، [[ابو مسافع اشعری]] (حلیف بنومخزوم)<ref>ابن هشام، ج۲، ص۵۲۸؛ واقدی، ج۱، ص۱۵۰.</ref> و [[ابوالعاص بن قیس]]<ref>واقدی، ج۱، ص۱۵۲.</ref> به دست وی کشته شدند.
او نخست در سریه حمزه<ref>واقدی، ج۱، ص۹.</ref> و پس از آن در [[جنگ بدر]] شرکت کرد و به [[رویارویی]] [[عاصم بن ابی عوف]] رفت که [[قریش]] را بر [[ضد]] [[مسلمانان]] تحریک می‌کرد و او را کُشت. پس از او، با [[معبد بن وهب]] روبه رو شد و از او ضربه [[سختی]] خورد، ولی در نهایت وی را کُشت<ref>واقدی، ج۱، ص۸۶.</ref>. همچنین در این [[غزوه]]، [[ربیعة بن اسود]]<ref>واقدی، ج۱، ص۱۴۸.</ref>، [[ابو مسافع اشعری]] (حلیف بنومخزوم)<ref>ابن هشام، ج۲، ص۵۲۸؛ واقدی، ج۱، ص۱۵۰.</ref> و [[ابوالعاص بن قیس]]<ref>واقدی، ج۱، ص۱۵۲.</ref> به دست وی کشته شدند.


در [[جنگ احد]] وقتی [[سپاه مشرکان]] و [[مسلمانان]] برای [[نبرد]] آماده شدند، [[رسول خدا]]{{صل}} پس از سفارش به [[پایداری]]، [[دست]] به قبضه شمشیرش برد و آن را بالا آورد و فرمود: چه کسی با گرفتن این [[شمشیر]]، [[حق]] آن را ادا می‌کند؟ [[عمر]] و [[زبیر]] [[آمادگی]] خود را اعلام کردند، ولی [[پیامبر خدا]]{{صل}} را از آنان روی برگرداند. [[ابودجانه]] گفت: [[حق]] این شمشیر چیست؟ فرمود: آنقدر با آن بجنگی تا خمیده شود. ابودجانه آمادگی خود را اعلام کرد و [[حضرت]] او را برای [[پیکار]] با [[دشمن]] برگزید. او با شمشیر و نشان رزمش، متکبرانه میان صفوف به راه افتاد.
در [[جنگ احد]] وقتی [[سپاه مشرکان]] و [[مسلمانان]] برای [[نبرد]] آماده شدند، [[رسول خدا]]{{صل}} پس از سفارش به [[پایداری]]، [[دست]] به قبضه شمشیرش برد و آن را بالا آورد و فرمود: چه کسی با گرفتن این [[شمشیر]]، [[حق]] آن را ادا می‌کند؟ [[عمر]] و [[زبیر]] [[آمادگی]] خود را اعلام کردند، ولی [[پیامبر خدا]]{{صل}} را از آنان روی برگرداند. [[ابودجانه]] گفت: [[حق]] این شمشیر چیست؟ فرمود: آنقدر با آن بجنگی تا خمیده شود. ابودجانه آمادگی خود را اعلام کرد و [[حضرت]] او را برای [[پیکار]] با [[دشمن]] برگزید. او با شمشیر و نشان رزمش، متکبرانه میان صفوف به راه افتاد.


یکی از آن دو نفر و به نقل [[ابن اسحاق]]، زبیر از [[انتخاب]] وی ناراحت شد و به تعقیب حرکات ابودجانه در صحنه نبرد پرداخت. سرانجام، او را [[قهرمانی]] دید که شمشیرش در اثر [[حمله]] و ضربات خردکننده، کُند و همچون داسی خمیده شده بود<ref>واقدی، ج۱، ص۳۵۹.</ref>. بنا بر نقل [[موسی بن عقبه]]، ابودجانه در [[أحد]] با [[شمشیر رسول خدا]]{{صل}} می‌جنگید<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۰۹.</ref> و به هنگام تحویل گرفتن شمشیر از رسول خدا{{صل}}، رجزی خواند که منابع<ref>ابن هشام، ج۳، ص۵۸۹؛ ابن سعد، ج۳، ص۴۱۹.</ref> با تفاوت اندکی آن را نقل کرده‌اند:{{عربی | "أنا الذي عاهدني خليلي بالشعب ذي السفح لدى الخليل ألا أقوم الدهر في الكيول أضرب بسيف الله والرسول"}}؛
یکی از آن دو نفر و به نقل [[ابن اسحاق]]، زبیر از [[انتخاب]] وی ناراحت شد و به تعقیب حرکات ابودجانه در صحنه نبرد پرداخت. سرانجام، او را [[قهرمانی]] دید که شمشیرش در اثر [[حمله]] و ضربات خردکننده، کُند و همچون داسی خمیده شده بود<ref>واقدی، ج۱، ص۳۵۹.</ref>. بنا بر نقل [[موسی بن عقبه]]، ابودجانه در [[أحد]] با [[شمشیر رسول خدا]]{{صل}} می‌جنگید<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۰۹.</ref> و به هنگام تحویل گرفتن شمشیر از رسول خدا{{صل}}، رجزی خواند که منابع<ref>ابن هشام، ج۳، ص۵۸۹؛ ابن سعد، ج۳، ص۴۱۹.</ref> با تفاوت اندکی آن را نقل کرده‌اند:{{عربی | "أنا الذي عاهدني خليلي بالشعب ذي السفح لدى الخليل ألا أقوم الدهر في الكيول أضرب بسيف الله والرسول"}}؛


[[خالد]] پسر ابودجانه [[روایت]] کرده است که رسول خدا{{صل}} در [[وصف]] متکبرانه [[راه رفتن]] ابودجانه در میدان نبرد فرمود: "[[خداوند]] اینگونه راه رفتن را جز در [[جنگ]]، دشمن می‌دارد"<ref>ابونعیم، ج۵، ص۱۴۳۷.</ref>. در [[روایت]] دیگری آمده است که [[رسول خدا]]{{صل}} درباره [[حق]] [[شمشیر]] فرمود: "[[مسلمانی]] را نکشی و از کافری فرار نکنی". ذیل این روایت آمده است که [[ابودجانه]] در میدان [[نبرد]]، پیروزمندانه پیش می‌تاخت تا اینکه در دامنه [[کوه]] [[أحد]]، زنی را دید که در جمع [[زنان]] دف نواز، سرود نحن بنات الطارق را می‌خواند. او به قصد کشتن آن [[زن]] شمشیر کشید، ولی از کشتن وی خودداری کرد و در توجیه کارش گفت: [[شمشیر رسول خدا]]{{صل}} گرامی‌تر از آن است که زن (بی‌یاوری) با آن کشته شود<ref>حاکم، ج۳، ص۲۳۱؛ میثمی، ج۶، ص۱۰۹.</ref>.
[[خالد]] پسر ابودجانه [[روایت]] کرده است که رسول خدا{{صل}} در [[وصف]] متکبرانه [[راه رفتن]] ابودجانه در میدان نبرد فرمود: "[[خداوند]] اینگونه راه رفتن را جز در [[جنگ]]، دشمن می‌دارد"<ref>ابونعیم، ج۵، ص۱۴۳۷.</ref>. در [[روایت]] دیگری آمده است که [[رسول خدا]]{{صل}} درباره [[حق]] [[شمشیر]] فرمود: "[[مسلمانی]] را نکشی و از کافری فرار نکنی". ذیل این روایت آمده است که [[ابودجانه]] در میدان [[نبرد]]، پیروزمندانه پیش می‌تاخت تا اینکه در دامنه [[کوه]] [[أحد]]، زنی را دید که در جمع [[زنان]] دف نواز، سرود نحن بنات الطارق را می‌خواند. او به قصد کشتن آن [[زن]] شمشیر کشید، ولی از کشتن وی خودداری کرد و در توجیه کارش گفت: [[شمشیر رسول خدا]]{{صل}} گرامی‌تر از آن است که زن (بی‌یاوری) با آن کشته شود<ref>حاکم، ج۳، ص۲۳۱؛ میثمی، ج۶، ص۱۰۹.</ref>.
خط ۲۴: خط ۲۴:
[[امام علی]]{{ع}} فرمود: در پیکار [[أحد]] من و ابودجانه، هر کدام از سویی، [[دشمن]] را دفع می‌کردیم و [[سعد بن ابی وقاص]] نیز گروهی را دور می‌زد تا اینکه [[خداوند]] گشایشی ایجاد کرد<ref>واقدی، ج۱، ص۲۵۶.</ref>. بنا بر [[روایت]] [[میمون بن مهران]]، وقتی مسلمانان از احد برگشتند، امام علی{{ع}} به [[فاطمه]]{{ع}} گفت: شمشیر غیر [[نکوهش]] شده مرا بگیر. رسول خدا{{صل}} فرمود: [[نیکو]] جنگیدی! ابودجانه نیز نیکو جنگید و شمشیرش نکوهش شده نیست<ref>واقدی، ج۱، ص۲۴۹.</ref>. برخی در [[درستی]] این گزارش تردید کرده، آن را موجب تنزل [[مقام امام]] [[علی]]{{ع}} و ناسازگار با [[اخلاق]] کریمانه رسول خدا{{صل}} دانسته‌اند<ref>یوسفی، ج۲، ص۳۳۶.</ref> و روایت مفید را صحیح شمرده‌اند<ref>جعفر مرتضی عاملی، ج۶، ص۲۹۰-۲۹۱.</ref>. مفید<ref>الارشاد، ج۱، ص۹۰.</ref> روایت کرده که رسول خدا{{صل}} با شنیدن [[سخنان امام علی]]{{ع}}، خطاب به فاطمه{{ع}} فرمود: همسرت به پیمانش [[وفا]] کرد و با شمشیرش، [[اشراف قریش]] را از پا درآورد.
[[امام علی]]{{ع}} فرمود: در پیکار [[أحد]] من و ابودجانه، هر کدام از سویی، [[دشمن]] را دفع می‌کردیم و [[سعد بن ابی وقاص]] نیز گروهی را دور می‌زد تا اینکه [[خداوند]] گشایشی ایجاد کرد<ref>واقدی، ج۱، ص۲۵۶.</ref>. بنا بر [[روایت]] [[میمون بن مهران]]، وقتی مسلمانان از احد برگشتند، امام علی{{ع}} به [[فاطمه]]{{ع}} گفت: شمشیر غیر [[نکوهش]] شده مرا بگیر. رسول خدا{{صل}} فرمود: [[نیکو]] جنگیدی! ابودجانه نیز نیکو جنگید و شمشیرش نکوهش شده نیست<ref>واقدی، ج۱، ص۲۴۹.</ref>. برخی در [[درستی]] این گزارش تردید کرده، آن را موجب تنزل [[مقام امام]] [[علی]]{{ع}} و ناسازگار با [[اخلاق]] کریمانه رسول خدا{{صل}} دانسته‌اند<ref>یوسفی، ج۲، ص۳۳۶.</ref> و روایت مفید را صحیح شمرده‌اند<ref>جعفر مرتضی عاملی، ج۶، ص۲۹۰-۲۹۱.</ref>. مفید<ref>الارشاد، ج۱، ص۹۰.</ref> روایت کرده که رسول خدا{{صل}} با شنیدن [[سخنان امام علی]]{{ع}}، خطاب به فاطمه{{ع}} فرمود: همسرت به پیمانش [[وفا]] کرد و با شمشیرش، [[اشراف قریش]] را از پا درآورد.


[[فداکاری]] ابودجانه، [[سبب نزول]] یا [[تطبیق]] آیاتی درباره وی شد: [[ابن عباس]] [[نزول آیه]] {{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الَّذِينَ يُقَاتِلُونَ فِي سَبِيلِهِ صَفًّا كَأَنَّهُمْ بُنْيَانٌ مَرْصُوصٌ}}<ref>«بی‌گمان خداوند کسانی را دوست می‌دارد که در راه او صف زده کارزار می‌کنند چنان که گویی بنیادی به هم پیوسته (و استوار) اند» سوره صف، آیه ۴.</ref>. را در [[وصف]] افرادی مانند [[امام علی]]{{ع}}، [[حمزه]] و [[ابودجانه]] دانسته است<ref>فرات کوفی، ص۴۸۱.</ref>. بنا بر نقل [[حذیفة بن یمان]]، [[آیه]] {{متن قرآن|وَمَا مُحَمَّدٌ إِلَّا رَسُولٌ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِ الرُّسُلُ أَفَإِنْ مَاتَ أَوْ قُتِلَ انْقَلَبْتُمْ عَلَى أَعْقَابِكُمْ وَمَنْ يَنْقَلِبْ عَلَى عَقِبَيْهِ فَلَنْ يَضُرَّ اللَّهَ شَيْئًا وَسَيَجْزِي اللَّهُ الشَّاكِرِينَ}}<ref>«و محمد جز فرستاده‌ای نیست که پیش از او (نیز) فرستادگانی (بوده و) گذشته‌اند؛ آیا اگر بمیرد یا کشته گردد به (باورهای) گذشته خود باز می‌گردید؟ و هر کس به (باورهای) گذشته خود باز گردد هرگز زیانی به خداوند نمی‌رساند؛ و خداوند سپاسگزاران را به زودی پاداش خواهد داد» سوره آل عمران، آیه ۱۴۴.</ref>. و {{{متن قرآن|وَكَأَيِّنْ مِنْ نَبِيٍّ قَاتَلَ مَعَهُ رِبِّيُّونَ كَثِيرٌ فَمَا وَهَنُوا لِمَا أَصَابَهُمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَمَا ضَعُفُوا وَمَا اسْتَكَانُوا وَاللَّهُ يُحِبُّ الصَّابِرِينَ}}<ref>«و بسا پیامبرانی که همراه آنان توده‌های انبوه به نبرد (با دشمنان خداوند) پرداختند و در راه خداوند هر چه به ایشان رسید نه سست و نه ناتوان شدند و نه تن به زبونی سپردند؛ و خداوند شکیبایان را دوست می‌دارد» سوره آل عمران، آیه ۱۴۶.</ref>. درباره [[پایداری]] امام علی{{ع}} و ابودجانه نازل شد و آنان را [[شاکر]] و [[صابر]] معرفی کرد<ref>حسکانی، ج۱، ص۱۷۷.</ref>. [[ابوطلحه انصاری]] پس از [[جنگ بدر]]، عده ای از [[مهاجر]] و [[انصار]]، از جمله ابودجانه را به مهمانی شراب [[دعوت]] کرده بود که آیه {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّمَا الْخَمْرُ وَالْمَيْسِرُ وَالْأَنْصَابُ وَالْأَزْلَامُ رِجْسٌ مِنْ عَمَلِ الشَّيْطَانِ فَاجْتَنِبُوهُ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ}}<ref>«ای مؤمنان! جز این نیست که شراب و قمار و انصاب و ازلام ، پلیدی (و) کار شیطان است پس، از آن‌ها دوری گزینید باشد که رستگار گردید» سوره مائده، آیه ۹۰.</ref>. نازل شد<ref>طبری، ج۷، ص۵۰.</ref>.
[[فداکاری]] ابودجانه، [[سبب نزول]] یا [[تطبیق]] آیاتی درباره وی شد: [[ابن عباس]] [[نزول آیه]] {{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الَّذِينَ يُقَاتِلُونَ فِي سَبِيلِهِ صَفًّا كَأَنَّهُمْ بُنْيَانٌ مَرْصُوصٌ}}<ref>«بی‌گمان خداوند کسانی را دوست می‌دارد که در راه او صف زده کارزار می‌کنند چنان که گویی بنیادی به هم پیوسته (و استوار) اند» سوره صف، آیه ۴.</ref>. را در [[وصف]] افرادی مانند [[امام علی]]{{ع}}، [[حمزه]] و [[ابودجانه]] دانسته است<ref>فرات کوفی، ص۴۸۱.</ref>. بنا بر نقل [[حذیفة بن یمان]]، [[آیه]] {{متن قرآن|وَمَا مُحَمَّدٌ إِلَّا رَسُولٌ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِ الرُّسُلُ أَفَإِنْ مَاتَ أَوْ قُتِلَ انْقَلَبْتُمْ عَلَى أَعْقَابِكُمْ وَمَنْ يَنْقَلِبْ عَلَى عَقِبَيْهِ فَلَنْ يَضُرَّ اللَّهَ شَيْئًا وَسَيَجْزِي اللَّهُ الشَّاكِرِينَ}}<ref>«و محمد جز فرستاده‌ای نیست که پیش از او (نیز) فرستادگانی (بوده و) گذشته‌اند؛ آیا اگر بمیرد یا کشته گردد به (باورهای) گذشته خود باز می‌گردید؟ و هر کس به (باورهای) گذشته خود باز گردد هرگز زیانی به خداوند نمی‌رساند؛ و خداوند سپاسگزاران را به زودی پاداش خواهد داد» سوره آل عمران، آیه ۱۴۴.</ref>. و {{{متن قرآن|وَكَأَيِّنْ مِنْ نَبِيٍّ قَاتَلَ مَعَهُ رِبِّيُّونَ كَثِيرٌ فَمَا وَهَنُوا لِمَا أَصَابَهُمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَمَا ضَعُفُوا وَمَا اسْتَكَانُوا وَاللَّهُ يُحِبُّ الصَّابِرِينَ}}<ref>«و بسا پیامبرانی که همراه آنان توده‌های انبوه به نبرد (با دشمنان خداوند) پرداختند و در راه خداوند هر چه به ایشان رسید نه سست و نه ناتوان شدند و نه تن به زبونی سپردند؛ و خداوند شکیبایان را دوست می‌دارد» سوره آل عمران، آیه ۱۴۶.</ref>. درباره [[پایداری]] امام علی{{ع}} و ابودجانه نازل شد و آنان را [[شاکر]] و [[صابر]] معرفی کرد<ref>حسکانی، ج۱، ص۱۷۷.</ref>. [[ابوطلحه انصاری]] پس از [[جنگ بدر]]، عده ای از [[مهاجر]] و [[انصار]]، از جمله ابودجانه را به مهمانی شراب [[دعوت]] کرده بود که آیه {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّمَا الْخَمْرُ وَالْمَيْسِرُ وَالْأَنْصَابُ وَالْأَزْلَامُ رِجْسٌ مِنْ عَمَلِ الشَّيْطَانِ فَاجْتَنِبُوهُ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ}}<ref>«ای مؤمنان! جز این نیست که شراب و قمار و انصاب و ازلام، پلیدی (و) کار شیطان است پس، از آن‌ها دوری گزینید باشد که رستگار گردید» سوره مائده، آیه ۹۰.</ref>. نازل شد<ref>طبری، ج۷، ص۵۰.</ref>.


ابودجانه با شرکت در [[جنگ]] [[بنونضیر]]، در شمار دوازده نفری بود که [[رسول خدا]]{{صل}} آنان را برای کشتن [[یاران]] عزوک [[یهودی]] به کمک امام علی{{ع}} فرستاد. آنان یاران عزوک را پیش از رسیدن به حصار بنونضیر کشتند و این کار، [[پیروزی]] [[مسلمانان]] را سرعت بخشید<ref>واقدی، ج۱، ص۳۷۲؛ مفید، الارشاد، ج۱، ص۹۳.</ref>. [[رسول خدا]]{{صل}} [[غنایم]] [[بنو نضیر]] را به [[مهاجران]] اختصاص داد و از [[انصار]]، جز [[ابودجانه]] و [[سهل بن حنیف]]، کسی سهمی نداشت<ref>واقدی، ج۱، ص۳۷۹.</ref>.
ابودجانه با شرکت در [[جنگ]] [[بنونضیر]]، در شمار دوازده نفری بود که [[رسول خدا]]{{صل}} آنان را برای کشتن [[یاران]] عزوک [[یهودی]] به کمک امام علی{{ع}} فرستاد. آنان یاران عزوک را پیش از رسیدن به حصار بنونضیر کشتند و این کار، [[پیروزی]] [[مسلمانان]] را سرعت بخشید<ref>واقدی، ج۱، ص۳۷۲؛ مفید، الارشاد، ج۱، ص۹۳.</ref>. [[رسول خدا]]{{صل}} [[غنایم]] [[بنو نضیر]] را به [[مهاجران]] اختصاص داد و از [[انصار]]، جز [[ابودجانه]] و [[سهل بن حنیف]]، کسی سهمی نداشت<ref>واقدی، ج۱، ص۳۷۹.</ref>.
خط ۳۸: خط ۳۸:
ابودجانه در سال دوازدهم در [[نبرد]] یمامه بر [[ضد]] [[مسیلمه]] [[کذاب]] شرکت کرد و برای گشودن در [[باغی]] (حدیقة الموت) که مسیلمه در آن [[پناه]] گرفته بود، [[دستور]] داد تا وی را به درون باغ افکندند. او گرچه پایش [[شکست]]، ولی در را بر روی مسلمانان گشود و خود همچنان به [[پیکار]] ادامه داد تا کشته شد<ref>ابن اثیر، ج۲، ص۵۵۱.</ref>. گفته‌اند وی، [[عبد الله بن زید]] و [[وحشی]] در [[قتل]] مسیلمه [[شریک]] بودند<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۰۹.</ref>. [[نسل]] وی دست کم تا سال ۲۱۲ در شهرهای [[مدینه]] و [[بغداد]] بوده‌اند<ref>ابن سعد، ج۳، ص۴۱۹.</ref>.
ابودجانه در سال دوازدهم در [[نبرد]] یمامه بر [[ضد]] [[مسیلمه]] [[کذاب]] شرکت کرد و برای گشودن در [[باغی]] (حدیقة الموت) که مسیلمه در آن [[پناه]] گرفته بود، [[دستور]] داد تا وی را به درون باغ افکندند. او گرچه پایش [[شکست]]، ولی در را بر روی مسلمانان گشود و خود همچنان به [[پیکار]] ادامه داد تا کشته شد<ref>ابن اثیر، ج۲، ص۵۵۱.</ref>. گفته‌اند وی، [[عبد الله بن زید]] و [[وحشی]] در [[قتل]] مسیلمه [[شریک]] بودند<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۰۹.</ref>. [[نسل]] وی دست کم تا سال ۲۱۲ در شهرهای [[مدینه]] و [[بغداد]] بوده‌اند<ref>ابن سعد، ج۳، ص۴۱۹.</ref>.


[[منقری]]<ref>منقری، ص۳۷۵.</ref> از شخص دیگری به نام [[سماک بن خرشه جعفی]] خبر داده که غیر از ابودجانه بوده و در [[نبرد صفین]] [[امام علی]]{{ع}} را [[همراهی]] کرده است. برخی [[گمان]] کرده‌اند وی همان ابودجانه است. ابن عبدالبر<ref>ابن عبدالبر، ج۲، ص۲۱۲.</ref> [[روایات]] حضور ابودجانه را در [[صفین]] [[ضعیف]] می‌داند و [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۳، ص۱۴۶؛ و ر.ک: ابن ماکولا، ج۴، ص۳۵۰.</ref>، تشابه اسمی را عامل این [[اشتباه]] دانسته و افزوده [[سماک بن خرشه]] دیگری، غیر از [[ابودجانه انصاری]] در [[پیکار]] [[صفین]] و [[فتوحات اسلامی]] حضور داشته است. [[شرف الدین]]<ref>شرف الدین، ص۱۹۵.</ref> نیز آنان را دو نفر دانسته است، با این حال [[عسکری]]<ref>عسکری، ج۲، ص۱۵۳، ۱۶۲ و ۳۶۸.</ref>، وجود شخص دیگری غیر از [[ابودجانه]] را به نام سماک بن خرشه از ساخته‌های [[سیف بن عمر]] می‌داند. [[خالد]] پسر ابی دجانه از [[یاران امام علی]]{{ع}} و همراه وی در [[جنگ صفین]] بوده است<ref>ابن اثیر، ج۲، ص۷۹.</ref><ref>[[حسین حسینیان مقدم|حسینیان مقدم، حسین]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «ابو دجانه انصاری»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۲۷۲-۲۷۴.</ref>
[[منقری]]<ref>منقری، ص۳۷۵.</ref> از شخص دیگری به نام [[سماک بن خرشه جعفی]] خبر داده که غیر از ابودجانه بوده و در [[نبرد صفین]] [[امام علی]]{{ع}} را [[همراهی]] کرده است. برخی [[گمان]] کرده‌اند وی همان ابودجانه است. ابن عبدالبر<ref>ابن عبدالبر، ج۲، ص۲۱۲.</ref> [[روایات]] حضور ابودجانه را در [[صفین]] [[ضعیف]] می‌داند و [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۳، ص۱۴۶؛ و ر. ک: ابن ماکولا، ج۴، ص۳۵۰.</ref>، تشابه اسمی را عامل این [[اشتباه]] دانسته و افزوده [[سماک بن خرشه]] دیگری، غیر از [[ابودجانه انصاری]] در [[پیکار]] [[صفین]] و [[فتوحات اسلامی]] حضور داشته است. [[شرف الدین]]<ref>شرف الدین، ص۱۹۵.</ref> نیز آنان را دو نفر دانسته است، با این حال [[عسکری]]<ref>عسکری، ج۲، ص۱۵۳، ۱۶۲ و ۳۶۸.</ref>، وجود شخص دیگری غیر از [[ابودجانه]] را به نام سماک بن خرشه از ساخته‌های [[سیف بن عمر]] می‌داند. [[خالد]] پسر ابی دجانه از [[یاران امام علی]]{{ع}} و همراه وی در [[جنگ صفین]] بوده است<ref>ابن اثیر، ج۲، ص۷۹.</ref><ref>[[حسین حسینیان مقدم|حسینیان مقدم، حسین]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «ابو دجانه انصاری»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۲۷۲-۲۷۴.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
HeydariBot
۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش

برگرفته از «https://fa.imamatpedia.com/wiki/ویژه:تفاوت_گوشی_همراه/1090661»