جز
وظیفهٔ شمارهٔ ۵، قسمت دوم
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۵) |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
== مقدمه == | |||
==مقدمه== | |||
این دعای آن [[حضرت]] است در [[حق]] [[پدر]] و مادرش. | این دعای آن [[حضرت]] است در [[حق]] [[پدر]] و مادرش. | ||
[[خانواده]] هسته مرکزی [[جامعه]] و پدر و [[مادر]] ارکان اصلی آن و [[فرزندان]] پرورشیافتگان دامن آنها هستند. توجه به [[والدین]] آنقدر مهم است که در [[قرآن کریم]] در کنار مسئله [[توحید]] مطرح شده: {{متن قرآن|وَقَضَى رَبُّكَ أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا إِيَّاهُ وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا إِمَّا يَبْلُغَنَّ عِنْدَكَ الْكِبَرَ أَحَدُهُمَا أَوْ كِلَاهُمَا فَلَا تَقُلْ لَهُمَا أُفٍّ وَلَا تَنْهَرْهُمَا وَقُلْ لَهُمَا قَوْلًا كَرِيمًا}}<ref>«و پروردگارت فرمان داده است که جز او را نپرستید و به پدر و مادر نکویی کنید؛ اگر هر یک از آن دو یا هر دو، نزد تو به پیری رسند به آنان اف مگو و بر آنها بانگ مزن و با ایشان سخن به نکویی بگوی!» سوره اسراء، آیه ۲۳.</ref>. | [[خانواده]] هسته مرکزی [[جامعه]] و پدر و [[مادر]] ارکان اصلی آن و [[فرزندان]] پرورشیافتگان دامن آنها هستند. توجه به [[والدین]] آنقدر مهم است که در [[قرآن کریم]] در کنار مسئله [[توحید]] مطرح شده: {{متن قرآن|وَقَضَى رَبُّكَ أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا إِيَّاهُ وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا إِمَّا يَبْلُغَنَّ عِنْدَكَ الْكِبَرَ أَحَدُهُمَا أَوْ كِلَاهُمَا فَلَا تَقُلْ لَهُمَا أُفٍّ وَلَا تَنْهَرْهُمَا وَقُلْ لَهُمَا قَوْلًا كَرِيمًا}}<ref>«و پروردگارت فرمان داده است که جز او را نپرستید و به پدر و مادر نکویی کنید؛ اگر هر یک از آن دو یا هر دو، نزد تو به پیری رسند به آنان اف مگو و بر آنها بانگ مزن و با ایشان سخن به نکویی بگوی!» سوره اسراء، آیه ۲۳.</ref>. | ||
در قرآن کریم [[دعا]] به پدر و مادر از [[زبان]] [[پیامبران]] بزرگ [[نقل]] شده است؛ از جمله دعای [[حضرت نوح]]{{ع}}<ref>{{متن قرآن|رَبِّ اغْفِرْ لِي وَلِوَالِدَيَّ وَلِمَنْ دَخَلَ بَيْتِيَ مُؤْمِنًا وَلِلْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِنَاتِ وَلَا تَزِدِ الظَّالِمِينَ إِلَّا تَبَارًا}} «پروردگارا! مرا و پدر و مادرم را و هر که را به خانه من با ایمان درآید و مردان و زنان مؤمن را بیامرز و ستمگران را جز تباهی میفزای» سوره نوح، آیه ۲۸.</ref>؛ دعای [[حضرت ابراهیم]]{{ع}}<ref>{{متن قرآن|رَبَّنَا اغْفِرْ لِي وَلِوَالِدَيَّ وَلِلْمُؤْمِنِينَ يَوْمَ يَقُومُ الْحِسَابُ}} «پروردگارا! مرا و پدر و مادرم و مؤمنان را در روزی که حساب برپا میشود بیامرز!» سوره ابراهیم، آیه ۴۱.</ref>؛ و دعای [[پیامبر اسلام]]{{صل}}<ref>{{متن قرآن|وَاخْفِضْ لَهُمَا جَنَاحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّحْمَةِ وَقُلْ رَبِّ ارْحَمْهُمَا كَمَا رَبَّيَانِي صَغِيرًا}} «و از سر مهر برای آنان به خاکساری افتادگی کن و بگو پروردگارا! بر آنان بخشایش آور چنان که آنها مرا در کودکی پروردند» سوره اسراء، آیه ۲۴.</ref>. | در قرآن کریم [[دعا]] به پدر و مادر از [[زبان]] [[پیامبران]] بزرگ [[نقل]] شده است؛ از جمله دعای [[حضرت نوح]] {{ع}}<ref>{{متن قرآن|رَبِّ اغْفِرْ لِي وَلِوَالِدَيَّ وَلِمَنْ دَخَلَ بَيْتِيَ مُؤْمِنًا وَلِلْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِنَاتِ وَلَا تَزِدِ الظَّالِمِينَ إِلَّا تَبَارًا}} «پروردگارا! مرا و پدر و مادرم را و هر که را به خانه من با ایمان درآید و مردان و زنان مؤمن را بیامرز و ستمگران را جز تباهی میفزای» سوره نوح، آیه ۲۸.</ref>؛ دعای [[حضرت ابراهیم]] {{ع}}<ref>{{متن قرآن|رَبَّنَا اغْفِرْ لِي وَلِوَالِدَيَّ وَلِلْمُؤْمِنِينَ يَوْمَ يَقُومُ الْحِسَابُ}} «پروردگارا! مرا و پدر و مادرم و مؤمنان را در روزی که حساب برپا میشود بیامرز!» سوره ابراهیم، آیه ۴۱.</ref>؛ و دعای [[پیامبر اسلام]] {{صل}}<ref>{{متن قرآن|وَاخْفِضْ لَهُمَا جَنَاحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّحْمَةِ وَقُلْ رَبِّ ارْحَمْهُمَا كَمَا رَبَّيَانِي صَغِيرًا}} «و از سر مهر برای آنان به خاکساری افتادگی کن و بگو پروردگارا! بر آنان بخشایش آور چنان که آنها مرا در کودکی پروردند» سوره اسراء، آیه ۲۴.</ref>. | ||
[[امام]] [[زین العابدین]]{{ع}} در این دعا حدود ۳۰ درخواست درباره پدر و مادر خویش داشته و با دیدی دقیق و موشکافانه [[وظایف]] فرزندان را در قبال پدر و مادر گوشزد کرده است. امروز ما بیش از همیشه به این رهنمودها نیازمندیم. | [[امام]] [[زین العابدین]] {{ع}} در این دعا حدود ۳۰ درخواست درباره پدر و مادر خویش داشته و با دیدی دقیق و موشکافانه [[وظایف]] فرزندان را در قبال پدر و مادر گوشزد کرده است. امروز ما بیش از همیشه به این رهنمودها نیازمندیم. | ||
اولین درخواست [[امام]]{{ع}} پس از [[صلوات بر محمد و آل او]] و تقاضای [[آبرومندی]] در پیشگاه [[خدا]]، این است: {{متن حدیث|اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ عَبْدِكَ وَ رَسُولِكَ وَ أَهْلِ بَيْتِهِ الطَّاهِرِينَ وَ اخْصُصْهُمْ بِأَفْضَلِ صَلَوَاتِكَ وَ رَحْمَتِكَ وَ بَرَكَاتِكَ وَ سَلَامِكَ وَ اخْصُصِ اللَّهُمَّ وَالِدَيَّ بِالْكَرَامَةِ لَدَيْكَ وَ الصَّلَاةِ مِنْكَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ}}؛ «بارخدایا [[درود]] بفرست بر بندهات و پیامبرت [[محمد و خاندان او]] که همه پاکاناند، و [[برترین]] [[صلوات]] خود و [[رحمت]] خود و [[برکات]] و [[سلام]] خود خاص آنان گردان». | اولین درخواست [[امام]] {{ع}} پس از [[صلوات بر محمد و آل او]] و تقاضای [[آبرومندی]] در پیشگاه [[خدا]]، این است: {{متن حدیث|اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ عَبْدِكَ وَ رَسُولِكَ وَ أَهْلِ بَيْتِهِ الطَّاهِرِينَ وَ اخْصُصْهُمْ بِأَفْضَلِ صَلَوَاتِكَ وَ رَحْمَتِكَ وَ بَرَكَاتِكَ وَ سَلَامِكَ وَ اخْصُصِ اللَّهُمَّ وَالِدَيَّ بِالْكَرَامَةِ لَدَيْكَ وَ الصَّلَاةِ مِنْكَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ}}؛ «بارخدایا [[درود]] بفرست بر بندهات و پیامبرت [[محمد و خاندان او]] که همه پاکاناند، و [[برترین]] [[صلوات]] خود و [[رحمت]] خود و [[برکات]] و [[سلام]] خود خاص آنان گردان». | ||
«ای [[خداوند]]، [[پدر]] و [[مادر]] مرا نیز به [[کرامت]] خود و رحمت خود مخصوص گردان، ای [[مهربانترین]] مهربانان». | «ای [[خداوند]]، [[پدر]] و [[مادر]] مرا نیز به [[کرامت]] خود و رحمت خود مخصوص گردان، ای [[مهربانترین]] مهربانان». | ||
خط ۱۵: | خط ۱۳: | ||
«بارخدایا درود بفرست بر [[محمد و خاندانش]] و وظیفهام را نسبت به پدر و مادرم به من الهام کن و همه [[دانش]] [[خدمتگزاری]] به آن دو را به من بیاموز و مرا به گزاردن آنچه به من الهام کردهای برگمار و [[توفیق]] ده تا آنچه را که از [[علم]] به من ارزانی داشتهای بهکار بندم، تا چیزی از آنچه مرا آموختهای فرو نگذارم و پیکرم از آنچه مرا الهام کردهای مانده نگردد». | «بارخدایا درود بفرست بر [[محمد و خاندانش]] و وظیفهام را نسبت به پدر و مادرم به من الهام کن و همه [[دانش]] [[خدمتگزاری]] به آن دو را به من بیاموز و مرا به گزاردن آنچه به من الهام کردهای برگمار و [[توفیق]] ده تا آنچه را که از [[علم]] به من ارزانی داشتهای بهکار بندم، تا چیزی از آنچه مرا آموختهای فرو نگذارم و پیکرم از آنچه مرا الهام کردهای مانده نگردد». | ||
[[امام سجاد]]{{ع}} در اوج دعای خود عالیترین [[موقعیت]] یک فرزند در برابر [[والدین]] خود را اینگونه از خدا میخواهد: | [[امام سجاد]] {{ع}} در اوج دعای خود عالیترین [[موقعیت]] یک فرزند در برابر [[والدین]] خود را اینگونه از خدا میخواهد: | ||
«بارخدایا، چنان کن که [[هیبت]] پدر و مادرم در [[دل]] من چنان باشد که هیبت [[پادشاهی]] [[مقتدر]]، و به آن دو [[نیکی]] و [[مهربانی]] کنم آنسان که [[مادری]] [[مهربان]] به فرزند خود نیکی و مهربانی کند. خداوندا! [[فرمانبرداری]] از پدر و مادر و نیکی و مهربانی مرا در [[حق]] ایشان برای من شادیبخشتر گردان از به خوابرفتن بیخوابیکشیدگان و آب سردنوشیدن جگرسوختگان؛ تا میل و خواهش ایشان را بر میل و خواهش خویش [[برتری]] نهم و خشنودیشان را بر [[خشنودی]] خود پیش دارم... خداوندا، آواز مرا در پیشگاه ایشان [[پست]] گردان و سخنم را خوشایندشان نمای و با ایشان نرمخوییام ده و [[دل]] من بر ایشان [[مهربان]] ساز و چنان کن که با آنان به [[مدارا]] [[رفتار]] کنم و بر آنان [[مشفق]] باشم». | «بارخدایا، چنان کن که [[هیبت]] پدر و مادرم در [[دل]] من چنان باشد که هیبت [[پادشاهی]] [[مقتدر]]، و به آن دو [[نیکی]] و [[مهربانی]] کنم آنسان که [[مادری]] [[مهربان]] به فرزند خود نیکی و مهربانی کند. خداوندا! [[فرمانبرداری]] از پدر و مادر و نیکی و مهربانی مرا در [[حق]] ایشان برای من شادیبخشتر گردان از به خوابرفتن بیخوابیکشیدگان و آب سردنوشیدن جگرسوختگان؛ تا میل و خواهش ایشان را بر میل و خواهش خویش [[برتری]] نهم و خشنودیشان را بر [[خشنودی]] خود پیش دارم... خداوندا، آواز مرا در پیشگاه ایشان [[پست]] گردان و سخنم را خوشایندشان نمای و با ایشان نرمخوییام ده و [[دل]] من بر ایشان [[مهربان]] ساز و چنان کن که با آنان به [[مدارا]] [[رفتار]] کنم و بر آنان [[مشفق]] باشم». | ||
خط ۲۷: | خط ۲۵: | ||
«خداوندا، آن دو را [[شفیع]] من گردان، اگر پیش از من آمرزیدهای؛ و مرا شفیع ایشان گردان اگر پیش از ایشان آمرزیدهای، تا من و [[پدر]] و مادرم در سایه [[لطف]] و [[رأفت]] تو، در سرای [[کرامت]] و [[جایگاه]] [[مغفرت]] همنشین هم گردیم، که تو را [[بخشایش]] بزرگ است و نعمتت دیرساله؛ {{متن حدیث|أَنْتَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِينَ}}». | «خداوندا، آن دو را [[شفیع]] من گردان، اگر پیش از من آمرزیدهای؛ و مرا شفیع ایشان گردان اگر پیش از ایشان آمرزیدهای، تا من و [[پدر]] و مادرم در سایه [[لطف]] و [[رأفت]] تو، در سرای [[کرامت]] و [[جایگاه]] [[مغفرت]] همنشین هم گردیم، که تو را [[بخشایش]] بزرگ است و نعمتت دیرساله؛ {{متن حدیث|أَنْتَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِينَ}}». | ||
شایان ذکر است که [[امام]] [[زین العابدین]]{{ع}} در فصلی از [[رساله حقوق]] خود نیز [[حقوق]] [[والدین]] را بیان فرموده که بسیار الهامبخش و خواندنی است.<ref>صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، انتشارات سروش، تهران، ۱۳۷۵؛ قرآن حکیم، ترجمه ناصر مکارم شیرازی.</ref>.<ref>[[سید جواد بهشتی|بهشتی، سید جواد]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «نیایش بیست و چهارم»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۴۷۰.</ref> | شایان ذکر است که [[امام]] [[زین العابدین]] {{ع}} در فصلی از [[رساله حقوق]] خود نیز [[حقوق]] [[والدین]] را بیان فرموده که بسیار الهامبخش و خواندنی است.<ref>صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، انتشارات سروش، تهران، ۱۳۷۵؛ قرآن حکیم، ترجمه ناصر مکارم شیرازی.</ref>.<ref>[[سید جواد بهشتی|بهشتی، سید جواد]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «نیایش بیست و چهارم»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۴۷۰.</ref> | ||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == |