←مقدمه
(←مقدمه) |
|||
خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
از نگاه این مفسرین، کمال قرآن منحصر در وجه خاصي نيست، بلكه دستکم دو حيثيت ميتواند داشته باشد: ممکن است کمال قرآن، از جهت «نحوۀ بيان» آن باشد و نيز احتمال دارد کامل بودن قرآن از حيث «گسترۀ موضوعات و مسائل» آن باشد. لذا جامعيت قرآن، به دو گونۀ اساسي قابل تصوير است و هر يک از انواع ياد شده نيز داراي اقسامي است. <ref>آريان، حمید، جامعيت قرآن در بيان مفسر الميزان، مجله قرآنشناخت، س1، ش1، 1387، ص156.</ref> | از نگاه این مفسرین، کمال قرآن منحصر در وجه خاصي نيست، بلكه دستکم دو حيثيت ميتواند داشته باشد: ممکن است کمال قرآن، از جهت «نحوۀ بيان» آن باشد و نيز احتمال دارد کامل بودن قرآن از حيث «گسترۀ موضوعات و مسائل» آن باشد. لذا جامعيت قرآن، به دو گونۀ اساسي قابل تصوير است و هر يک از انواع ياد شده نيز داراي اقسامي است. <ref>آريان، حمید، جامعيت قرآن در بيان مفسر الميزان، مجله قرآنشناخت، س1، ش1، 1387، ص156.</ref> | ||
اتکاي جامعيت نوع اول بر كمال قرآن از جهت همه جانبه بودن بيانش است و به گسترۀ مسائل و موضوعات آن كاري ندارد و در جامعيت نوع دوم، سخن از گسترۀ مطالب و موضوعاتي است که آيات قرآن آنها را پوشش ميدهد. آيا قرآن شامل تمام علوم، فنون و معارف و بيانگر همۀ نيازهاي آدمي است يا اينکه مطالبش محدود به گسترۀ خاصي از موضوعات و نيازهاست؟ البته غالباً و به طور متعارف وقتي از جامعيت قرآن سخن به ميان ميآيد، همين معنا و نوعِ آن به ذهن متبادر ميشود. البته باید دانست از تلفيق نوع اول و دوم جامعيت قرآن نوع سومي فرض می شود كه بر اساس آن، كمال قرآن هم از جهت نحوۀ بيان و هم از جهت گسترۀ موضوعات يكجا جمع ميگردد. <ref>آريان، حمید، جامعيت قرآن در بيان مفسر الميزان، مجله قرآنشناخت، س1، ش1، 1387، ص156.</ref> | اتکاي جامعيت نوع اول بر كمال قرآن از جهت همه جانبه بودن بيانش است و به گسترۀ مسائل و موضوعات آن كاري ندارد و در جامعيت نوع دوم، سخن از گسترۀ مطالب و موضوعاتي است که آيات قرآن آنها را پوشش ميدهد. آيا قرآن شامل تمام علوم، فنون و معارف و بيانگر همۀ نيازهاي آدمي است يا اينکه مطالبش محدود به گسترۀ خاصي از موضوعات و نيازهاست؟ البته غالباً و به طور متعارف وقتي از جامعيت قرآن سخن به ميان ميآيد، همين معنا و نوعِ آن به ذهن متبادر ميشود. البته باید دانست از تلفيق نوع اول و دوم جامعيت قرآن نوع سومي فرض می شود كه بر اساس آن، كمال قرآن هم از جهت نحوۀ بيان و هم از جهت گسترۀ موضوعات يكجا جمع ميگردد. <ref>آريان، حمید، جامعيت قرآن در بيان مفسر الميزان، مجله قرآنشناخت، س1، ش1، 1387، ص156.</ref> | ||
==دلايل و شواهد جامعيت قرآن== | |||
==جامعيت نوع اول (کمال قرآن از حيث نحوۀ بيان)== | |||
قرآن مجيد كتابي است كامل؛ بدين معني كه هم هدف كامل انسانيت را در خود دارد، و هم آن هدف را به كاملترين وجه بيان كرده است. هدف انسانيت جهانبيني كامل و به كار بستن اصول اخلاقي و قوانين عملي مناسب و ملازم با آن جهانبيني است و قرآن مجيد تشريح كامل اين مقصود را بر عهده دارد. هر چيزي كه بشر در پيمودن راه سعادت و خوشبختي از اعتقاد و عمل به آن نيازمند ميباشد، در قرآن کریم به طور كامل بيان شده است. <ref>ر.ک. سيدمحمد حسين طباطبايي، قرآن در اسلام، ص 22 و 23.</ref> | |||
ويژگيهايي چون «بيان کردن هدف به کاملترين وجه» و «تشريح کامل مقاصد» و «به طور كامل بيان كردن نيازهاي بشر در مسير سعادت» ميتواند مستقلاً معياري براي جامع بودن قرآن در نحوۀ بيان آن به حساب آيد و به روشني بر جامعيت قسم اول دلالت دارد.<ref>آريان، حمید، جامعيت قرآن در بيان مفسر الميزان، مجله قرآنشناخت، س1، ش1، 1387، ص156.</ref> | |||
==مقدمه== | ==مقدمه== |