عبدالله بن عروه غفاری در تاریخ اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
خط ۶: خط ۶:
}}
}}


==مقدمه==
== مقدمه ==
{{متن حدیث|اَلسَّلاَمُ عَلَى عَبْدِ اَللَّهِ وَ عَبْدِ اَلرَّحْمَنِ اِبْنَيْ عُرْوَةَ بْنِ حَرَّاقٍ اَلْغِفَارِيَّيْنِ}}<ref>زیارت ناحیه مقدسه، بحارالأنوار، ج۴۵، ص۷۱.</ref>؛
{{متن حدیث|اَلسَّلاَمُ عَلَى عَبْدِ اَللَّهِ وَ عَبْدِ اَلرَّحْمَنِ اِبْنَيْ عُرْوَةَ بْنِ حَرَّاقٍ اَلْغِفَارِيَّيْنِ}}<ref>زیارت ناحیه مقدسه، بحارالأنوار، ج۴۵، ص۷۱.</ref>؛


[[عبدالله]] فرزند [[عروة بن حراق غفاری]]، از [[قبیله]] «[[بنی غفار]]» است.
[[عبدالله]] فرزند [[عروة بن حراق غفاری]]، از [[قبیله]] «[[بنی غفار]]» است.


«عبدالله» و برادرش «عبدالرحمان» هر دو از اشراف و دلاوران [[کوفه]] بودند. جدشان حراق از [[یاران علی]]{{ع}} بود و در جنگ‌های سه گانه آن [[حضرت]] [[جمل]]، [[صفین]] و [[نهروان]] شرکت داشت. این دو [[برادر]] در [[کربلا]] [[خدمت]] [[امام حسین]]{{ع}} شرفیاب شدند و در خدمت [[امام]]{{ع}} تا [[روز عاشورا]] بودند.
«عبدالله» و برادرش «عبدالرحمان» هر دو از اشراف و دلاوران [[کوفه]] بودند. جدشان حراق از [[یاران علی]] {{ع}} بود و در جنگ‌های سه گانه آن [[حضرت]] [[جمل]]، [[صفین]] و [[نهروان]] شرکت داشت. این دو [[برادر]] در [[کربلا]] [[خدمت]] [[امام حسین]] {{ع}} شرفیاب شدند و در خدمت [[امام]] {{ع}} تا [[روز عاشورا]] بودند.


در روز عاشورا عبدالله و عبدالرحمان به [[محضر امام]] رسیدند و در حالی که می‌‌گریستند، اعلام [[وفاداری]] و جانبازی کردند و امام{{ع}} در [[حق]] آنان [[دعای خیر]] کرد. این دو برادر با [[اذن امام]]{{ع}} و در کنار آن حضرت به مصاف [[دشمن]] رفتند و در حالی که یکی از ایشان [[رجز]] می‌‌خواند و دیگری آن را تکمیل می‌‌کرد: {{عربی|قَدْ عَلِمَتْ‏ حَقّاً بَنُو غِفَارٍ وَ خِنْدِفٍ بَعْدَ بَنِي نِزَارٍ}}
در روز عاشورا عبدالله و عبدالرحمان به [[محضر امام]] رسیدند و در حالی که می‌‌گریستند، اعلام [[وفاداری]] و جانبازی کردند و امام {{ع}} در [[حق]] آنان [[دعای خیر]] کرد. این دو برادر با [[اذن امام]] {{ع}} و در کنار آن حضرت به مصاف [[دشمن]] رفتند و در حالی که یکی از ایشان [[رجز]] می‌‌خواند و دیگری آن را تکمیل می‌‌کرد: {{عربی|قَدْ عَلِمَتْ‏ حَقّاً بَنُو غِفَارٍ وَ خِنْدِفٍ بَعْدَ بَنِي نِزَارٍ}}


این دو برادر شجاعانه جنگیدند تا بیست نفر را به [[هلاکت]] رساندند سپس خود به [[شهادت]] رسیدند. بنا به گفته سروی، عبدالله در [[حمله]] نخستین کشته شد وعبدالرحمان در [[جنگ]] تن به تن و برخی گفته‌اند که هر دو در جنگ تن به تن کشته شدند<ref>ر.ک: تاریخ طبری، ج۵، ص۴۴۲؛ نفس المهموم، ص۲۷۰؛ ابصار العین، ص۱۵۳ نمایید؛ تنقیح المقال، ج۲، ص۱۹۸ و تمام رجز فوق را در ذیل نام «عبدالرحمن بن عروه» در همین تألیف ملاحظه نمایید.</ref>.<ref>[[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام حسین - ناظم‌زاده (کتاب)|اصحاب امام حسین]]، ص:۵۰۹-۵۱۰.</ref>
این دو برادر شجاعانه جنگیدند تا بیست نفر را به [[هلاکت]] رساندند سپس خود به [[شهادت]] رسیدند. بنا به گفته سروی، عبدالله در [[حمله]] نخستین کشته شد وعبدالرحمان در [[جنگ]] تن به تن و برخی گفته‌اند که هر دو در جنگ تن به تن کشته شدند<ref>ر. ک: تاریخ طبری، ج۵، ص۴۴۲؛ نفس المهموم، ص۲۷۰؛ ابصار العین، ص۱۵۳ نمایید؛ تنقیح المقال، ج۲، ص۱۹۸ و تمام رجز فوق را در ذیل نام «عبدالرحمن بن عروه» در همین تألیف ملاحظه نمایید.</ref>.<ref>[[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام حسین - ناظم‌زاده (کتاب)|اصحاب امام حسین]]، ص:۵۰۹-۵۱۰.</ref>


==عبدالله بن عروه غفاری در پژوهشی پیرامون شهدای کربلا==
== عبدالله بن عروه غفاری در پژوهشی پیرامون شهدای کربلا ==
[[عبدالله]] و [[عبدالرحمن]] [[فرزندان]] «عَزْرَه» یا «عُرْوَه» از [[یاران امام حسین]]{{ع}} بودند<ref>رجال شیخ طوسی، ص۷۷؛ تنقیح المقال، ج۲، ص۱۴۶ در تنقیح المقال آمده است؛ در نسخه معتمد و مصحح رجال شیخ «عروه» آمده است؛ و این درست است؛ زیرا هیچ کس عبدالله و عبدالرحمن فرزندان «عزره» را از اصحاب امام حسین{{ع}} نشمرده است. همه کتاب‎های سیره و مقاتل، عبدالله و عبدالرحمن بن عروة بن غفاری را از شهیدان کربلا دانستهاند، همان‌طور که در زیارت ناحیه نیز آمده است. (ر.ک: اعیان الشیعه، ج۱، ص۶۱۱).</ref>. جدّ آنها، «حرّاق»، از [[اصحاب امیرالمؤمنین]]{{ع}} بود؛ و در سه [[جنگ]] [[جمل]]، [[صفین]] و [[نهروان]] با آن [[حضرت]] شرکت داشت. عبدالله و عبدالرحمن از بزرگان، [[شجاعان]] و افراد بانفوذ [[کوفه]] بودند و در [[کربلا]] به [[کاروان امام حسین]]{{ع}} پیوستند<ref>تنقیح المقال، ج۲، ص۱۹۸ و ۱۴۶.</ref>.
[[عبدالله]] و [[عبدالرحمن]] [[فرزندان]] «عَزْرَه» یا «عُرْوَه» از [[یاران امام حسین]] {{ع}} بودند<ref>رجال شیخ طوسی، ص۷۷؛ تنقیح المقال، ج۲، ص۱۴۶ در تنقیح المقال آمده است؛ در نسخه معتمد و مصحح رجال شیخ «عروه» آمده است؛ و این درست است؛ زیرا هیچ کس عبدالله و عبدالرحمن فرزندان «عزره» را از اصحاب امام حسین {{ع}} نشمرده است. همه کتاب‎های سیره و مقاتل، عبدالله و عبدالرحمن بن عروة بن غفاری را از شهیدان کربلا دانستهاند، همان‌طور که در زیارت ناحیه نیز آمده است. (ر. ک: اعیان الشیعه، ج۱، ص۶۱۱).</ref>. جدّ آنها، «حرّاق»، از [[اصحاب امیرالمؤمنین]] {{ع}} بود؛ و در سه [[جنگ]] [[جمل]]، [[صفین]] و [[نهروان]] با آن [[حضرت]] شرکت داشت. عبدالله و عبدالرحمن از بزرگان، [[شجاعان]] و افراد بانفوذ [[کوفه]] بودند و در [[کربلا]] به [[کاروان امام حسین]] {{ع}} پیوستند<ref>تنقیح المقال، ج۲، ص۱۹۸ و ۱۴۶.</ref>.


