عایشه: تفاوت میان نسخه‌ها

== مقدمه ==

عایشه، دختر [[ابوبکر]] و [[همسر پیامبر اکرم]] {{صل}} در سال چهار یا پنج [[بعثت]]<ref>ابن حجر عسقلانی، الاصابه فی تمییز الصحابه، ج۸، ص۲۳۱.</ref>، از مادری به نام "ام‌رومان، بنت عویمر کنانی" در [[مکه]] زاده شد<ref>تقی الدین مقریزی، إمتاع الأسماع بما للنبی من الأحوال و الأموال و الحفدة و امتاع، ج۶، ص۴۲؛ احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۴۰۹؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۸، ص۴۶.</ref> و در [[سال دوم هجری]] به [[ازدواج پیامبر اکرم]] {{صل}} درآمد. او نزدیک به ۹ سال به‌عنوان [[همسر پیامبر]] در [[خدمت]] ایشان بود. عایشه در زمره [[راویان احادیث]] [[پیامبر اکرم]] {{صل}} است. او گرچه از مخالفین سرسخت [[خلیفه سوم]] بود، تا آنجا که به [[کفر]] او [[شهادت]] می‌داد، اما هنگامی‌که از [[بیعت مردم با امام علی]] {{ع}} با خبر شد، با [[تغییر]] موضع و بهانه‌ای واهی، از جمله این که [[عثمان]] [[توبه]] کرده و کشتن او بعد از [[اقدام]] به [[توبه]] کاری [[نادرست]] بوده است، دم از [[خون‌خواهی عثمان]] زد و علیه [[امام]] به‌پا خاست. [[امام]] {{ع}} در مورد موضع‌گیری او نسبت به [[خلیفه]] و نقش او در [[تحریک احساسات مردم]] در مقابله با [[خلیفه]] و کشته‌شدن او فرمود: عایشه نیز در مورد [[عثمان]] گرفتار [[خشم]] نابهنگام شد و در نتیجه زمینه [[قتل]] او به دست [[مردم]] [[خشمگین]] فراهم آمد<ref>نهج البلاغه، نامه ۱ {{متن حدیث|وَ کَانَ مِنْ عَائِشَةَ فِیهِ فَلْتَةُ غَضَبٍ؛ فَأُتِیحَ لَهُ قَوْمٌ [قَتَلُوهُ‏] فَقَتَلُوهُ}}</ref>.

ریشه تمام کینه‌توزی‌های و دشمنی‌های عایشه نسبت به [[امام]] {{ع}} به [[موقعیت امام]] {{ع}} و [[خانواده]] ایشان نزد [[پیامبر]] {{صل}} بازمی‌گردد. او خود به این امر معترف بوده است. عایشه در سال ۳۶ [[هجری]] و در پی تحریک [[مروان بن حکم]] و [[همراهی]] [[طلحة بن عبدالله]] و [[زبیر بن عوام]] و به بهانه [[خون‌خواهی عثمان]]، [[دست]] به [[فتنه]] بزرگی زدند که به [[جنگ جمل]] انجامید و خسارت‌های زیادی را بر پیکره [[حکومت]] نوپای [[امام علی]] {{ع}} وارد کرد.

عایشه پیش از حرکت به‌سوی [[بصره]] در ملاقاتی با [[ام‌سلمه]]، [[همسر]] بزرگ و گرامی [[پیامبر اکرم]] {{صل}} که از [[شیعیان]] [[امام علی]] {{ع}} به‌شمار می‌آمد و همواره بر [[عهد]] خویش با [[پیامبر اکرم]] {{صل}} [[وفادار]] بود، با او به [[گفت‌وگو]] پرداخت و وی را به [[همراهی]] با خود تحریک کرد. [[ام‌المؤمنین]] [[ام‌سلمه]] در [[احتجاج]] با عایشه، [[روایت]] [[پیامبر اکرم]] {{صل}} را که فرمود: "[[علی]] [[خلیفه]] من بر شماست در زمان حیاتم و پس از مرگم، پس هر که با او [[مخالفت]] کند با من [[مخالفت]] کرده است" [[یادآوری]] کرد و او را به [[ترس]] از [[خداوند]] فراخواند. هم‌چنین [[روایت]] [[پیامبر]] را که در جمع همسرانش فرمود: "گویا یکی از شما را می‌بینم که سگان [[حوأب]] بر او پارس می‌کنند" به یادش آورد و گفت: "بپرهیز از اینکه تو او باشی" و او را از [[مخالفت با امام]] برحذر داشت. اما او از [[مخالفت]] و کینه‌توزی‌های خود دست برنداشت، تا آنجا که برخی [[صحابی]] بزرگ چون [[عمار یاسر]] با او زبان به سخن گشودند که ای عایشه! این [[فتنه‌ها]] از سوی تو است.

سرانجام [[نبرد جمل]] با [[پیروزی امام]] {{ع}} و کشته‌شدن بسیاری از [[لشکریان]] جمله [[طلحه]] و [[زبیر]] به پایان رسید. [[امام]] {{ع}} [[دستور]] داد تا [[جان]] عایشه را [[نجات]] دهند. سپس درحالی‌که خود وو فرزندانش با [[احترام]] او را مشایعت می‌کردند، [[دستور]] داد در کمال [[احترام]] او را تا [[مدینه]] [[همراهی]] کنند. [[امام]] {{ع}} [[محمد بن ابی‌بکر]]، [[برادر]] عایشه و فرزندخوانده خویش را به همراه [[چهل]] [[زن]]، که [[لباس]] مردانه بر تن کرده بودند، به‌منظور محافظت از عایشه، رهسپار [[مدینه]] کرد.

[[کینه‌توزی]] عایشه نسبت به [[خاندان]] [[امام علی]] {{ع}} منحصر به [[واقعه جمل]] نشد، بلکه سال‌ها بعد در جریان به [[خاک‌سپاری]] و [[تشییع پیکر]] [[امام حسن مجتبی]] {{ع}} نیز حادثه‌ای تلخ در [[تاریخ شیعه]] پدیدار شد. [[تاریخ‌نویسان]] [[وفات]] عایشه را روز ۱۷ [[رمضان]] و بین سال‌های ۵۶ تا ۵۸ [[هجری]] [[ثبت]] کرده‌اند<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 537-538.</ref>.

[[دختر ابوبکر]]، [[همسر]] [[پیامبر خاتم|رسول خدا]] {{صل}} که نسبت به [[امام علی|امیر المؤمنین]] {{ع}} [[حسد]] و [[کینه]] داشت و پیوسته علیه آن [[حضرت]] تلاش می‌کرد. وی زمان [[خلیفۀ اوّل]] و دوم، از [[حکومت]] طرفداری می‌کرد، در زمان [[عثمان]] از [[مخالفان]] [[خلیفه]] شد و در [[شورش]] علیه [[عثمان]] نقش عمده داشت، ولی با به [[خلافت]] رسیدن [[امام علی|حضرت علی]] {{ع}} به [[مخالفان]] او پیوست و سوار بر شتر ماده ([[جمل]]) شد و [[جنگ جمل]] را پدید آورد و به نام [[دفاع]] از [[عثمان]]، اوضاع را بر ضدّ [[امام علی|امیر المؤمنین]] {{ع}} آشفته ساخت. در [[جنگ جمل]]، [[طلحه]] و [[زبیر]] کشته شدند، عایشه را هم [[امام علی|حضرت علی]] {{ع}} بخشید و او را محترمانه روانۀ [[مدینه]] کرد.<ref>ر. ک. نقش عایشه در اسلام، علامه عسکری</ref> گرچه بارها از حادثۀ [[جمل]] اظهار [[پشیمانی]] کرد، ولی به [[دشمنی]] خود با [[امام]] ادامه داد و از [[شهادت امیر مؤمنان]] {{ع}} شاد شد و [[سجدۀ شکر]] کرد.<ref>موسوعة الامام علی بن ابی طالب ج ۵ ص ۸۷، به نقل از الجمل ص ۱۵۹ و مقاتل الطالبین ص۵۵</ref> پس از [[شهادت]] [[امام حسن|امام مجتبی]] {{ع}}، از [[دفن]] او در کنار [[قبر پیامبر]] جلوگیری کرد. وی در سال ۵۷ یا ۵۸ [[هجری]] درگذشت<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۳۷۸.</ref>.