ابوحثمة بن ساعدة انصاری اوسی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
خط ۴: خط ۴:
نام او را به [[اختلاف]]، [[عبدالله]]، [[عامر]]<ref>ابن حجر، ج۳، ص۱۶۳؛ ابن ابی حاتم، ج۶، ص۳۲۱.</ref> [[عبیدالله بن ساعده]]<ref>ابن عبدالبر، ج۲، ص۲۲۱؛ ابن اثیر، ج۲، ص۵۷۰.</ref> و [[عامر بن عدی بن مجدعة بن حارث]]<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۹۵.</ref> گفته‌اند. عامر بن عدی بن مجدعه، جد ابو حشمه بوده<ref>ابن حبان، ج۳، ص۲۹۱.</ref> و به [[اشتباه]] به عنوان نام او ذکر شده است. [[ابن حجر]]<ref>فتح، ج۷، ص۳۲۸.</ref> در یک جا، ابوحثمه را از [[بنی حارثه]] [[خزرج]] دانسته. همانند مزی که او نیز وی را از [[خزرج]] دانسته است<ref>مزی، ج۱، ص۱۷۸.</ref> - و در جای دیگر، او را از [[بنی حارثة]] [[أوس]] معرفی کرده است<ref>ابن حجر، فتح، ج۱۲، ص۲۰۳.</ref>؛ چنان که برخی دیگر نیز او را از [[اوس]] دانسته‌اند<ref>مناوی، ج۱، ص۵۰۰.</ref>. به هر حال شکی در [[اوسی]] بودن او نیست، ولی علت اینکه هم به اوس نسبت داده شده هم به خزرج، این است که [[عرب]]، گاه دو [[قبیله]] [[اوس و خزرج]] را خزرج می‌نامید<ref>ر. ک: کلی، الأصنام، ص۱۱۰-۱۱۱.</ref>.
نام او را به [[اختلاف]]، [[عبدالله]]، [[عامر]]<ref>ابن حجر، ج۳، ص۱۶۳؛ ابن ابی حاتم، ج۶، ص۳۲۱.</ref> [[عبیدالله بن ساعده]]<ref>ابن عبدالبر، ج۲، ص۲۲۱؛ ابن اثیر، ج۲، ص۵۷۰.</ref> و [[عامر بن عدی بن مجدعة بن حارث]]<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۹۵.</ref> گفته‌اند. عامر بن عدی بن مجدعه، جد ابو حشمه بوده<ref>ابن حبان، ج۳، ص۲۹۱.</ref> و به [[اشتباه]] به عنوان نام او ذکر شده است. [[ابن حجر]]<ref>فتح، ج۷، ص۳۲۸.</ref> در یک جا، ابوحثمه را از [[بنی حارثه]] [[خزرج]] دانسته. همانند مزی که او نیز وی را از [[خزرج]] دانسته است<ref>مزی، ج۱، ص۱۷۸.</ref> - و در جای دیگر، او را از [[بنی حارثة]] [[أوس]] معرفی کرده است<ref>ابن حجر، فتح، ج۱۲، ص۲۰۳.</ref>؛ چنان که برخی دیگر نیز او را از [[اوس]] دانسته‌اند<ref>مناوی، ج۱، ص۵۰۰.</ref>. به هر حال شکی در [[اوسی]] بودن او نیست، ولی علت اینکه هم به اوس نسبت داده شده هم به خزرج، این است که [[عرب]]، گاه دو [[قبیله]] [[اوس و خزرج]] را خزرج می‌نامید<ref>ر. ک: کلی، الأصنام، ص۱۱۰-۱۱۱.</ref>.


او راهنمای [[حضرت]] در [[احد]] بود<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۷، ص۷۳.</ref>. وی در تمام [[جنگ‌ها]] به غیر از [[بدر]] شرکت داشت و در [[صلح حدیبیه]] با [[رسول خدا]]{{صل}} [[بیعت]] کرد<ref>ابن ابی حاتم، ج۶، ص۳۲۱؛ سیوطی، اسعاف، ص۴۵.</ref>. [[ابن ابی حاتم]]<ref>ابن ابی حاتم، ج۴، ص۲۰۰.</ref>، این مطالب را برای فرزند ابو حثمه، [[سهل]] نیز نقل کرده است که با توجه به سن او که هنگام [[رحلت رسول خدا]]{{صل}} هشت سال داشت<ref>ابن حبان، ج۳، ص۱۶۸.</ref>، شرکت او در احد یا [[بیعت]] او با آن حضرت در [[حدیبیه]] نمی‌تواند درست باشد. رسول خدا{{صل}} ابو حثمه را برای تخمین زدن محصولات [[خیبر]] به آنجا فرستاد و از غنیمت‌های خیبر برای او و اسبش سهم قرار داد. [[ابوبکر]]، [[عمر]] و [[عثمان]] نیز او را برای تخمین زدن مقدار محصولات – خارص - می‌فرستادند<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۹۵؛ ابن اثیر، ج۶، ص۴۷.</ref>. [[ابن اسحاق]]، داستان دیده‌بانی ابوحثمه را ذکر کرده، ولی گفته است نام او ابو خیثمه است که یعمری آن را اشتباهی از [[ابن اسحاق]] دانسته و با توجه به سخن ابن عبدالبر گفته است در بین [[صحابه]] تنها دو ابو خیثمه داریم: [[ابو خیثمه سالمی]] و [[ابو خیثمة جعفی]]، [[ابن حجر]]<ref>الاصابه، ج۷، ص۷۳.</ref> در این [[استدلال]] یعمری - ابن [[سید]] [[الناس]] - مبنی بر منحصر کردن ابو خیثمه به دو نفر، [[تردید]] کرده است.
او راهنمای [[حضرت]] در [[احد]] بود<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۷، ص۷۳.</ref>. وی در تمام [[جنگ‌ها]] به غیر از [[بدر]] شرکت داشت و در [[صلح حدیبیه]] با [[رسول خدا]] {{صل}} [[بیعت]] کرد<ref>ابن ابی حاتم، ج۶، ص۳۲۱؛ سیوطی، اسعاف، ص۴۵.</ref>. [[ابن ابی حاتم]]<ref>ابن ابی حاتم، ج۴، ص۲۰۰.</ref>، این مطالب را برای فرزند ابو حثمه، [[سهل]] نیز نقل کرده است که با توجه به سن او که هنگام [[رحلت رسول خدا]] {{صل}} هشت سال داشت<ref>ابن حبان، ج۳، ص۱۶۸.</ref>، شرکت او در احد یا [[بیعت]] او با آن حضرت در [[حدیبیه]] نمی‌تواند درست باشد. رسول خدا {{صل}} ابو حثمه را برای تخمین زدن محصولات [[خیبر]] به آنجا فرستاد و از غنیمت‌های خیبر برای او و اسبش سهم قرار داد. [[ابوبکر]]، [[عمر]] و [[عثمان]] نیز او را برای تخمین زدن مقدار محصولات – خارص - می‌فرستادند<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۹۵؛ ابن اثیر، ج۶، ص۴۷.</ref>. [[ابن اسحاق]]، داستان دیده‌بانی ابوحثمه را ذکر کرده، ولی گفته است نام او ابو خیثمه است که یعمری آن را اشتباهی از [[ابن اسحاق]] دانسته و با توجه به سخن ابن عبدالبر گفته است در بین [[صحابه]] تنها دو ابو خیثمه داریم: [[ابو خیثمه سالمی]] و [[ابو خیثمة جعفی]]، [[ابن حجر]]<ref>الاصابه، ج۷، ص۷۳.</ref> در این [[استدلال]] یعمری - ابن [[سید]] [[الناس]] - مبنی بر منحصر کردن ابو خیثمه به دو نفر، [[تردید]] کرده است.


[[رسول خدا]]{{صل}} یک بار نیز او را برای [[حسابرسی]] [[اموال]] [[مردم]] فرستاد. مردی نزد [[حضرت]] آمد و عرض کرد: یا [[رسول الله]]! ابو حثمه در حسابرسی از من زیاد گرفته است. حضرت ابوحثمه را صدا زد و فرمود: پسر عمویت - مقصود پسر عموی [[واقعی]] نیست۔ [[گمان]] می‌کند بر او زیاد حساب کرده‌ای؟ ابوحثمه گفت: یا رسول الله! "برای او بن خرما (درخت خرما)، [[مالی]] را که [[مساکین]] می‌خوردند و آنچه را باد از بین برده گذاشته‌ام". حضرت فرمود: و برای تو زیاد گذاشته است، [[انصاف]] داشته باش<ref>هیثمی، مجمع، ج۳، ص۷۶؛ طبرانی، المعجم الاوسط، ج۹، ص۷۰؛ ابوبکر کاشانی، ج۲، ص۶۲.</ref>.
[[رسول خدا]] {{صل}} یک بار نیز او را برای [[حسابرسی]] [[اموال]] [[مردم]] فرستاد. مردی نزد [[حضرت]] آمد و عرض کرد: یا [[رسول الله]]! ابو حثمه در حسابرسی از من زیاد گرفته است. حضرت ابوحثمه را صدا زد و فرمود: پسر عمویت - مقصود پسر عموی [[واقعی]] نیست۔ [[گمان]] می‌کند بر او زیاد حساب کرده‌ای؟ ابوحثمه گفت: یا رسول الله! "برای او بن خرما (درخت خرما)، [[مالی]] را که [[مساکین]] می‌خوردند و آنچه را باد از بین برده گذاشته‌ام". حضرت فرمود: و برای تو زیاد گذاشته است، [[انصاف]] داشته باش<ref>هیثمی، مجمع، ج۳، ص۷۶؛ طبرانی، المعجم الاوسط، ج۹، ص۷۰؛ ابوبکر کاشانی، ج۲، ص۶۲.</ref>.


[[عمر بن خطاب]] او را همراه [[ابی بن کعب]] بر [[امامت جماعت]] [[نماز]] [[مسجد رسول خدا]]{{صل}} گماشت تا مردم در [[قرائت]] [[اختلاف]] نکنند<ref>ابن شبه نمیری، ج۲، ص۱۴.</ref>. همچنین [[عمر]] او را برای تخمین اموال [[مسلمان‌ها]] [[مأمور]] و توصیه کرد بر مردم سخت نگیرد<ref>ابن حزم، ج۵، ص۲۵۹؛ بیهقی، ج۴، ص۱۲۴.</ref>.
[[عمر بن خطاب]] او را همراه [[ابی بن کعب]] بر [[امامت جماعت]] [[نماز]] [[مسجد رسول خدا]] {{صل}} گماشت تا مردم در [[قرائت]] [[اختلاف]] نکنند<ref>ابن شبه نمیری، ج۲، ص۱۴.</ref>. همچنین [[عمر]] او را برای تخمین اموال [[مسلمان‌ها]] [[مأمور]] و توصیه کرد بر مردم سخت نگیرد<ref>ابن حزم، ج۵، ص۲۵۹؛ بیهقی، ج۴، ص۱۲۴.</ref>.


او در پایان [[خلافت]] [[معاویه]] درگذشت<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۹۵؛ ابن اثیر، ج۶، ص۶۷.</ref><ref>[[رمضان محمدی|محمدی، رمضان]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «ابوحثمة بن ساعدة انصاری اوسی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۲۳۶-۲۳۷.</ref>
او در پایان [[خلافت]] [[معاویه]] درگذشت<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۹۵؛ ابن اثیر، ج۶، ص۶۷.</ref><ref>[[رمضان محمدی|محمدی، رمضان]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «ابوحثمة بن ساعدة انصاری اوسی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۲۳۶-۲۳۷.</ref>
۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش