ابوضحاک انصاری: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
خط ۲: خط ۲:


== مقدمه ==
== مقدمه ==
[[ابونعیم]]<ref>ابونعیم، ج۵، ص۲۹۴۰.</ref> و [[ابوموسی]]<ref>ابن اثیر، ج۶، ص۱۷۳.</ref> به نقل از [[مسند]] [[حسن بن سفیان]]، از [[ابو ضحاک انصاری]] نقل کرده‌اند که گفت: زمانی که [[رسول خدا]]{{صل}} عازم [[خیبر]] بود، [[امیرمؤمنان علی]]{{ع}} را پیشاهنگ [[سپاه]] خود قرار داد و به او فرمود: [[جبرئیل]] می‌گوید تو را [[دوست]] دارد. [[علی]]{{ع}} فرمود: آیا [[مقام]] من بدین مرتبه رسیده که [[جبرئیل]] مرا دوست داشته باشد؟! [[پیامبر]] پاسخ داد: آری، بلکه والاتر از او، که [[خدا]] باشد تو را دوست می‌دارد. [[ابن اثیر]]<ref>ابن اثیر، ج۶، ص۱۷۳.</ref> و [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۷، ص۱۸۹.</ref> همین [[روایت]] را بدون مطلب اضافی آورده‌اند. [[طبری]]<ref>ابن حجر، ج۳، ص۳۹۰؛ شاید هم با تصحیف طبرانی باشد.</ref>، [[طبرانی]]<ref>طبرانی، ج۸، ص۳۰۱.</ref>، ابونعیم<ref>ابونعیم، ج۳، ص۱۵۴۱.</ref>، ابوموسی<ref>ابن اثیر، ج۳، ص۴۵.</ref> و [[ابن شهرآشوب]]<ref>ابن شهرآ شوب، ج۳، ص۸۳.</ref> با همان [[سند]] (البته به طرق مختلف در صدر روایت) روایت یاد شده را از ضحاک (نه ابو ضحاک) انصاری نقل کرده‌اند، با این تفاوت که در نقل ابن شهرآشوب، به جای خیبر، [[حنین]] آمده و اضافاتی دارد. ابونعیم<ref>ابونعیم، ج۳، ص۱۵۴۱.</ref>، ابن اثیر<ref>ابن اثیر، ج۳، ص۴۵.</ref> و ابن حجر<ref>ابن حجر، ج۳، ص۳۹۰.</ref> نیز براساس این دو نقل، یکی ابوضحاک و دیگری ضحاک، دو مدخل ثبت کرده و هیچ اشاره‌ای به [[اتحاد]] این دو نکرده‌اند؛ در حالی که با توجه به اتحاد در سند و متن، به [[یقین]] هر دو یکی هستند. [[هیثمی]]<ref>هیثمی، ج۹، ص۱۲۶.</ref> این روایت را به دلیل متروک دانستن منقری - و حتما از آن جهت که [[شیعی]] است! - [[تضعیف]] کرده است. شاید ابن حجر<ref>ابن حجر، ج۳، ص۳۹۰.</ref> نیز به همین دلیل سند این روایت را [[ضعیف]] برشمرده است، ولی صرف نظر از اینکه تضعیف به سبب [[تشیع]] مبنای صحیحی نیست، متابعات روایت منقری، این تضعیف را جبران می‌کند. به هر حال، [[حدیث]] او را [[کوفیان]] روایت کرده‌اند<ref>ابونعیم، ج۵، ص۲۹۴۰؛ ابن اثیر، ج۶، ص۱۷۳.</ref> و از این مطلب برمی‌آید که وی از [[اصحاب]] ساکن [[کوفه]] بوده است.<ref>[[محمد رضا هدایت‌پناه|هدایت‌پناه، محمد رضا]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «ابوضحاک انصاری»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۳۸۴.</ref>
[[ابونعیم]]<ref>ابونعیم، ج۵، ص۲۹۴۰.</ref> و [[ابوموسی]]<ref>ابن اثیر، ج۶، ص۱۷۳.</ref> به نقل از [[مسند]] [[حسن بن سفیان]]، از [[ابو ضحاک انصاری]] نقل کرده‌اند که گفت: زمانی که [[رسول خدا]] {{صل}} عازم [[خیبر]] بود، [[امیرمؤمنان علی]] {{ع}} را پیشاهنگ [[سپاه]] خود قرار داد و به او فرمود: [[جبرئیل]] می‌گوید تو را [[دوست]] دارد. [[علی]] {{ع}} فرمود: آیا [[مقام]] من بدین مرتبه رسیده که [[جبرئیل]] مرا دوست داشته باشد؟! [[پیامبر]] پاسخ داد: آری، بلکه والاتر از او، که [[خدا]] باشد تو را دوست می‌دارد. [[ابن اثیر]]<ref>ابن اثیر، ج۶، ص۱۷۳.</ref> و [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۷، ص۱۸۹.</ref> همین [[روایت]] را بدون مطلب اضافی آورده‌اند. [[طبری]]<ref>ابن حجر، ج۳، ص۳۹۰؛ شاید هم با تصحیف طبرانی باشد.</ref>، [[طبرانی]]<ref>طبرانی، ج۸، ص۳۰۱.</ref>، ابونعیم<ref>ابونعیم، ج۳، ص۱۵۴۱.</ref>، ابوموسی<ref>ابن اثیر، ج۳، ص۴۵.</ref> و [[ابن شهرآشوب]]<ref>ابن شهرآ شوب، ج۳، ص۸۳.</ref> با همان [[سند]] (البته به طرق مختلف در صدر روایت) روایت یاد شده را از ضحاک (نه ابو ضحاک) انصاری نقل کرده‌اند، با این تفاوت که در نقل ابن شهرآشوب، به جای خیبر، [[حنین]] آمده و اضافاتی دارد. ابونعیم<ref>ابونعیم، ج۳، ص۱۵۴۱.</ref>، ابن اثیر<ref>ابن اثیر، ج۳، ص۴۵.</ref> و ابن حجر<ref>ابن حجر، ج۳، ص۳۹۰.</ref> نیز براساس این دو نقل، یکی ابوضحاک و دیگری ضحاک، دو مدخل ثبت کرده و هیچ اشاره‌ای به [[اتحاد]] این دو نکرده‌اند؛ در حالی که با توجه به اتحاد در سند و متن، به [[یقین]] هر دو یکی هستند. [[هیثمی]]<ref>هیثمی، ج۹، ص۱۲۶.</ref> این روایت را به دلیل متروک دانستن منقری - و حتما از آن جهت که [[شیعی]] است! - [[تضعیف]] کرده است. شاید ابن حجر<ref>ابن حجر، ج۳، ص۳۹۰.</ref> نیز به همین دلیل سند این روایت را [[ضعیف]] برشمرده است، ولی صرف نظر از اینکه تضعیف به سبب [[تشیع]] مبنای صحیحی نیست، متابعات روایت منقری، این تضعیف را جبران می‌کند. به هر حال، [[حدیث]] او را [[کوفیان]] روایت کرده‌اند<ref>ابونعیم، ج۵، ص۲۹۴۰؛ ابن اثیر، ج۶، ص۱۷۳.</ref> و از این مطلب برمی‌آید که وی از [[اصحاب]] ساکن [[کوفه]] بوده است.<ref>[[محمد رضا هدایت‌پناه|هدایت‌پناه، محمد رضا]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «ابوضحاک انصاری»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۳۸۴.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش