مال در معارف و سیره سجادی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
خط ۶: خط ۶:
}}
}}


==مقدمه==
== مقدمه ==
[[ثروت]] در لغت به معنای فراوانی [[مردم]] و [[مال]] آمده است. در واقع دو نوع ثروت داریم؛ نیروی [[انسانی]] و امکانات [[مالی]].
[[ثروت]] در لغت به معنای فراوانی [[مردم]] و [[مال]] آمده است. در واقع دو نوع ثروت داریم؛ نیروی [[انسانی]] و امکانات [[مالی]].
[[قرآن کریم]] مال را مایه قوام [[زندگی]]<ref>{{متن قرآن|وَلَا تُؤْتُوا السُّفَهَاءَ أَمْوَالَكُمُ الَّتِي جَعَلَ اللَّهُ لَكُمْ قِيَامًا وَارْزُقُوهُمْ فِيهَا وَاكْسُوهُمْ وَقُولُوا لَهُمْ قَوْلًا مَعْرُوفًا}} «و دارایی‌هایتان را که خداوند (مایه) پایداری (زندگی) شما گردانیده است به کم‌خردان نسپارید و از در آمد آن، آنان را روزی و پوشاک رسانید و با آنان با زبانی شایسته سخن گویید» سوره نساء، آیه ۵.</ref> و [[زینت]] [[زندگی دنیا]]<ref>{{متن قرآن|الْمَالُ وَالْبَنُونَ زِينَةُ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَالْبَاقِيَاتُ الصَّالِحَاتُ خَيْرٌ عِنْدَ رَبِّكَ ثَوَابًا وَخَيْرٌ أَمَلًا}} «دارایی و پسران زیور زندگی دنیایند و کارهای ماندگار شایسته در نزد پروردگارت در پاداش و امید (به آینده) بهتر است» سوره کهف، آیه ۴۶.</ref> و [[آزمون الهی]]<ref>{{متن قرآن|وَاعْلَمُوا أَنَّمَا أَمْوَالُكُمْ وَأَوْلَادُكُمْ فِتْنَةٌ وَأَنَّ اللَّهَ عِنْدَهُ أَجْرٌ عَظِيمٌ}} «و بدانید که دارایی‌ها و فرزندانتان مایه آزمونند و اینکه خداوند است که پاداشی سترگ نزد اوست» سوره انفال، آیه ۲۸.</ref> دانسته و [[دلبستگی]] و [[محبت]] بسیار به مال را نکوهیده است<ref>{{متن قرآن|وَتُحِبُّونَ الْمَالَ حُبًّا جَمًّا}} «و دارایی را بسیار دوست می‌دارید،» سوره فجر، آیه ۲۰.</ref>.
[[قرآن کریم]] مال را مایه قوام [[زندگی]]<ref>{{متن قرآن|وَلَا تُؤْتُوا السُّفَهَاءَ أَمْوَالَكُمُ الَّتِي جَعَلَ اللَّهُ لَكُمْ قِيَامًا وَارْزُقُوهُمْ فِيهَا وَاكْسُوهُمْ وَقُولُوا لَهُمْ قَوْلًا مَعْرُوفًا}} «و دارایی‌هایتان را که خداوند (مایه) پایداری (زندگی) شما گردانیده است به کم‌خردان نسپارید و از در آمد آن، آنان را روزی و پوشاک رسانید و با آنان با زبانی شایسته سخن گویید» سوره نساء، آیه ۵.</ref> و [[زینت]] [[زندگی دنیا]]<ref>{{متن قرآن|الْمَالُ وَالْبَنُونَ زِينَةُ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَالْبَاقِيَاتُ الصَّالِحَاتُ خَيْرٌ عِنْدَ رَبِّكَ ثَوَابًا وَخَيْرٌ أَمَلًا}} «دارایی و پسران زیور زندگی دنیایند و کارهای ماندگار شایسته در نزد پروردگارت در پاداش و امید (به آینده) بهتر است» سوره کهف، آیه ۴۶.</ref> و [[آزمون الهی]]<ref>{{متن قرآن|وَاعْلَمُوا أَنَّمَا أَمْوَالُكُمْ وَأَوْلَادُكُمْ فِتْنَةٌ وَأَنَّ اللَّهَ عِنْدَهُ أَجْرٌ عَظِيمٌ}} «و بدانید که دارایی‌ها و فرزندانتان مایه آزمونند و اینکه خداوند است که پاداشی سترگ نزد اوست» سوره انفال، آیه ۲۸.</ref> دانسته و [[دلبستگی]] و [[محبت]] بسیار به مال را نکوهیده است<ref>{{متن قرآن|وَتُحِبُّونَ الْمَالَ حُبًّا جَمًّا}} «و دارایی را بسیار دوست می‌دارید،» سوره فجر، آیه ۲۰.</ref>.


[[امام سجاد]]{{ع}} از [[خدای متعال]] ثروت تمام‌نشدنی را درخواست می‌فرماید: {{متن حدیث|وَ مَتِّعْنَا بِثَرْوَةٍ لَا تَنْفَدُ}}<ref>دعای ۳۵.</ref>. مقصود [[امام]] یا ثروت در [[دنیا]] است که [[برکت]] داشته باشد و یا ثروت در [[آخرت]] است که فناناپذیر است. بیشتر آن را ناظر به [[عمل صالح]] و باقیات الصّالحات دانسته‌اند: {{متن قرآن|مَا عِنْدَكُمْ يَنْفَدُ وَمَا عِنْدَ اللَّهِ بَاقٍ}}<ref>«آنچه نزد شماست پایان می‌یابد و آنچه نزد خداوند است پایاست» سوره نحل، آیه ۹۶.</ref>. امام{{ع}} [[فقر]] و ثروت را ملاک [[ارزش]] نمی‌داند و از [[خدای بزرگ]] می‌خواهد که او را از چنین [[ظن]] و گمانی مصون دارد: «و مرا نگاه‌دار از این که تھی‌دستی را بی‌ارج پندارم یا [[ثروتمندی]] را صاحب [[فضل]] و [[برتری]] شمارم»<ref>نیایش سی‌و‌پنجم.</ref>.
[[امام سجاد]] {{ع}} از [[خدای متعال]] ثروت تمام‌نشدنی را درخواست می‌فرماید: {{متن حدیث|وَ مَتِّعْنَا بِثَرْوَةٍ لَا تَنْفَدُ}}<ref>دعای ۳۵.</ref>. مقصود [[امام]] یا ثروت در [[دنیا]] است که [[برکت]] داشته باشد و یا ثروت در [[آخرت]] است که فناناپذیر است. بیشتر آن را ناظر به [[عمل صالح]] و باقیات الصّالحات دانسته‌اند: {{متن قرآن|مَا عِنْدَكُمْ يَنْفَدُ وَمَا عِنْدَ اللَّهِ بَاقٍ}}<ref>«آنچه نزد شماست پایان می‌یابد و آنچه نزد خداوند است پایاست» سوره نحل، آیه ۹۶.</ref>. امام {{ع}} [[فقر]] و ثروت را ملاک [[ارزش]] نمی‌داند و از [[خدای بزرگ]] می‌خواهد که او را از چنین [[ظن]] و گمانی مصون دارد: «و مرا نگاه‌دار از این که تھی‌دستی را بی‌ارج پندارم یا [[ثروتمندی]] را صاحب [[فضل]] و [[برتری]] شمارم»<ref>نیایش سی‌و‌پنجم.</ref>.


آن [[حضرت]] [[طلب]] ثروت (و [[عزت]]) را از غیرخدا [[طلب]] محتاجی از محتاج دیگر و آن را عین [[سفاهت]] و [[بی‌خردی]] شمرده‌اند: «و بر آنم که درخواست [[نیازمندی]] از [[نیازمند]] دیگر سفاهت [[رأی]] است و [[ضلالت]] [[عقل]]. چه بسا - ای [[خداوند]] من – دیده‌ام کسانی را که... جز از [[خزانه]] [[فضل]] تو [[توانگری]] جسته‌اند و بینوا شده‌اند»<ref>نیایش بیست‌و‌هشتم.</ref>.<ref>التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، حسن مصطفوی، دارالکتب العلمیة، بیروت، ۱۴۲۰، چاپ سوم؛ صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، انتشارات سروش، تهران، ۱۳۷۵، چاپ دوم.</ref>.<ref>[[فضل‌الله خالقیان|خالقیان، فضل‌الله]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «ثروت»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۱۶۹.</ref>.
آن [[حضرت]] [[طلب]] ثروت (و [[عزت]]) را از غیرخدا [[طلب]] محتاجی از محتاج دیگر و آن را عین [[سفاهت]] و [[بی‌خردی]] شمرده‌اند: «و بر آنم که درخواست [[نیازمندی]] از [[نیازمند]] دیگر سفاهت [[رأی]] است و [[ضلالت]] [[عقل]]. چه بسا - ای [[خداوند]] من – دیده‌ام کسانی را که... جز از [[خزانه]] [[فضل]] تو [[توانگری]] جسته‌اند و بینوا شده‌اند»<ref>نیایش بیست‌و‌هشتم.</ref>.<ref>التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، حسن مصطفوی، دارالکتب العلمیة، بیروت، ۱۴۲۰، چاپ سوم؛ صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، انتشارات سروش، تهران، ۱۳۷۵، چاپ دوم.</ref>.<ref>[[فضل‌الله خالقیان|خالقیان، فضل‌الله]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «ثروت»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۱۶۹.</ref>.
۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش