طاووس بن کیسان یمانی در علوم قرآنی: تفاوت میان نسخه‌ها

طاووس بن کیسان یمانی در علوم قرآنی (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۵ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۲۱

۱۳ بایت اضافه‌شده ، ‏۲۵ اوت ۲۰۲۲

جز

وظیفهٔ شمارهٔ ۵، قسمت دوم

دیداریویکی‌متن

HeydariBot

۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش

@@ خط ۶: / خط ۶: @@
 }}
-==مقدمه==
+== مقدمه ==
-[[شیخ طوسی]] [[ابو عبد الرحمان طاووس بن کیسان یمانی]]<ref>ابن خلّکان و برخی دیگر تاریخ وفات او را ۱۰۶ ه‍‌. ق بیان کرده‌اند، ولی ۱۰۰، ۱۰۱، ۱۰۴، ۱۰۵ و بیش از ۱۱۰ را نیز در تاریخ وفات وی گفته‌اند (ر.ک: وفیات الاعیان، ج۲، ص۵۰۹ رقم ۳۰۶، ابن حجر؛ تهذیب التهذیب، ج۵، ص۹).</ref> را از [[اصحاب]] [[امام علی بن الحسین]]{{عم}} به شمار آورده است<ref>رجال الطوسی، ص۹۴، باب الطاء رقم ۳.</ref>.
+[[شیخ طوسی]] [[ابو عبد الرحمان طاووس بن کیسان یمانی]]<ref>ابن خلّکان و برخی دیگر تاریخ وفات او را ۱۰۶ ه‍‌. ق بیان کرده‌اند، ولی ۱۰۰، ۱۰۱، ۱۰۴، ۱۰۵ و بیش از ۱۱۰ را نیز در تاریخ وفات وی گفته‌اند (ر. ک: وفیات الاعیان، ج۲، ص۵۰۹ رقم ۳۰۶، ابن حجر؛ تهذیب التهذیب، ج۵، ص۹).</ref> را از [[اصحاب]] [[امام علی بن الحسین]] {{عم}} به شمار آورده است<ref>رجال الطوسی، ص۹۴، باب الطاء رقم ۳.</ref>.
 [[ابو حاتم]] رجال‌شناس معروف [[اهل تسنن]] او را در شمار [[تابعین]] آورده و درباره‌اش گفته است: مادرش [[ایرانی]]... و از [[عابدان]] و [[فقیهان]] [[یمن]] و از [[سادات]] تابعین بوده است<ref>ابو حاتم، کتاب الثقات، ج۴، ص۳۹۱.</ref>.
@@ خط ۱۷: / خط ۱۷: @@
 از ابن عینیه نقل کرده‌اند که درباره‌اش گفته است: «پرهیزکنندگان از [[سلطان]] سه نفرند:
 # [[ابو ذر]] در [[زمان]] خودش؛
-#طاووس در زمان خودش»....<ref>ابن حجر، تهذیب التهذیب، ج۵، ص۹.</ref>.
+# طاووس در زمان خودش»....<ref>ابن حجر، تهذیب التهذیب، ج۵، ص۹.</ref>.
 [[وثاقت]] وی در نزد [[اهل تسنن]] مسلم است؛ زیرا [[ابن حجر]] او را از [[راویان]] [[صحاح]] سته اهل تسنن معرفی و [[ثقه]] بودن او را از ابن معین و [[ابو زرعه]] نقل کرده است<ref>ابن حجر، تهذیب التهذیب، ج۵، ص۸ و ۹.</ref>، ولی در نزد [[شیعه]] نامعلوم می‌باشد؛ زیرا رجال‌شناسان کهن شیعه درباره [[وثاقت]] یا عدم وثاقت وی سخنی ندارند<ref>برخی متأخران به استناد برخی روایات، موثق بودن خبر وی و اعتماد به آن را درصورتی‌که معارض نداشته باشد، بعید ندانسته‌اند (مامقانی، تنقیح المقال، ج۲، ص۱۰۷).</ref>.
-[[مذهب]] وی نیز نامعلوم است؛ زیرا دلیل صریحی بر تعیین مذهب وی وجود ندارد، آنچه هست، این است که وی از [[راویان حدیث غدیر]] می‌باشد<ref>ر. ک: امینی، الغدیر، ج۱، ص۶۶.</ref> و [[روایات]] فراوانی از وی در [[فضائل]] [[اهل بیت پیامبر]]{{عم}} و حتی روایتی در [[فضیلت]] شیعۀ [[امام علی]]{{ع}} از وی نقل شده است<ref>ر.ک: مجلسی، بحار الانوار، ج۱۸، ص۳۵۰، ح۶۱ و ج۲۴، ص۷، ح۱۲ و ج۲۷، ص۳، ح۷ و ص۶، ح۱۲ و ج۴۳، ص۲۹۷، ح۵۹ و ج۴۴، ص۱۸۷، ح۱۶ و ج۴۶، ص۷۵، ح۶۶ و ص۸۱، ح۷۵ و ص۳۵۱، ح۴ و ۵ و ص۳۵۴ و ج۶۸، ص۱۳۵، ح۷۱ و ج۷۸، ص۱۴۶، ح۷ و ج۹۴، ص۸۹ و ۹۰، ح۱.</ref>، ولی روشن می‌باشد که نقل [[حدیث غدیر]] و روایات فضائل، اعم از شیعه بودن است، بلکه برخی روایات به شیعه نبودن وی اشعار دارد<ref>ر.ک: مجلسی، بحار الانوار، ج۴۷، ص۳۵، ح۶۷؛ مامقانی، تنقیح المقال، ج۲، ص۱۰۷.</ref>.
+[[مذهب]] وی نیز نامعلوم است؛ زیرا دلیل صریحی بر تعیین مذهب وی وجود ندارد، آنچه هست، این است که وی از [[راویان حدیث غدیر]] می‌باشد<ref>ر. ک: امینی، الغدیر، ج۱، ص۶۶.</ref> و [[روایات]] فراوانی از وی در [[فضائل]] [[اهل بیت پیامبر]] {{عم}} و حتی روایتی در [[فضیلت]] شیعۀ [[امام علی]] {{ع}} از وی نقل شده است<ref>ر. ک: مجلسی، بحار الانوار، ج۱۸، ص۳۵۰، ح۶۱ و ج۲۴، ص۷، ح۱۲ و ج۲۷، ص۳، ح۷ و ص۶، ح۱۲ و ج۴۳، ص۲۹۷، ح۵۹ و ج۴۴، ص۱۸۷، ح۱۶ و ج۴۶، ص۷۵، ح۶۶ و ص۸۱، ح۷۵ و ص۳۵۱، ح۴ و ۵ و ص۳۵۴ و ج۶۸، ص۱۳۵، ح۷۱ و ج۷۸، ص۱۴۶، ح۷ و ج۹۴، ص۸۹ و ۹۰، ح۱.</ref>، ولی روشن می‌باشد که نقل [[حدیث غدیر]] و روایات فضائل، اعم از شیعه بودن است، بلکه برخی روایات به شیعه نبودن وی اشعار دارد<ref>ر. ک: مجلسی، بحار الانوار، ج۴۷، ص۳۵، ح۶۷؛ مامقانی، تنقیح المقال، ج۲، ص۱۰۷.</ref>.
 دلیل [[مفسر]] بودن وی نیز تنها روایات و آرای [[تفسیری]] نقل شده از وی در [[تفاسیر شیعه]] و [[سنّی]] است؛ زیرا نه کتاب تفسیری برایش ذکر کرده‌اند و نه [[سیوطی]] و داوودی او را در طبقات المفسرین خود آورده‌اند و حتی رجال‌شناسان، عنوان مفسر را در مورد وی به کار نبرده‌اند.
-حاج [[خلیفه]] او را در شمار [[مفسران]] [[تابعی]] ذکر کرده<ref>ر.ک: حاج خلیفة، کشف الظنون، ج۱، ص۴۳۰.</ref> و آقای [[محمد هادی معرفت]] او را از اعلام مفسران تابعی دانسته و در شرح‌حال وی سخن گفته<ref>ر.ک: معرفت، التفسیر و المفسرون فی ثوبه القشیب، ج۱، ص۳۴۳-۳۴۸.</ref> و آقای [[عقیقی بخشایشی]] او را در طبقات [[مفسران شیعه]] آورده است<ref>ر.ک: عقیقی بخشایشی، طبقات مفسران شیعه، ج۱، ص۳۶۶.</ref>، ولی در کلمات آنان دلیلی بر [[مفسر]] بودن وی، جز برخی آرای [[تفسیری]] نقل شده از او که آقای [[معرفت]] از حلیة الاولیاء نقل کرده است، دیده نمی‌شود<ref>ر.ک: معرفت، التفسیر و المفسرون فی ثوبه القشیب، ج۱، ص۳۴۸.</ref>. نمونه آرای تفسیری وی چنین است:
+حاج [[خلیفه]] او را در شمار [[مفسران]] [[تابعی]] ذکر کرده<ref>ر. ک: حاج خلیفة، کشف الظنون، ج۱، ص۴۳۰.</ref> و آقای [[محمد هادی معرفت]] او را از اعلام مفسران تابعی دانسته و در شرح‌حال وی سخن گفته<ref>ر. ک: معرفت، التفسیر و المفسرون فی ثوبه القشیب، ج۱، ص۳۴۳-۳۴۸.</ref> و آقای [[عقیقی بخشایشی]] او را در طبقات [[مفسران شیعه]] آورده است<ref>ر. ک: عقیقی بخشایشی، طبقات مفسران شیعه، ج۱، ص۳۶۶.</ref>، ولی در کلمات آنان دلیلی بر [[مفسر]] بودن وی، جز برخی آرای [[تفسیری]] نقل شده از او که آقای [[معرفت]] از حلیة الاولیاء نقل کرده است، دیده نمی‌شود<ref>ر. ک: معرفت، التفسیر و المفسرون فی ثوبه القشیب، ج۱، ص۳۴۸.</ref>. نمونه آرای تفسیری وی چنین است:
 [[شیخ طوسی]] در [[تفسیر]] {{متن قرآن|وَأَتِمُّوا الْحَجَّ وَالْعُمْرَةَ لِلَّهِ}}<ref>«و حجّ و عمره را برای خداوند تمام (و کامل) بجا آورید» سوره بقره، آیه ۱۹۶.</ref>از وی نقل کرده که گفته است: