نفی ظلم در معارف و سیره سجادی: تفاوت میان نسخه‌ها

== مقدمه ==

با توجه به [[حدیثی]] از [[امام باقر]] {{ع}}، می‌توان دریافت که ظلم بر سه قسم است: [[ظلم به خدا]]، مانند [[کفر]] و [[شرک]] ورزیدن؛ [[ظلم به دیگران]] و [[ظلم به خود]]<ref>بحارالانوار، ج۷۲، ص۳۱۱.</ref>.

[[امام سجاد]] {{ع}} ظلم را ناشی از [[ضعف]] و کمبود می‌داند، و به همین [[دلیل]] [[خدای بزرگ]] را از هر نوع ستمی مبرّا می‌شمارد: «بارخدایا... دانسته‌ام که در [[حکم]] [[ستم]] روا نداری و در [[انتقام]] شتاب نکنی؛ زیرا کسی در کاری شتاب کند که می‌ترسد از کَفش برود و کسی ستم کند که [[ضعیف]] و [[ناتوان]] باشد. و تو ای خدای من، بس [[برتر]] از اینهایی، [[برتری]] بس [[عظیم]]»<ref>نیایش چهل‌و هشتم.</ref>.

[[امام]] {{ع}} به ما می‌آموزد که از [[خداوند]] بخواهیم ما را از ستم دیگران محفوظ بدارد: «بار خدایا، بر [[محمد]] و خاندانش [[درود]] بفرست و به نیروی خود آن را که بر من ستم می‌کند یا [[دشمنی]] می‌ورزد فرو گیر... و [[خصم]] مرا [[رخصت]] مده که بر من ستم روا دارد»<ref>نیایش چهاردهم.</ref>.

همان‌طور که ما از [[ستم]] دیگران [[رنج]] می‌بینیم، نباید به دیگران ستم روا داشته و آنان را به رنج افکنیم. [[امام سجاد]] {{ع}} به استناد [[آیه]]: {{متن قرآن|لَا تَظْلِمُونَ وَلَا تُظْلَمُونَ}}<ref>«نه ستم می‌ورزید و نه بر شما ستم می‌رود» سوره بقره، آیه ۲۷۹.</ref> از [[خدا]] چنین می‌خواهد: «بارخدایا، [[درود]] بفرست بر [[محمد]] و خاندانش. کس بر من ستم روا ندارد، زیرا تو را توانِ [[دفع ستم]] از من هست و من بر کس ستم نکنم، زیرا تو قادری که مرا از [[ستمگری]] باز داری»<ref>نیایش بیستم.</ref>.

هر گناهی که کسی می‌کند در واقع بر خویش ظلم کرده است، حتی اگر به حسب ظاهرحق کسی را پایمال نکرده و در [[حق دیگران]] ستمی روا نداشته باشد. در فرصت‌های گوناگون [[مناجات با خدا]] باید از وی بر این ظلم [[طلب]] [[عفو]] کرد: «بارخدایا، از تو می‌خواهم که بار [[گناه]] من برگیری، که سخت گرانبارم ساخته است:... پس بر محمد و [[خاندان]] او درود بفرست و مرا که بر خود [[ستم]] کرده‌ام [[عفو]] کن و [[رحمت]] خود بر گمار تا سبک‌بارم سازد»<ref>نیایش سی‌و‌نهم.</ref>.<ref>صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، انتشارات سروش، تهران، ۱۳۷۵؛ الصحیفة السجادیة، امام زین‌العابدین {{ع}}، نشر الهادی، قم، ۱۴۱۸؛ قرآن حکیم، ترجمه ناصر مکارم شیرازی، دارالقرآن الکریم، قم، ۱۳۷۳؛ التفردات فی غریب القرآن، حسین بن محمد راغب اصفهانی، دارالعلم، بیروت، ۱۴۱۲.</ref>.<ref>[[علی اکبر شایسته‌نژاد|شایسته‌نژاد، علی اکبر]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «ظلم»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۳۲۳.</ref>