آنگاه که یاران امام حسین{{ع}} [[مشاهده]] کردند شمار [[دشمن]] زیاد گردیده و [[قدرت]] [[دفاع]] از خویش و [[امام]]{{ع}} را ندارند، برای کشته شدن در حضور آن حضرت پیشی می‌جستند. عبدالله و عبدالرحمن نزد امام{{ع}} آمدند و عرض کردند: [[درود]] بر تو، دشمن ما و شما را در میان گرفته است و ما [[دوست]] داریم در پیش روی شما کشته شویم و دشمن را از شما باز داریم و از شما دفاع کنیم. حضرت{{ع}} فرمود: آفرین بر شما نزدیک شوید. آن دو به امام{{ع}} نزدیک شدند و در کنارش به جنگ پرداختند و یکی از آن دو چنین [[رجز]] می‌خواند:
آنگاه که یاران امام حسین {{ع}} [[مشاهده]] کردند شمار [[دشمن]] زیاد گردیده و [[قدرت]] [[دفاع]] از خویش و [[امام]] {{ع}} را ندارند، برای کشته شدن در حضور آن حضرت پیشی می‌جستند. عبدالله و عبدالرحمن نزد امام {{ع}} آمدند و عرض کردند: [[درود]] بر تو، دشمن ما و شما را در میان گرفته است و ما [[دوست]] داریم در پیش روی شما کشته شویم و دشمن را از شما باز داریم و از شما دفاع کنیم. حضرت {{ع}} فرمود: آفرین بر شما نزدیک شوید. آن دو به امام {{ع}} نزدیک شدند و در کنارش به جنگ پرداختند و یکی از آن دو چنین [[رجز]] می‌خواند:
{{شعر}}
{{شعر}}
{{ب|''قَدْ عَلِمْتْ حَقّاً بَنُو غَفّارِ''|2=''وَخِنْدِفٌ بَعْدَ بَني نَزارِ''}}
{{ب|''قَدْ عَلِمْتْ حَقّاً بَنُو غَفّارِ''|2=''وَخِنْدِفٌ بَعْدَ بَني نَزارِ''}}
{{ب|''لَنَصْرِ بَنَّ مَعْشَرَ الفُّجار''|2=''بِکُلِّ غَضْبٍ صارمَ بِتّار''}}
{{ب|''لَنَصْرِ بَنَّ مَعْشَرَ الفُّجار''|2=''بِکُلِّ غَضْبٍ صارمَ بِتّار''}}
{{ب|''يا قَوْمُ ذودوا عَنْ بني الاَحْرارِ''|2=''بالمَشْرَفِیَّ والقَنَا الخَطّارِ<ref>تاریخ طبری، ج۵، ص۴۴۲، دارالمعارف؛ ر.ک: ابصارالعین، ص۱۷۵-۱۷۶، مرکز الدراسات الاسلامیة لحرس الثورة؛ وسیلة الدارین، ص۲۲۱.</ref>''}}
{{ب|''يا قَوْمُ ذودوا عَنْ بني الاَحْرارِ''|2=''بالمَشْرَفِیَّ والقَنَا الخَطّارِ<ref>تاریخ طبری، ج۵، ص۴۴۲، دارالمعارف؛ ر. ک: ابصارالعین، ص۱۷۵-۱۷۶، مرکز الدراسات الاسلامیة لحرس الثورة؛ وسیلة الدارین، ص۲۲۱.</ref>''}}
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}
:قبیله‌های [[غفار]] و [[خندف]] و نیز [[بنی‌نزار]] به [[حق]] می‌دانند که ما با [[شمشیر]] برّان بر گروه بدکاران ضربه می‌زنیم. ای [[قوم]]! با شمشیر و نیزه از فرزندان آزادگان دفاع کنید.
:قبیله‌های [[غفار]] و [[خندف]] و نیز [[بنی‌نزار]] به [[حق]] می‌دانند که ما با [[شمشیر]] برّان بر گروه بدکاران ضربه می‌زنیم. ای [[قوم]]! با شمشیر و نیزه از فرزندان آزادگان دفاع کنید.


نقل است که آن دو [[برادر]] هنگام آمدن نزد [[امام]]{{ع}} گریان بودند. [[حضرت]] پرسید: برادرزادگانم سبب [[گریه]] شما چیست؟ به [[خدا]] [[آرزو]] دارم که ساعتی دیگر دیده‌های شما [به [[نعمت‌های پروردگار]]] روشن گردد. آن دو عرض کردند: جانمان به فدایت، به حال خویش نمی‌گرییم، بلکه گریه ما برای شما است که می‌بینیم [[دشمن]] شما را احاطه نموده و ما نمی‌توانیم سودی به شما برسانیم. امام فرمود: برادرزادگانم خدا به شما [[پاداش]] [[پرهیزکاران]] عطا فرماید.
نقل است که آن دو [[برادر]] هنگام آمدن نزد [[امام]] {{ع}} گریان بودند. [[حضرت]] پرسید: برادرزادگانم سبب [[گریه]] شما چیست؟ به [[خدا]] [[آرزو]] دارم که ساعتی دیگر دیده‌های شما [به [[نعمت‌های پروردگار]]] روشن گردد. آن دو عرض کردند: جانمان به فدایت، به حال خویش نمی‌گرییم، بلکه گریه ما برای شما است که می‌بینیم [[دشمن]] شما را احاطه نموده و ما نمی‌توانیم سودی به شما برسانیم. امام فرمود: برادرزادگانم خدا به شما [[پاداش]] [[پرهیزکاران]] عطا فرماید.


آن دو با امام{{ع}} [[وداع]] کرده به میدان رفتند و [[رجز]] خواندند و جنگیدند تا به [[شهادت]] رسیدند<ref>مقتل الحسین{{ع}}، خوارزمی، ج۲، ص۲۷، انوارالهدی؛ تنقیح المقال، ج۲، ص۱۴۲؛ فرسان الهیجاء، ج۱، ص۲۳۳-۲۳۴ در این کتاب آمده است؛ یکی از آنها یک بیت شعر را میخواند و دیگری آن را تکمیل می‌کرد.</ref>. به روایتی شهادت [[عبدالرحمن بن عروه غفاری]] در [[حمله نخست]] روی داده است<ref>مناقب آل ابی‎طالب، ج۴، ص۱۲۲.</ref>.
آن دو با امام {{ع}} [[وداع]] کرده به میدان رفتند و [[رجز]] خواندند و جنگیدند تا به [[شهادت]] رسیدند<ref>مقتل الحسین {{ع}}، خوارزمی، ج۲، ص۲۷، انوارالهدی؛ تنقیح المقال، ج۲، ص۱۴۲؛ فرسان الهیجاء، ج۱، ص۲۳۳-۲۳۴ در این کتاب آمده است؛ یکی از آنها یک بیت شعر را میخواند و دیگری آن را تکمیل می‌کرد.</ref>. به روایتی شهادت [[عبدالرحمن بن عروه غفاری]] در [[حمله نخست]] روی داده است<ref>مناقب آل ابی‎طالب، ج۴، ص۱۲۲.</ref>.


در [[زیارت ناحیه مقدسه]] بر آنان چنین [[درود]] فرستاده شده است:{{متن حدیث|اَلسَّلاَمُ عَلَى عَبْدِ اَللَّهِ وَ عَبْدِ اَلرَّحْمَنِ اِبْنَيْ عُرْوَةَ بْنِ حَرَّاقٍ اَلْغِفَارِيَّيْنِ}}<ref>اقبال الاعمال، ج۳، ص۷۸؛ بحارالانوار، ج۴۵، ص۷۱.</ref>.<ref>جمعی از نویسندگان، [[پژوهشی پیرامون شهدای کربلا (کتاب)|پژوهشی پیرامون شهدای کربلا]]، ص:۲۳۶-۲۳۸.</ref>
در [[زیارت ناحیه مقدسه]] بر آنان چنین [[درود]] فرستاده شده است:{{متن حدیث|اَلسَّلاَمُ عَلَى عَبْدِ اَللَّهِ وَ عَبْدِ اَلرَّحْمَنِ اِبْنَيْ عُرْوَةَ بْنِ حَرَّاقٍ اَلْغِفَارِيَّيْنِ}}<ref>اقبال الاعمال، ج۳، ص۷۸؛ بحارالانوار، ج۴۵، ص۷۱.</ref>.<ref>جمعی از نویسندگان، [[پژوهشی پیرامون شهدای کربلا (کتاب)|پژوهشی پیرامون شهدای کربلا]]، ص:۲۳۶-۲۳۸.</ref>
۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش