شر در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۲۵ اوت ۲۰۲۲
جز
خط ۶: خط ۶:
}}
}}


==مقدمه==
== مقدمه ==
[[سوء]] و [[بدی]]<ref>خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۶، ص۲۱۶.</ref> در مقابل "[[خیر]]".
[[سوء]] و [[بدی]]<ref>خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۶، ص۲۱۶.</ref> در مقابل "[[خیر]]".


[[خیر]]: چیزی که در او نفع و اثر [[نیک]] و [[صلاح]] باشد و [[شر|شرّ]]: چیزی که بر آن ضرر و اثر بد و [[سوء]] و [[فساد]] مترتب باشد<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ج۶، ص۳۵.</ref>.
[[خیر]]: چیزی که در او نفع و اثر [[نیک]] و [[صلاح]] باشد و [[شر|شرّ]]: چیزی که بر آن ضرر و اثر بد و [[سوء]] و [[فساد]] مترتب باشد<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ج۶، ص۳۵.</ref>.


{{متن قرآن|وَمَنْ يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ شَرًّا يَرَهُ}}<ref>«و هر کس همسنگ ذره‌ای بدی کند، آن را خواهد دید» سوره زلزال، آیه ۸.</ref>‌.
{{متن قرآن|وَمَنْ يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ شَرًّا يَرَهُ}}<ref>«و هر کس همسنگ ذره‌ای بدی کند، آن را خواهد دید» سوره زلزال، آیه ۸.</ref>‌.


[[شر|شرّ]] بر خلاف [[خیر]]، ذاتی و [[تکوینی]] نیست و به عمل و [[نیت]] خارج از ذات تعلق می‌گیرد و عارضی است؛ لذا غالباً در [[قرآن کریم]] [[شر|شرّ]] صفت [[اعمال]] و نیّات [[انسانی]] است: {{متن قرآن|وَمِن شَرِّ غَاسِقٍ إِذَا وَقَبَ وَمِن شَرِّ النَّفَّاثَاتِ فِي الْعُقَدِ وَمِن شَرِّ حَاسِدٍ إِذَا حَسَدَ}}<ref>«و از بدی تاریکی شباهنگامی که فرا رسد و از بدی زنان افسونگر دمنده در گره‌ها و از بدی رشک‌آورنده هنگامی که به رشک خیزد» سوره فلق، آیه ۳-۵.</ref>.<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ج۶، ص۳۵.</ref>.
[[شر|شرّ]] بر خلاف [[خیر]]، ذاتی و [[تکوینی]] نیست و به عمل و [[نیت]] خارج از ذات تعلق می‌گیرد و عارضی است؛ لذا غالباً در [[قرآن کریم]] [[شر|شرّ]] صفت [[اعمال]] و نیّات [[انسانی]] است: {{متن قرآن|وَمِن شَرِّ غَاسِقٍ إِذَا وَقَبَ وَمِن شَرِّ النَّفَّاثَاتِ فِي الْعُقَدِ وَمِن شَرِّ حَاسِدٍ إِذَا حَسَدَ}}<ref>«و از بدی تاریکی شباهنگامی که فرا رسد و از بدی زنان افسونگر دمنده در گره‌ها و از بدی رشک‌آورنده هنگامی که به رشک خیزد» سوره فلق، آیه ۳-۵.</ref>.<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ج۶، ص۳۵.</ref>.


در [[قرآن کریم]] {{متن قرآن|سِجِّينٍ}} کتاب جامع برای هر شرّی است و [[اعمال]] فجره یعنی [[شیاطین]]، [[فاسقین]] و [[کفار]] در آن [[ثبت]] است {{متن قرآن|كَلاَّ إِنَّ كِتَابَ الْفُجَّارِ لَفِي سِجِّينٍ وَمَا أَدْرَاكَ مَا سِجِّينٌ كِتَابٌ مَّرْقُومٌ }}<ref>«نه چنین است، کارنامه بدکاران در «سجّین» است، و تو چه دانی که «سجّین» چیست؟ کارنامه‌ای است نگاشته» سوره مطففین، آیه ۷-۹.</ref>.<ref>وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۳۰، ص۱۱۹.</ref> و مقابل آن {{متن قرآن|عِلِّيِّينَ}} کتاب جامع برای [[خیرات]] است: {{متن قرآن| كَلاَّ إِنَّ كِتَابَ الأَبْرَارِ لَفِي عِلِّيِّينَ وَمَا أَدْرَاكَ مَا عِلِّيُّونَ كِتَابٌ مَّرْقُومٌ يَشْهَدُهُ الْمُقَرَّبُونَ}}<ref>«نه چنین است؛ کارنامه نیکان در «علّیین» است و تو چه دانی که «علّیین» چیست؟ کارنامه‌ای است نگاشته، که مقرّبان (درگاه خداوند) در آن می‌نگرند» سوره مطففین، آیه ۱۸-۲۱.</ref>
در [[قرآن کریم]] {{متن قرآن|سِجِّينٍ}} کتاب جامع برای هر شرّی است و [[اعمال]] فجره یعنی [[شیاطین]]، [[فاسقین]] و [[کفار]] در آن [[ثبت]] است {{متن قرآن|كَلاَّ إِنَّ كِتَابَ الْفُجَّارِ لَفِي سِجِّينٍ وَمَا أَدْرَاكَ مَا سِجِّينٌ كِتَابٌ مَّرْقُومٌ }}<ref>«نه چنین است، کارنامه بدکاران در «سجّین» است، و تو چه دانی که «سجّین» چیست؟ کارنامه‌ای است نگاشته» سوره مطففین، آیه ۷-۹.</ref>.<ref>وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۳۰، ص۱۱۹.</ref> و مقابل آن {{متن قرآن|عِلِّيِّينَ}} کتاب جامع برای [[خیرات]] است: {{متن قرآن| كَلاَّ إِنَّ كِتَابَ الأَبْرَارِ لَفِي عِلِّيِّينَ وَمَا أَدْرَاكَ مَا عِلِّيُّونَ كِتَابٌ مَّرْقُومٌ يَشْهَدُهُ الْمُقَرَّبُونَ}}<ref>«نه چنین است؛ کارنامه نیکان در «علّیین» است و تو چه دانی که «علّیین» چیست؟ کارنامه‌ای است نگاشته، که مقرّبان (درگاه خداوند) در آن می‌نگرند» سوره مطففین، آیه ۱۸-۲۱.</ref>


برخی {{متن قرآن|سِجِّينٍ}} را [[قضا]] و [[حکم الهی]] در مورد [[اعمال]] [[فجّار]] می‌دانند که قضای محتوم [[الهی]] است و جزای [[فجار]] بر اساس آن شکل می‌گیرد<ref>سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۲۰، ص۲۳۲.</ref>.
برخی {{متن قرآن|سِجِّينٍ}} را [[قضا]] و [[حکم الهی]] در مورد [[اعمال]] [[فجّار]] می‌دانند که قضای محتوم [[الهی]] است و جزای [[فجار]] بر اساس آن شکل می‌گیرد<ref>سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۲۰، ص۲۳۲.</ref>.
۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش