جز
وظیفهٔ شمارهٔ ۵
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۵) |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۵) |
||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
'''احترام''' به‌معنای [[حرمت]] نگه‌داشتن، در اصطلاح به‌معنای [[تعظیم]]، گرامی داشت و بزرگداشت است. مصادیق مختلفی برای احترام بیان شده است که شامل [[انسان‌ها]] و اشیاء می‌شود. در باب قسم اول می‌توان برخی موارد را نام برد مانند: [[احترام به انسانیت]]؛ [[احترام پیامبر]]؛ [[احترام پدر و مادر]]؛ [[احترام مؤمنان و پرهیزکاران]]؛ [[احترام دانشمندان]]؛ [[احترام به زنان]]؛ [[احترام مهمان]]؛ [[احترام یتیمان و مسکینان]]؛ [[احترام به فرزندان]] و در مورد اشیاء [[احترام امور مقدس]] مانند: [[احترام قرآن]]؛ [[احترام خانه خدا]]؛ [[احترام و تعظیم اماکن منسوب به امام مهدی]] قابل ذکر است. | '''احترام''' به‌معنای [[حرمت]] نگه‌داشتن، در اصطلاح به‌معنای [[تعظیم]]، گرامی داشت و بزرگداشت است. مصادیق مختلفی برای احترام بیان شده است که شامل [[انسان‌ها]] و اشیاء می‌شود. در باب قسم اول می‌توان برخی موارد را نام برد مانند: [[احترام به انسانیت]]؛ [[احترام پیامبر]]؛ [[احترام پدر و مادر]]؛ [[احترام مؤمنان و پرهیزکاران]]؛ [[احترام دانشمندان]]؛ [[احترام به زنان]]؛ [[احترام مهمان]]؛ [[احترام یتیمان و مسکینان]]؛ [[احترام به فرزندان]] و در مورد اشیاء [[احترام امور مقدس]] مانند: [[احترام قرآن]]؛ [[احترام خانه خدا]]؛ [[احترام و تعظیم اماکن منسوب به امام مهدی]] قابل ذکر است. | ||
==معناشناسی احترام== | == معناشناسی احترام == | ||
احترام به‌معنای [[حرمت]] نگه‌داشتن است<ref>لغت‌نامه، ج۱، ص۸۹۸، "احترام".</ref>. [[حرمت]] نیز به‌معنای آنچه که هتک و شکستن آن روا نباشد، آمده است<ref>ترتیب‌العین، ص۱۷۴، الصحاح، ج۵، ص۱۸۹۵، "حرم".</ref> و اصطلاح عرف به‌معنای [[تعظیم]]، گرامی داشت و [[بزرگداشت]]، بی‌ارتباط با معنای لغوی آن نیست؛ زیرا شخص، شیء، مکان یا [[زمان]] محترم، دارای حرمت و حریمی است که [[حفظ]] آن لازم و هتک آن نارواست<ref>[[محمد هادی ذبیح‌زاده|ذبیح‌زاده، محمد هادی]]، [[احترام - ذبیح‌زاده (مقاله)|مقاله «احترام»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۲ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۲.</ref>. | احترام به‌معنای [[حرمت]] نگه‌داشتن است<ref>لغت‌نامه، ج۱، ص۸۹۸، "احترام".</ref>. [[حرمت]] نیز به‌معنای آنچه که هتک و شکستن آن روا نباشد، آمده است<ref>ترتیب‌العین، ص۱۷۴، الصحاح، ج۵، ص۱۸۹۵، "حرم".</ref> و اصطلاح عرف به‌معنای [[تعظیم]]، گرامی داشت و [[بزرگداشت]]، بی‌ارتباط با معنای لغوی آن نیست؛ زیرا شخص، شیء، مکان یا [[زمان]] محترم، دارای حرمت و حریمی است که [[حفظ]] آن لازم و هتک آن نارواست<ref>[[محمد هادی ذبیح‌زاده|ذبیح‌زاده، محمد هادی]]، [[احترام - ذبیح‌زاده (مقاله)|مقاله «احترام»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۲ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۲.</ref>. | ||
== [[احترام انسان]] == | == [[احترام انسان]] == | ||
===[[احترام به انسانیت]]=== | === [[احترام به انسانیت]] === | ||
انسان از بُعد فردی موجودی است که به‌طور ذاتی و [[فطری]] دوست‌دار کرامت، [[شخصیّت]]، [[آبرو]] و [[نیازمند]] احترام است. اعطای کرامت از سوی خداوند به انسان‌ها، [[اختیار]] و [[اراده]] را از آنان سلب نمی‌کند؛ بدین سبب ممکن است انسان به خواسته خود، از [[دستورهای الهی]] سر بپیچد و با [[کفر]] ورزیدن، [[کوشش]] در [[راه]] [[گمراه کردن]] [[مردم]]، سعی در جلوگیری از تحقّق [[آیین الهی]]، [[تحریف]] دستورهای [[دینی]] و [[تکذیب]] [[آیات]] روشن [[الهی]] باعث [[رسوایی]] و [[خواری]] خود شده، زمینه بی‌احترامی خویش را فراهم سازد؛ چنان‌که می‌تواند با [[اعمال ناشایست]] [[اخلاقی]]، احترام خویش را از بین برده، حیثیّت و آبروی خود را در [[دنیا]] و [[آخرت]] هتک کند. [[تکریم]] [[انسان]] از سوی [[خداوند]]، نشان‌دهنده محترم بودن او است: {{متن قرآن|وَلَقَدْ كَرَّمْنَا بَنِي آدَمَ}}<ref>«و به راستی ما فرزندان آدم را ارجمند داشته‌ایم» سوره اسراء، آیه ۷۰.</ref>. [[سجده]] ملائکه‌ای که خود، موجودات محترمی هستند، برای انسان، اعطای [[مقام خلافت الهی]] به وی، [[پیمان]] گرفتن خداوند از وی و مسخّر ساختن آنچه در [[آسمان‌ها]] و [[زمین]] است برای انسان نیز [[حرمت]] و [[کرامت انسان]] را نشان می‌دهد<ref>[[محمد هادی ذبیح‌زاده|ذبیح‌زاده، محمد هادی]]، [[احترام - ذبیح‌زاده (مقاله)|مقاله «احترام»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۲ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۲.</ref>. | انسان از بُعد فردی موجودی است که به‌طور ذاتی و [[فطری]] دوست‌دار کرامت، [[شخصیّت]]، [[آبرو]] و [[نیازمند]] احترام است. اعطای کرامت از سوی خداوند به انسان‌ها، [[اختیار]] و [[اراده]] را از آنان سلب نمی‌کند؛ بدین سبب ممکن است انسان به خواسته خود، از [[دستورهای الهی]] سر بپیچد و با [[کفر]] ورزیدن، [[کوشش]] در [[راه]] [[گمراه کردن]] [[مردم]]، سعی در جلوگیری از تحقّق [[آیین الهی]]، [[تحریف]] دستورهای [[دینی]] و [[تکذیب]] [[آیات]] روشن [[الهی]] باعث [[رسوایی]] و [[خواری]] خود شده، زمینه بی‌احترامی خویش را فراهم سازد؛ چنان‌که می‌تواند با [[اعمال ناشایست]] [[اخلاقی]]، احترام خویش را از بین برده، حیثیّت و آبروی خود را در [[دنیا]] و [[آخرت]] هتک کند. [[تکریم]] [[انسان]] از سوی [[خداوند]]، نشان‌دهنده محترم بودن او است: {{متن قرآن|وَلَقَدْ كَرَّمْنَا بَنِي آدَمَ}}<ref>«و به راستی ما فرزندان آدم را ارجمند داشته‌ایم» سوره اسراء، آیه ۷۰.</ref>. [[سجده]] ملائکه‌ای که خود، موجودات محترمی هستند، برای انسان، اعطای [[مقام خلافت الهی]] به وی، [[پیمان]] گرفتن خداوند از وی و مسخّر ساختن آنچه در [[آسمان‌ها]] و [[زمین]] است برای انسان نیز [[حرمت]] و [[کرامت انسان]] را نشان می‌دهد<ref>[[محمد هادی ذبیح‌زاده|ذبیح‌زاده، محمد هادی]]، [[احترام - ذبیح‌زاده (مقاله)|مقاله «احترام»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۲ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۲.</ref>. | ||
=== [[احترام پیامبر]] === | === [[احترام پیامبر]] === | ||
[[قرآن کریم]] با وصف پیامبر{{صل}} به "[[رسول]] کریم"، [[شخصیّت]] عظیم ایشان را یادآوری کرده: {{متن قرآن|إِنَّهُ لَقَوْلُ رَسُولٍ كَرِيمٍ}}<ref>«که این (قرآن) بازخوانده فرستاده‌ای گرامی است» سوره حاقه، آیه ۴۰.</ref> و [[مردم]] و [[مؤمنان]] را به رعایت مسائل خاصّی درباره حضرت سفارش کرده است. بخشی از آن در [[سوره احزاب]] چنین آمده است: وارد [[خانه]] او ([[رسول‌خدا]]{{صل}}) نشوید، مگر آنکه از شما [[دعوت]] شده باشد.... در آن صورت، پیش از فرا رسیدن زمان [[پذیرایی]] بر او وارد نشوید؛ پس از پذیرایی بازگردید و با یک‌دیگر (در محضر او) سرگرم [[سخن گفتن]] نشوید، اگر کالایی از [[همسران رسول خدا]] می‌خواهید، از پشت پرده بخواهید و ...<ref>سوره احزاب، آیه ۵۳.</ref>. | [[قرآن کریم]] با وصف پیامبر{{صل}} به "[[رسول]] کریم"، [[شخصیّت]] عظیم ایشان را یادآوری کرده: {{متن قرآن|إِنَّهُ لَقَوْلُ رَسُولٍ كَرِيمٍ}}<ref>«که این (قرآن) بازخوانده فرستاده‌ای گرامی است» سوره حاقه، آیه ۴۰.</ref> و [[مردم]] و [[مؤمنان]] را به رعایت مسائل خاصّی درباره حضرت سفارش کرده است. بخشی از آن در [[سوره احزاب]] چنین آمده است: وارد [[خانه]] او ([[رسول‌خدا]]{{صل}}) نشوید، مگر آنکه از شما [[دعوت]] شده باشد... . در آن صورت، پیش از فرا رسیدن زمان [[پذیرایی]] بر او وارد نشوید؛ پس از پذیرایی بازگردید و با یک‌دیگر (در محضر او) سرگرم [[سخن گفتن]] نشوید، اگر کالایی از [[همسران رسول خدا]] می‌خواهید، از پشت پرده بخواهید و ...<ref>سوره احزاب، آیه ۵۳.</ref>. | ||
[[خداوند]] و [[فرشتگان]] او با فرستادن [[صلوات]] بر رسول‌اکرم{{صل}} او را گرامی می‌دارند و [[مؤمنان]] نیز [[دستور]] یافته‌اند که بر [[رسول‌خدا]] [[سلام]] و صلوات بفرستند. معنای [[صلوات خداوند]] بر [[رسول]] خویش همان اعطای [[کرامت]] و [[فضیلت]] به وی و بالا بردن [[درجه]] او و [[ستایش]] است و از سوی [[مردم]]، [[دعا]] در [[حق]] ایشان است. | [[خداوند]] و [[فرشتگان]] او با فرستادن [[صلوات]] بر رسول‌اکرم{{صل}} او را گرامی می‌دارند و [[مؤمنان]] نیز [[دستور]] یافته‌اند که بر [[رسول‌خدا]] [[سلام]] و صلوات بفرستند. معنای [[صلوات خداوند]] بر [[رسول]] خویش همان اعطای [[کرامت]] و [[فضیلت]] به وی و بالا بردن [[درجه]] او و [[ستایش]] است و از سوی [[مردم]]، [[دعا]] در [[حق]] ایشان است. | ||
| خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
[[قرآن کریم]]، اذیّت رسول خدا و بی‌احترامی به حضرت را سبب گرفتار شدن به [[عذاب]] دردناک: {{متن قرآن|وَالَّذِينَ يُؤْذُونَ رَسُولَ اللَّهِ لَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ}}<ref>«و برای آن کسان که به فرستاده خداوند آزار می‌رسانند» سوره توبه، آیه ۶۱.</ref> و [[لعنت]] خداوند دانسته است<ref>[[محمد هادی ذبیح‌زاده|ذبیح‌زاده، محمد هادی]]، [[احترام - ذبیح‌زاده (مقاله)|مقاله «احترام»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۲ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۲.</ref>. | [[قرآن کریم]]، اذیّت رسول خدا و بی‌احترامی به حضرت را سبب گرفتار شدن به [[عذاب]] دردناک: {{متن قرآن|وَالَّذِينَ يُؤْذُونَ رَسُولَ اللَّهِ لَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ}}<ref>«و برای آن کسان که به فرستاده خداوند آزار می‌رسانند» سوره توبه، آیه ۶۱.</ref> و [[لعنت]] خداوند دانسته است<ref>[[محمد هادی ذبیح‌زاده|ذبیح‌زاده، محمد هادی]]، [[احترام - ذبیح‌زاده (مقاله)|مقاله «احترام»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۲ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۲.</ref>. | ||
===[[احترام اهل بیت]]=== | === [[احترام اهل بیت]] === | ||
احترام و [[تکریم]] یکی از اصول [[الهی]] و [[انسانی]] در [[قرآن کریم]] است. احترام به [[پیامبر خاتم]]{{صل}} و [[اهل بیت]] ایشان از بزرگترین موارد این موضوع محسوب می‌شود. براساس روایاتی از [[پیامبر]]{{صل}} در [[روز قیامت]] از [[ثقلین]] سؤال خواهد شد که اهل بیت{{ع}} یکی از آنهاست. احترام اهل بیت{{ع}} مصادیق مختلفی دارد مانند: احترام ذریة ایشان، [[صله رحم]] با آنها، زنده نگه داشتن سخنانشان، [[صلوات]] بر آنها و...<ref>[[آرزو شکری|شکری، آرزو]]، [[حقوق اهل بیت (کتاب)|حقوق اهل بیت]]، ص۱۱۶- ۱۱۹.</ref>. | احترام و [[تکریم]] یکی از اصول [[الهی]] و [[انسانی]] در [[قرآن کریم]] است. احترام به [[پیامبر خاتم]]{{صل}} و [[اهل بیت]] ایشان از بزرگترین موارد این موضوع محسوب می‌شود. براساس روایاتی از [[پیامبر]]{{صل}} در [[روز قیامت]] از [[ثقلین]] سؤال خواهد شد که اهل بیت{{ع}} یکی از آنهاست. احترام اهل بیت{{ع}} مصادیق مختلفی دارد مانند: احترام ذریة ایشان، [[صله رحم]] با آنها، زنده نگه داشتن سخنانشان، [[صلوات]] بر آنها و...<ref>[[آرزو شکری|شکری، آرزو]]، [[حقوق اهل بیت (کتاب)|حقوق اهل بیت]]، ص۱۱۶- ۱۱۹.</ref>. | ||
===[[احترام سادات]]=== | === [[احترام سادات]] === | ||
===[[احترام صحابه]]=== | === [[احترام صحابه]] === | ||
===[[احترام زائر]]=== | === [[احترام زائر]] === | ||
===[[احترام همسایگان]]=== | === [[احترام همسایگان]] === | ||
===[[احترام زوجه]]=== | === [[احترام زوجه]] === | ||
===[[احترام مسلمان]]=== | === [[احترام مسلمان]] === | ||
=== [[احترام پدر و مادر]] === | === [[احترام پدر و مادر]] === | ||
[[احترام به والدین]] نزد عقلا امری پسندیده و در احکام دینی نیز از اهم [[واجبات]] [[شرعی]] است و این احترام به [[دلیل]] زحماتی است که پدر و مادر طی دوران [[تولد]] و [[رشد]] و [[تربیت]] او متحمل شده‌اند. چنین احترام و احسانی از سوی [[قرآن]] نیز مورد سفارش قرار گرفته: {{متن قرآن|وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا}} و [[امر]] به [[احسان به پدر و مادر]] پس از [[فرمان]] به [[عبادت]] [[خداوند]] واقع شده است که نشانه اهمّیّت آن است. [[نیکی]] و [[احترام به پدر و مادر]] یکی از اصول اخلاقی بسیار مهم در [[سیره نبوی]] و [[ائمه]] {{ع}} نیز بوده است<ref>ر.ک: [[محمد تقی فیاض‌بخش|فیاض‌بخش]] و [[فرید محسنی|محسنی]]، [[ولایت و امامت از منظر عقل و نقل ج۶ (کتاب)|ولایت و امامت از منظر عقل و نقل]]، ج۶ ص ۴۴۳؛ [[محمد هادی ذبیح‌زاده|ذبیح‌زاده، محمد هادی]]، [[احترام - ذبیح‌زاده (مقاله)|مقاله «احترام»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۲ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۲؛ [[سید حسین اسحاقی|اسحاقی، سید حسین]]، [[نگین رسالت (کتاب)|نگین رسالت]] ص۴۷.</ref>. | [[احترام به والدین]] نزد عقلا امری پسندیده و در احکام دینی نیز از اهم [[واجبات]] [[شرعی]] است و این احترام به [[دلیل]] زحماتی است که پدر و مادر طی دوران [[تولد]] و [[رشد]] و [[تربیت]] او متحمل شده‌اند. چنین احترام و احسانی از سوی [[قرآن]] نیز مورد سفارش قرار گرفته: {{متن قرآن|وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا}} و [[امر]] به [[احسان به پدر و مادر]] پس از [[فرمان]] به [[عبادت]] [[خداوند]] واقع شده است که نشانه اهمّیّت آن است. [[نیکی]] و [[احترام به پدر و مادر]] یکی از اصول اخلاقی بسیار مهم در [[سیره نبوی]] و [[ائمه]] {{ع}} نیز بوده است<ref>ر. ک: [[محمد تقی فیاض‌بخش|فیاض‌بخش]] و [[فرید محسنی|محسنی]]، [[ولایت و امامت از منظر عقل و نقل ج۶ (کتاب)|ولایت و امامت از منظر عقل و نقل]]، ج۶ ص ۴۴۳؛ [[محمد هادی ذبیح‌زاده|ذبیح‌زاده، محمد هادی]]، [[احترام - ذبیح‌زاده (مقاله)|مقاله «احترام»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۲ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۲؛ [[سید حسین اسحاقی|اسحاقی، سید حسین]]، [[نگین رسالت (کتاب)|نگین رسالت]] ص۴۷.</ref>. | ||
=== [[احترام مؤمنان و پرهیزکاران]] === | === [[احترام مؤمنان و پرهیزکاران]] === | ||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
=== [[احترام دانشمندان]] === | === [[احترام دانشمندان]] === | ||
در [[قرآن کریم]] به جایگاه ویژه و [[درجه]] [[برتر]] دانشمندان اشاره: {{متن قرآن|يَرْفَعِ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَالَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ دَرَجَاتٍ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرٌ}} و تواضع و احترام نسبت به آنان بیان شده است<ref>[[محمد هادی ذبیح‌زاده|ذبیح‌زاده، محمد هادی]]، [[احترام - ذبیح‌زاده (مقاله)|مقاله «احترام»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۲ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۲.</ref>. | در [[قرآن کریم]] به جایگاه ویژه و [[درجه]] [[برتر]] دانشمندان اشاره: {{متن قرآن|يَرْفَعِ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَالَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ دَرَجَاتٍ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرٌ}} و تواضع و احترام نسبت به آنان بیان شده است<ref>[[محمد هادی ذبیح‌زاده|ذبیح‌زاده، محمد هادی]]، [[احترام - ذبیح‌زاده (مقاله)|مقاله «احترام»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۲ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۲.</ref>. | ||
===[[احترام به شهیدان]]=== | === [[احترام به شهیدان]] === | ||
===[[احترام به زنان]]=== | === [[احترام به زنان]] === | ||
احترام به زنان از موضوعاتی است که به طور ویژه در اسلام و [[سیره]] و [[نبی اکرم]]{{صل}} بدان پرداخته شده است. [[رسول خدا]]{{صل}} برای ترسیم [[جایگاه]] واقعی [[زنان]] در [[جامعه]] بسیار کوشیدند و سرانجام موفق شدند تا حدودی [[جایگاه]] از دست رفته [[حقیقی]] [[زنان]] را به آنان بازگردانند. [[اسلام]] [[مقام]] انسانی [[زن]] را زنده کرد و برای وی [[حقوق]] [[اجتماعی]] ویژه‌ای در نظر گرفت. [[رسول خدا]]{{صل}} [[بهترین]] افراد امتش را کسانی می‌دانند که با همسرانشان، [[بهترین]] و خوش خلق‌ترین فرد باشند و در مورد آن حضرت گفته شده است: "کسی مهربان‌تر از ایشان نسبت به خانواده‌اش نبوده است"<ref>[[فاطمه پهلوان‌پور|پهلوان‌پور، فاطمه]] و [[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۹۳ ـ ۱۰۶.</ref>. | احترام به زنان از موضوعاتی است که به طور ویژه در اسلام و [[سیره]] و [[نبی اکرم]]{{صل}} بدان پرداخته شده است. [[رسول خدا]]{{صل}} برای ترسیم [[جایگاه]] واقعی [[زنان]] در [[جامعه]] بسیار کوشیدند و سرانجام موفق شدند تا حدودی [[جایگاه]] از دست رفته [[حقیقی]] [[زنان]] را به آنان بازگردانند. [[اسلام]] [[مقام]] انسانی [[زن]] را زنده کرد و برای وی [[حقوق]] [[اجتماعی]] ویژه‌ای در نظر گرفت. [[رسول خدا]]{{صل}} [[بهترین]] افراد امتش را کسانی می‌دانند که با همسرانشان، [[بهترین]] و خوش خلق‌ترین فرد باشند و در مورد آن حضرت گفته شده است: "کسی مهربان‌تر از ایشان نسبت به خانواده‌اش نبوده است"<ref>[[فاطمه پهلوان‌پور|پهلوان‌پور، فاطمه]] و [[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۹۳ ـ ۱۰۶.</ref>. | ||
| خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
[[احسان]] و نیکویی با یتیمان و مسکینان و رعایت [[حقوق]] ایشان در آیاتی از [[قرآن کریم]]، مورد سفارش قرار گرفته است: {{متن قرآن|وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا وَبِذِي الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينِ}}<ref>«و به پدر و مادر و به خویشاوند و یتیمان و تهیدستان» سوره نساء، آیه ۳۶.</ref>. برخی مفسّران احترام (احسان) به آنان را برخوردی مناسب با حال آنان دانسته‌اند؛ یعنی [[کفالت]] و [[سرپرستی یتیمان]]، [[حفظ]] [[اموال]] آنان، [[صدقه دادن]] به مسکینان و [[مواسات]] با ایشان و تفقّد احوال آنان<ref>تفسیر قرطبی، ج۲، ص۱۳.</ref><ref>[[محمد هادی ذبیح‌زاده|ذبیح‌زاده، محمد هادی]]، [[احترام - ذبیح‌زاده (مقاله)|مقاله «احترام»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۲ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۲.</ref> | [[احسان]] و نیکویی با یتیمان و مسکینان و رعایت [[حقوق]] ایشان در آیاتی از [[قرآن کریم]]، مورد سفارش قرار گرفته است: {{متن قرآن|وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا وَبِذِي الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينِ}}<ref>«و به پدر و مادر و به خویشاوند و یتیمان و تهیدستان» سوره نساء، آیه ۳۶.</ref>. برخی مفسّران احترام (احسان) به آنان را برخوردی مناسب با حال آنان دانسته‌اند؛ یعنی [[کفالت]] و [[سرپرستی یتیمان]]، [[حفظ]] [[اموال]] آنان، [[صدقه دادن]] به مسکینان و [[مواسات]] با ایشان و تفقّد احوال آنان<ref>تفسیر قرطبی، ج۲، ص۱۳.</ref><ref>[[محمد هادی ذبیح‌زاده|ذبیح‌زاده، محمد هادی]]، [[احترام - ذبیح‌زاده (مقاله)|مقاله «احترام»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۲ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۲.</ref> | ||
===[[احترام به سالمندان]]=== | === [[احترام به سالمندان]] === | ||
احترام به سالمندان در معارف دینی و روایات معصومین {{ع}} مورد سفارش واقع شده است، [[پیامبر اسلام]] {{صل}} در این زمینه می‌فرمود: "احترام به پیرمرد [و پیرزن] [[مسلمان]]، بزرگداشت [[خداوند]] است" و می‌فرمود: "[[کهن‌سال]] در میان خاندانش بسان پیامبر در میان امتش است"<ref>[[سید حسین اسحاقی|اسحاقی، سید حسین]]، [[کانون محبت (کتاب)|کانون محبت]] ص ۵۴.</ref>. | احترام به سالمندان در معارف دینی و روایات معصومین {{ع}} مورد سفارش واقع شده است، [[پیامبر اسلام]] {{صل}} در این زمینه می‌فرمود: "احترام به پیرمرد [و پیرزن] [[مسلمان]]، بزرگداشت [[خداوند]] است" و می‌فرمود: "[[کهن‌سال]] در میان خاندانش بسان پیامبر در میان امتش است"<ref>[[سید حسین اسحاقی|اسحاقی، سید حسین]]، [[کانون محبت (کتاب)|کانون محبت]] ص ۵۴.</ref>. | ||
===[[احترام به فرزندان]]=== | === [[احترام به فرزندان]] === | ||
احترام به [[فرزندان]] از مواردی است که در [[سیره نبوی]] مورد تاکید قرار گرفته است و آن حضرت می‌فرمود: {{متن حدیث|أَكْرِمُوا أَوْلَادَكُمْ وَ أَحْسِنُوا آدَابَهُمْ يُغْفَرْ لَكُمْ}}. [[پیامبر اکرم]]{{صل}} به [[کودکان]] [[سلام]] می‌داد، به [[بازی]] آنها احترام می‌گذاشت، کارهای خوبشان را تحسین می‌کرد، با نوجوانان [[مشورت]] می کرد و [[دختران]] را مورد [[تکریم]] قرار می‌داد.<ref>[[م‍ص‍طف‍ی دل‍ش‍اد ت‍ه‍ران‍ی|دل‍ش‍اد ت‍ه‍ران‍ی، م‍ص‍طف‍ی]]، [[سیره نبوی ج۴ (کتاب)|سیره نبوی]]، ج۴ ص۲۳۰.</ref>. | احترام به [[فرزندان]] از مواردی است که در [[سیره نبوی]] مورد تاکید قرار گرفته است و آن حضرت می‌فرمود: {{متن حدیث|أَكْرِمُوا أَوْلَادَكُمْ وَ أَحْسِنُوا آدَابَهُمْ يُغْفَرْ لَكُمْ}}. [[پیامبر اکرم]]{{صل}} به [[کودکان]] [[سلام]] می‌داد، به [[بازی]] آنها احترام می‌گذاشت، کارهای خوبشان را تحسین می‌کرد، با نوجوانان [[مشورت]] می کرد و [[دختران]] را مورد [[تکریم]] قرار می‌داد.<ref>[[م‍ص‍طف‍ی دل‍ش‍اد ت‍ه‍ران‍ی|دل‍ش‍اد ت‍ه‍ران‍ی، م‍ص‍طف‍ی]]، [[سیره نبوی ج۴ (کتاب)|سیره نبوی]]، ج۴ ص۲۳۰.</ref>. | ||
| خط ۵۶: | خط ۵۶: | ||
از نگاه [[قرآن]]، اموری شایسته احترام ویژه است: مانند [[قرآن کریم]]؛ خانه [[خدا]]؛ سرزمین طوی؛ [[ماه‌های حرام]] و [[شعایر الهی]]. | از نگاه [[قرآن]]، اموری شایسته احترام ویژه است: مانند [[قرآن کریم]]؛ خانه [[خدا]]؛ سرزمین طوی؛ [[ماه‌های حرام]] و [[شعایر الهی]]. | ||
=== [[احترام قرآن]] === | === [[احترام قرآن]] === | ||
[[خداوند سبحان]] قرآن را [[کتابی]] دارای عظمت معرفی کرده و هنگام [[تلاوت]] شنوندگان را به گوش فرا دادن به آن و [[سکوت]] فرا‌خوانده و تماس با آن بدون [[طهارت]] [[شرعی]] را ممنوع دانسته است. این | [[خداوند سبحان]] قرآن را [[کتابی]] دارای عظمت معرفی کرده و هنگام [[تلاوت]] شنوندگان را به گوش فرا دادن به آن و [[سکوت]] فرا‌خوانده و تماس با آن بدون [[طهارت]] [[شرعی]] را ممنوع دانسته است. این احترام از امور مستحبّی است، چنان که بی‌احترامی به آن از [[محرّمات]] است<ref>[[محمد هادی ذبیح‌زاده|ذبیح‌زاده، محمد هادی]]، [[احترام - ذبیح‌زاده (مقاله)|مقاله «احترام»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۲ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۲.</ref>. | ||
=== [[احترام خانه خدا]] === | === [[احترام خانه خدا]] === | ||
| خط ۶۸: | خط ۶۸: | ||
=== [[احترام شعایر الهی]] === | === [[احترام شعایر الهی]] === | ||
در [[قرآن کریم]] از [[تعظیم]] [[شعائر]] الهی [[سخن]] به‌میان آمده است. [[مفسّران]]، مقصود از آنرا انجام [[واجبات]] و ترک محرّمات و دیگر [[تکالیف]] و [[حدود الهی]] و...، و منظور از [[تعظیم]] آن را فراگیری احکام و التزام [[اعتقادی]] و عملی به مقتضای آن دانسته‌اند. همچنین [[قرآن]] تعظیم شعائر را نشانه [[تقوا]] معرّفی کرده است<ref>[[محمد هادی ذبیح‌زاده|ذبیح‌زاده، محمد هادی]]، [[احترام - ذبیح‌زاده (مقاله)|مقاله «احترام»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۲ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۲.</ref>. | در [[قرآن کریم]] از [[تعظیم]] [[شعائر]] الهی [[سخن]] به‌میان آمده است. [[مفسّران]]، مقصود از آنرا انجام [[واجبات]] و ترک محرّمات و دیگر [[تکالیف]] و [[حدود الهی]] و... ، و منظور از [[تعظیم]] آن را فراگیری احکام و التزام [[اعتقادی]] و عملی به مقتضای آن دانسته‌اند. همچنین [[قرآن]] تعظیم شعائر را نشانه [[تقوا]] معرّفی کرده است<ref>[[محمد هادی ذبیح‌زاده|ذبیح‌زاده، محمد هادی]]، [[احترام - ذبیح‌زاده (مقاله)|مقاله «احترام»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۲ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۲.</ref>. | ||
=== [[احترام و تعظیم اماکن منسوب به امام مهدی]] === | === [[احترام و تعظیم اماکن منسوب به امام مهدی]] === | ||
یکی از [[وظایف منتظران]] [[احترام]] و [[تعظیم]] اماکن منسوب به [[امام زمان]]{{ع}} است مانند: [[مسجد سهله]]، [[مسجد اعظم کوفه]]، [[سرداب]]، [[مسجد جمکران]] و...<ref>مکیال المکارم، ج ۲، ص۴۵۴ (ترجمه سید مهدی حائری قزوینی).</ref><ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۲۲۷.</ref> | یکی از [[وظایف منتظران]] [[احترام]] و [[تعظیم]] اماکن منسوب به [[امام زمان]]{{ع}} است مانند: [[مسجد سهله]]، [[مسجد اعظم کوفه]]، [[سرداب]]، [[مسجد جمکران]] و...<ref>مکیال المکارم، ج ۲، ص۴۵۴ (ترجمه سید مهدی حائری قزوینی).</ref><ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۲۲۷.</ref> | ||
==[[احترام به حقوق دیگران]]== | == [[احترام به حقوق دیگران]] == | ||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == | ||