پوشاک: تفاوت میان نسخه‌ها

== مقدمه ==

* بی‌[[گمان]]، نوع [[لباس]] نمودی از اندیشه‌های [[پنهان]] هر فرد است و [[انسان‌ها]] خواسته و ناخواسته با طرح، رنگ و نوع پوشش خود، نیم رخی از وجودشان را به دیگران می‌نمایانند و باعث می‌شوند که آنها با تأمل و کنکاش در چگونگی پوشش آنها به ابعادی نهفته از شخصیت درونی شان پی برده، آنها را بهتر بشناسند؛ زیرا از کوزه همان برون تراود که در اوست. بیان نوع پوشش [[حضرت رسول]] {{صل}}، [[فتح]] بابی است برای [[شناخت]] هر چه بیشتر ایشان؛ به ویژه که ایشان به فرموده [[خداوند]] در [[قرآن]]، [[اسوه]] حسنه برای جهانیان است<ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۲۶۰.</ref>.

== سادگی [[لباس]] ==

* درباره پوشش [[رسول خدا]] {{صل}} آن چه بیش از همه مهم است، سادگی پوشاک ایشان است. [[نقل]] شده است، [[لباس]] آن [[حضرت]] در سادگی، همانند [[لباس]] غلامان و کنیزانش بود<ref>ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی طالب، ج ۱، ص ۱۴۶ - ۱۴۷؛ تقی الدین مقریزی، امتاع الاسماع، ج ۲، ص ۱۸۸ و ابن حزم، جوامع السیرة النبویه، ص۳۵.</ref>؛ اما در عین سادگی، بسیار تمیز و مرتب بود و ایشان بر این پاکیزگی تأکید می‌ورزید<ref>الطبرانی، المعجم الکبیر، ج ۱۲، ص ۳۰۲؛ جلال الدین سیوطی، الجامع الصغیر، ج ۲، ص۵۴۶؛ کلینی. ، الکافی، ج ۶، ص ۴۴۱؛ محمد بن محمد کوفی، الجعفریات، ص ۱۵۷ و حمیری قمی، قرب الاسناد، ص۳۴.</ref>؛ ایشان هر چه آ برایش فراهم می‌شد، می‌پوشید، اعم از اینکه لنگ باشد یا پیراهن؛ جبه باشد یا غیر آن<ref>فیض ملا محسن کاشانی، المحجة البیضاء، ج ۴، ص ۱۴۰ و الغزالی، احیاء علوم الدین، ج ۳، ص ۳۳۱ و محمدحسین طباطبایی، سنن النبی، ص ۱۲۰.</ref>؛ و بسا که آن [[حضرت]]، جز یک روپوش، لباسی دیگر به تن نداشت و ایشان دو سوی این روپوش را میان شانه‌اش گره می‌زد و با همان [[لباس]] نمره بر جنازه‌ها با [[مردم]] [[نماز]] می‌خواند و کارهای روزمره‌اش را انجام می‌داد<ref>المحجة البیضاء، ص ۱۴۲؛ احیاء علوم الدین، ص ۳۳۲؛ احمد بن حنبل، مسند احمد، ج ۳، ص ۳۵۷؛ البخاری، صحیح، ج ۱، ص ۹۴ و مسلم نیشابوری، صحیح، ج ۲، ص ۶۲.</ref>. شمله<ref>قطیفه کوچک: لباسی کوچک‌تر از قطیفه.</ref> و نمره<ref>لباسی پشمین و دارای خطوط سیاه و سفید.</ref> می‌پوشید و نمره بر اندام آن [[حضرت]] بسیار زیباتر می‌نمود؛ زیرا خطوط سیاه آن با سفیدی ساق و پشت پای [[حضرت]] تناسب داشت<ref>حسن بن فضل طبرسی، مکارم الاخلاق، ص ۳۵ و محدث نوری، مستدرک الوسائل، ج ۳، ص ۲۶۳.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۲۶۱.</ref>.

* لباسی که آن بزرگوار به تن می‌کرد، [[خشن]] بود<ref>حسن بن ابی الحسن دیلمی، اعلام الدین، ص ۱۹۴؛ شیخ طوسی، الامالی، ص۵۳۱ و ورام بن ابی فراس، مجموعه ورام، ج ۲، ص۵۷.</ref> و به پوشیدن آن برای دور ماندن از [[غرور]] و [[خودخواهی]] توصیه می‌کرد<ref>مکارم الاخلاق، ص۱۱۵؛ مستدرک الوسائل، ج ۳، ص ۲۵۰؛ اعلام الدین، ص ۲۰۴ و مجموعه ورام، ج ۲،ص۶۶.</ref>. [[پیامبر اکرم]] {{صل}}‌گاه عبای وصله داری به تن می‌کرد و می‌فرمود: "من بنده‌ام و [[لباس]] [[بندگان]] را می‌پوشم"<ref>احمد بن محمد قسطلانی، المواهب اللدینه، ج ۲، ص ۱۹۲.</ref>. گاهی هم [[لباس]] پشمی می‌پوشید<ref>امتاع الاسماع، ج ۲، ص ۱۹۱؛ ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ج ۴، ص ۷۵؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ص۳۵۱ و ابوبکر بیهقی، دلائل النبوه، ج۱، ص۳۲۹.</ref>. بلندای همه لباس‌هایش تا نصف ساق، بلکه تا بالای قوزک پا بود<ref>تاریخ مدینه دمشق، ج۴، ص ۱۹۵؛ حاکم نیشابوری، المستدرک، ج ۴، ص ۱۹۶، الطبرانی، مسند الشامیین، ۱۹۹۶، ج ۲، ص ۱۳۰؛ الجامع الصغیر، ج ۲، ص ۳۵۶ و مکارم الاخلاق، ص ۱۱۰.</ref> و بیشتر از این را روا نمی‌دانست و از آن [[نهی]] می‌کرد<ref>مجموعه ورام، ج ۲، ص۶۶؛ اعلام الدین، ص ۲۰۳ و امالی طوسی، ص ۵۳۸.</ref>. بلندای آستین لباسش هم تا مچ<ref>ابن ابی شیبه کوفی، المصنّف، ج۶، ص۳۲؛ النسائی، السنن الکبری، ج ۵، ص ۴۸۲؛ ترمذی، الشمائل المحمدیه، ص ۵۴ و امتاع الأسماع، ج ۶، ص ۳۸۰.</ref> و به قولی تا انگشتان دستشان بود و بیشتر از آن را منع می‌فرمود<ref>المستدرک، ج ۴، ص ۱۹۶؛ عبدالله بن عدی، الکامل. ، ج ۶، ص ۳۰۸، الجامع الصغیر، ج ۲، ص ۳۵۶ و مستدرک الوسائل. ج ۷، ص ۲۹۴.</ref>. هیچ‌گاه دو [[لباس]] را با هم نمی‌پوشید<ref>المناقب، ج۱، ص۱۴۶.</ref>؛ عادتش بر این بود که پیراهنش را با شال به کمر می‌بست و‌گاه در [[نماز]] و غیر [[نماز]]، آن را می‌گشود<ref>المحجة البیضاء، ص ۱۴۱ و احیاء علوم الدین، ص ۳۳۲.</ref>. قسمت جلو لباسش را آزاد می‌گذاشت تا بیشتر آویخته باشد و از طرف پشت، آن را بالاتر می‌کشید<ref>الطبقات الکبری، ج ۱، ص ۳۵۵؛ نویری، نهایة الارب، ج ۱۸، ص ۲۸۸ و صالحی دمشقی، سبل الهدی و الرشاد، ج ۷، ص ۳۰۳.</ref>. به [[لباس]] گشاد علاقه داشت<ref>مستدرک الوسائل، ج ۳، ص ۲۱۳ و محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، ج ۸۰، ص ۲۱۰.</ref> و به پوشیدن [[لباس]] گشاد و پرهیز از پوشیدن [[لباس]] تنگ سفارش می‌کرد<ref>.الطبقات الکبری، ج ۳، ص ۲۲؛ احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج ۲، ص ۱۸۵؛ المصنّف، ج ۱، ص ۳۴۵ و مستدرک الوسائل، ج ۳، ص ۳۲۲.</ref>. راحت‌ترین [[لباس]] برای او لباسی بود که به راحتی تا می‌شد<ref>نعمان بن محمد تمیمی مغربی، دعائم السلام، ص ۱۵۹، الجعفریات، ص ۱۷۴ و المستدرک الوسائل، ج ۳، ص ۳۱۲.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۲۶۱-۲۶۲.</ref>.

* ایشان بر خلاف معمول [[مردم]] آن زمان، شلوار می‌پوشید و شلوار آن [[حضرت]] نیز مانند دیگر لباس‌هایش از قوزک پایش فراتر نمی‌رفت<ref>مسند احمد، ج ۲، ص ۵۰۵؛ مسند الشامیین، ج ۲، ص ۱۳۰ و سبل الهدی و الرشاد، ج ۷، ص ۲۷۰.</ref>. [[رسول اکرم]] {{صل}} [[مسلمانان]] را نیز به پوشیدن شلوار سفارش می‌کرد و می‌فرمود: "[[امت]] من از بی‌شلواری و عریانی ران‌ها [[نهی]] شده‌اند"<ref>مکارم الاخلاق، ص۱۱۷.</ref>. و به [[اصحاب]] و یارانش توصیه می‌فرمود: "هر که پیراهن بلند پیدا نکند، شلوار بپوشد"<ref>همان و ص ۱۰۲ و شیخ حر عاملی، وسائل الشیعه، ج ۵، ص ۷۲.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۲۶۲.</ref>.

== [[آداب]] پوشش [[پیامبر اسلام]] {{صل}} ==

* ایشان در روزهای [[جمعه]] لباس‌های نو را می‌پوشید<ref>سبل الهدی و الرشاد، ج ۷، ص ۲۶۹؛ امتاع الأسماع، ج ۷، ص ۲۱؛ الجامع الصغیر، ج ۲، ص ۳۱۶ و المتقی الهندی، کنزالعمال، ج ۷، ص ۱۱۹.</ref> و همواره عادت ایشان این بود که [[لباس]] نو را با [[حمد]] [[خدا]] بپوشد و پس از پوشیدن چنین می‌فرمود: "[[خدا]] را [[سپاس]] که بر من چیزی پوشاند تا پوشش من باشد و میان [[مردم]]، آراسته باشم"<ref>{{متن حدیث|الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي كَسَانِي مَا أُوَارِي بِهِ عَوْرَتِي وَ أَتَجَمَّلُ بِهِ فِي النَّاسِ }}؛ الکافی، ج ۵، ص ۴۵۸ - ۴۵۹ و المصنّف، ج ۶، ص ۵۸ و با اندکی اختلاف در: الطبقات الکبری، ج ۱، ص ۳۵۶ -۳۵۷؛ مسند احمد، ج ۱، ص ۴۴ و محمد بن یزید القزوینی، سنن ابن ماجه، ج ۲، ص ۱۱۷۸.</ref>؛ سپس جامه قبلی را [[انفاق]] و بدین کار نیز توصیه می‌فرمود<ref>المناقب، ج ۱، ص ۱۴۶ و المحجة البیضاء، ص ۱۴۱.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۲۶۲-۲۶۳.</ref>.

* ایشان بنابر [[سنت]] [[انبیای الهی]]، پیراهن را پیش از شلوار می‌پوشید<ref>الجعفریات، ص ۲۴۰؛ مکارم الاخلاق، ص ۱۰۱؛ الهیثمی، مجمع الزوائد، ج ۴، ص ۱۸۱ و المعجم الکبیر، ج ۲۲، ص ۳۳۷.</ref>. آن [[حضرت]] همیشه لباسش را از جانب راست می‌پوشید و از طرف چپ بیرون می‌آورد<ref>المناقب، ج ۱، ص ۱۴۶؛ مکارم الاخلاق، ص ۳۶؛ احیاء علوم الدین، ص ۳۳۴ و بحارالانوار، ج ۱۶، ص ۲۲۷.</ref>. آن [[حضرت]] برای [[روز جمعه]] و [[آراستگی]] در این روز، اهمیت بسیاری قائل بود؛ به گونه‌ای که [[نقل]] شده است، ایشان علاوه بر لباس‌های روزمره دو جامه نیز داشت که مخصوص روزهای [[جمعه]] بود<ref>الدار قطنی، علل، ج ۷، ص ۴۱؛ ابوسعید خرگوشی، شرف المصطفی، ج ۳، ص ۳۲۵؛ المحجة البیضاء، ص ۱۴۲ و یوسف بن اسماعیل النبهانی، وسائل الوصول، ص ۱۱۶.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۲۶۳.</ref>.

== [[لباس]] از دیدگاه [[رسول اکرم]] {{صل}} ==

* [[لباس]] از دیدگاه [[پیامبر خدا]] {{صل}} پوشش بود نه مایه فخر و از اینکه [[لباس]]، مایه فخر [[مردم]] شود، به شدت بیزار بود و از آن [[نهی]] می‌کرد و می‌فرمود: "هر که لباسی بخرد و در این [[لباس]] به دیگران فخر بفروشد، [[خداوند]] در [[قیامت]]، او را به سبب این عملش با شعله‌های سوزان [[جهنم]] می‌پوشاند"<ref>{{متن حدیث|مَنْ لَبِسَ ثَوْباً فَاخْتَالَ فِيهِ خَسَفَ اللَّهُ بِهِ مِنْ شَفِيرِ جَهَنَّمَ }}؛ شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ج ۴، ص ۱۳؛ اعلام الدین، ص ۴۱۳؛ مجموعه ورام، ج ۲، ص ۲۶۰ و ابن حجر، فتح الباری، ج ۱۰، ص ۲۲۲.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۲۶۳.</ref>.

* [[نقل]] شده است که روزی عمامه‌ای نشاندار به ایشان هدیه شد و ایشان نشان آن را کند و سپس از آن استفاده کرد<ref>الطبقات الکبری، ج ۱، ص ۳۵۳.</ref>. همچنین [[رسول خدا]] {{صل}} از کشیده شدن [[لباس]] بر [[زمین]] [[نهی]] می‌فرمود و آن را از مصادیق [[کبر]] و غروری بر می‌شمرد که [[خداوند]]، آن را [[دوست]] ندارد<ref>الکافی، ج ۶، ص ۴۵۶؛ محمد بن حسن فتال نیشابوری، روضة الواعظین، ج ۲، ص ۳۸۲؛ احمد بن محمد بن خالد برقی، المحاسن، ج ۱، ص ۱۲۴؛ مسند احمد، ج ۵، ص ۶۴ و المعجم الکبیر، ج ۷، ص ۶۴</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۲۶۳.</ref>.

* [[پیامبر اسلام]] {{صل}} از اینکه [[لباس]] مردان مانند [[زنان]] و [[لباس]] [[زنان]] همانند مردان شود، [[نهی]] می‌فرمود<ref>مکارم الاخلاق، ص ۱۱۸ و وسائل الشیعه، ج ۵، ص ۲۵.</ref>. همچنین ایشان [[مسلمانان]] را از پوشیدن [[لباس]] شهرت برحذر داشته، می‌فرمود: {{متن حدیث|مَنْ لَبِسَ ثَوْبَ شُهْرَةٍ فِي الدُّنْيَا أَلْبَسَهُ اللَّهُ ثَوْبَ مَذَلَّةٍ فِي الْآخِرَةِ}}<ref>علی بن الجعد، مسند ابن الجعد، ص ۳۱۵؛ مسند احمد، ج ۲، ص ۹۲؛ سنن ابن ماجه، ج ۲، ص ۱۱۹۳ و ابن ابی جمهور، عوالی اللآلی، ج۱، ص۱۵۶.</ref>؛ هر که در [[دنیا]] [[لباس]] شهرت به تن کند، [[خداوند]] در [[روز قیامت]]، [[لباس]] مذلت بر تن او می‌پوشاند<ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۲۶۳-۲۶۴.</ref>.

== جنس لباس‌ها ==

* [[خاتم انبیا]] {{صل}} به رسم [[انبیای سلف]] {{ع}} کتان می‌پوشید<ref>الکافی، ج ۶، ص ۴۴۹؛ مکارم الاخلاق، ص ۱۰۴ و وسائل الشیعه، ج۵، ص۲۹.</ref>؛ اما غالب لباس‌هایش از جنس پنبه بود و جز در مواقع [[بیماری]] و ناچاری، [[لباس]] پیشمین و مویین نمی‌پوشید<ref>الکافی، ج ۶، ص ۴۵۰؛ مکارم الاخلاق، ص ۱۰۳ و شیخ صدوق، الخصال، ج ۲، ص ۶۱۳.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۲۶۴.</ref>.

== رنگ لباس‌ها ==

* رنگ بیشتر لباس‌های [[رسول خدا]] {{صل}} سفید بود<ref>المناقب، ج ۱، ص ۱۴۶؛ مکارم الاخلاق، ص ۱۰۴؛ محجة البیضاء، ص۱۴۰ و احیاء علوم الدین، ص۳۳۲.</ref> و ایشان این رنگ را از دیگر رنگ‌ها بیشتر [[دوست]] می‌داشت<ref>ابن الاشعث السجستانی، سنن ابی داوود، ج ۲، ص ۲۵۴ و الترمذی، سنن، ج ۳، ص ۱۴۹.</ref> و می‌فرمود: "[[بهترین]] [[لباس]] هایتان [[لباس]] سفید است؛ پس به زندگانتان [[لباس]] سفید بپوشانید و مردگانتان را در پارچه‌های سفید [[کفن]] کنید" <ref>{{متن حدیث|خَيْرُ ثِيَابِكُمُ الْبَيَاضُ، فَلْيَلْبَسْهُ أَحْيَاكُمْ وَ كَفِّنُوا فِيهِ مَوْتَاكُمْ}}؛ مکارم الاخلاق، ص ۱۰۴.</ref>؛همچنین فرموده است: "[[لباس]] سفید بپوشید؛ چرا که [[لباس]] سفید، خوش بو‌ترین و [[پاک‌ترین]] [[لباس]] هاست و مردگانتان را در پارچه‌های سفید [[کفن]] کنید"<ref>{{متن حدیث| الْبَسُوا الثِّيَابَ الْبَيْضِ فانها اطَّهَّرَ وَ أَطْيَبُ وَ كَفِّنُوا فِيهِ مَوْتَاكُمْ}}إ الطبقات الکبری، ج ۱، ص ۳۴۷ و کنزالعمال، ج ۳، ص ۱۰۸.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۲۶۴.</ref>.

* [[رسول اکرم]] {{صل}} [[لباس]] سبز را نیز [[دوست]] می‌داشت<ref>الصفدی، الوافی بالوفیات، ج۱، ص۷۳؛ امتاع الاسماع، ج۲، ص۱۹۱؛ شرف المصطفی، ص۳۲۰؛ المحجة البیضاء، ص ۱۴۰ و احیاء علوم الدین، ص ۳۳۱ - ۳۳۲.</ref>. [[روایت]] شده است که آن [[حضرت]]، قبایی از سندس داشت که سبزی آن بر [[حضرت]]، بسیار جلوه می‌کرد<ref>المحجة البیضاء، ص ۱۴۰ و احیاء علوم الدین، ص ۳۳۲.</ref>. همچنین ایشان بردهای سبزی نیز داشت که آنها را گاهی به روی شانه می‌انداخت<ref>الطبقات الکبری، ص ۳۵۰؛ دلائل النبوه، ج ۱، ص ۲۳۷؛ المستدرک، ج ۲، ص ۶۰۸ و الشمائل المحمدیه، ص ۵۸.</ref>. رنگ زرد هم از رنگ‌های [[محبوب]] [[رسول خدا]] {{صل}} برای لباس‌هایش بود.

* در برخی از [[روایات]] آمده است که [[رسول خدا]] {{صل}} بسیاری از اوقات، تمامی لباس‌ها حتی عمامه‌اش را با زعفرانی رنگ می‌کرد<ref>الطبقات الکبری، ج۱، ص ۳۵۰؛ نهایة الارب،، ج ۱۸،ص ۲۸۴ و امتاع الاسماع، ج ۷، ص ۹.</ref> و از [[لباس]] سیاه کراهت داشت و آن را برای لباس‌هایش نمی‌پسندید؛ مگر در سه چیز: [[عمامه]]، کفش و عبا<ref>من لا یحضره الفقیه، ج۱، ص۲۵۱؛ الخصال، ج۱، ص۱۴۸ و شیخ صدوق، علل الشرایع، ج۲، ص۳۴۷.</ref>. از رنگ سرخ نیز کراهت داشت<ref>دعائم الاسلام، ج ۲، ص ۱۶۰ و مستدرک الوسیله، ج ۳، ص ۲۵۰.</ref>؛ اما در برخی منابع [[نقل]] شده است که ایشان برد سرخی داشت که آن را روزهای [[جمعه]] و عیدین می‌پوشید<ref>المصنّف، ج ۲، ص ۶۳؛ امتاع الأسماع، ج ۶، ص ۳۶۸،؛ الطبقات الکبری، ج ۱، ص ۳۴۸ و تاریخ مدینه دمشق، ج ۴، ص ۲۰۴.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۲۶۵.</ref>.

== عرق چین و کلاه ==

* [[نقل]] شده است، [[رسول خدا]] {{صل}} عرق چین‌های راه راه سفید [[مصری]] به سر می‌گذاشت<ref>الکافی، ص ۴۶۶۲؛ مکارم الاخلاق، ص ۳۵ - ۳۶، الطبقات الکبری، ج ۳، ص ۲۲؛ سبل الهدی و الرشاد، ج ۷، ص ۲۸۴ و الجامع الصغیر، ج ۲، ص ۳۹۴.</ref> و گاهی آن را زیر [[عمامه]] و گاهی هم آن را تنها به سر می‌کرد<ref>مکارم الاخلاق، ص ۳۵ - ۳۶؛ سبل الهدی و الرشاد، ج ۷، ص ۲۸۵؛ نهایة الارب، ج ۱۸، ص۲۸۹ و الجامع الصغیر، ج۲، ص۳۹۴.</ref> و گاهی نیز آن را از سر بر می‌داشت و شالی به سر و پیشانی می‌بست<ref>مکارم الاخلاق، ص ۳۶؛ المحجة البیضاء، ص ۱۴۳ و عبداللّه بن سعید عبادی لحجی، منتهی السؤل، ج ۱، ص ۵۰۹.</ref>. ایشان چند نوع کلاه داشت: کلاهی که در سفر از آن استفاده می‌کرد؛ کلاهی که آن را در [[اعیاد]] به سر می‌گذاشت؛ کلاهی که آن را می‌پوشید و در جمع اصحابش می‌نشست<ref>الکافی، ج ۱، ص ۲۸۰؛ علل الشرائع، ج ۱، ص ۱۶۷ و مستدرک الوسائل، ج ۳، ص ۲۸۰.</ref>؛ کلاهی هم کلاه [[یمنی]] به سر می‌کرد<ref>الکافی، ص ۴۶۲؛ وسائل الشیعة، ج ۵، ص ۵۹ و شیخ صدوق، الامالی، ص ۷۱.</ref>؛ کلاهی هم داشت که در [[جنگ‌ها]] آن را به سر می‌گذاشت؛ این کلاه از دو طرف، اضافه‌ای داشت که گوش‌ها را می‌پوشاند<ref>مکارم الاخلاق، ص ۳۶۰، الکافی، ج ۶، ص ۴۶۲؛ الجامع الصغیر، ج ۲، ص ۳۹۴؛ کنزالعمال، ج ۷، ص ۱۲۱ و امالی صدوق، ص ۷۱.</ref>. [[ابن عباس]] می‌گوید: آن [[حضرت]] سه کلاه داشت: کلاه سفید [[مصری]]، کلاهی از برد حبره و کلاه سفر که گوشه‌دار بود<ref>سبل الهدی والرشاد، ج ۷، ص ۲۸۴.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۲۶۵-۲۶۶.</ref>.

== عمامه‌ها ==

* [[رسول خدا]] {{صل}} [[عمامه]] بر سر می‌گذاشت و اگر عمامه‌ای نداشت، دستمالی به سر می‌بست<ref>مکارم الاخلاق، ص ۳۶ و بحارالانوار، ج ۱۶، ص ۲۵۰.</ref>. ایشان در روزهای [[جمعه]] و عیدین بیرون نمی‌آمد؛ مگر با [[عمامه]]؛ عمامه‌ای که یک سر پارچه‌اش را از بین کتف‌ها دور می‌داد و به شانه می‌انداخت<ref>ابن سید الناس، عیون الاثر، ج ۲، ص ۳۸۷؛ سبل الهدی و الرشاد، ج ۷، ص ۲۷۱، الطبقات الکبری، ج ۱، ص۳۵۲ و ابوالفرج شافعی حلبی، السیرة الحلبیه، ج۳، ص۴۸۱.</ref>. بلندای پارچه عمامه‌اش به اندازه‌ای بود که آن را سه یا پنج دور بر سرش می‌پیچید<ref>سنن النبی، ص۱۲۴.</ref>. آن [[حضرت]] بر خوب بستن [[عمامه]] تأکید داشت و آن را تاج [[عرب]] می‌نامید<ref>مکارم الاخلاق، ص ۱۱۹؛ دعائم الاسلام، ج ۲، ص ۱۸۹، الکافی، ج ۶، ص ۴۶۱؛ ابن سلامه، مسند الشهاب، ج ۱، ص ۷۵ و الجامع الصغیر، ج ۲، ص ۱۹۵.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۲۶۶.</ref>.

* [[پیامبر خدا]] {{صل}} عمامه‌ای سیاه داشت<ref>الطبقات الکبری، ج ۱، ص ۳۵۲؛ تاریخ مدینه دمشق، ج ۴، ص ۲۲۵، الشمائل المحمدیه، ص ۸۲ و عوالی اللآلی، ج ۲، ص ۲۱۴.</ref> و در روز [[فتح مکه]] نیز با عمامه‌ای سیاه به [[مکه]] وارد شد<ref>محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج ۲، ص ۸۲۴، دلائل النبوة، ج ۵، ص ۶۷؛ الطبقات الکبری، ج ۲، ص ۱۰۶ و تاریخ مدینه دمشق، ج ۴، ص ۱۸۹.</ref>. همچنین ایشان عمامه‌ای از خز سیاه داشت که در سفر و غیر سفر، آن را به سر می‌گذاشت<ref>مکارم الاخلاق، ص ۳۶ و بحارالانوار، ج ۱۶، ص ۲۵۰.</ref>. [[عمامه]] [[روز جمعه]] ایشان "[[سحاب]]" نام داشت<ref>المناقب، ج ۱، ص ۱۷ و بحارالانوار، ج ۱۶، ص ۱۱۰.</ref> که آن را به [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} بخشید <ref>المناقب، ج ۳، ص ۱۳۶ و مکارم الاخلاق، ص ۳۶.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۲۶۶.</ref>.

== کفش‌ها ==

* [[پیامبر]] {{صل}} همه نوع کفش می‌پوشید؛ اما بر پوشیدن نعلین خوب تأکید داشت<ref>مکارم الاخلاق، ص ۱۲۲؛ دعائم الاسلام، ج ۲، ص ۱۵۸، الکافی، ج ۶، ص ۴۶۲؛ الجعفریات، ص ۱۵۷ و ابو الفضل علی بن حسن طبرسی، مشکاة الانوار، ص ۲۶۳.</ref> و می‌فرمود: "هر که نعلین ندارد، کفش بپوشد"<ref>مکارم الاخلاق، ص ۱۰۲ و وسائل الشیعة، ج ۵، ص ۷۲.</ref>. نعلینش [[ظریف]]، پاشنه‌دار و نوک آن هم باریک‌تر از بدنه نعل بود. قسمت جلوی نعلش بر آمده بود و دو بند داشت<ref>وسائل الوصول، ص ۱۲۹؛ منتهی السؤل، ج ۱، ص ۵۷۳: الطبقات الکبری، ج ۱، ص ۳۷۱ و ذهبی، تاریخ الاسلام، ج۱، ص۵۰۷.</ref>. [[سنت]] [[حضرت]] بر پوشیدن کفش سیاه و نعلین زرد بود<ref>مکارم الاخلاق، ج ۱، ص۱۲۵ و شیخ بهایی، مفتاح الفلاح، ص ۱۶۹.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۲۶۷.</ref>.

* [[رسول خدا]] {{صل}} چهار جفت کفش داشت که از [[خیبر]] به ایشان رسیده بود و دو نعلین دباغی شده نیز داشت که موهای آن گرفته شده بود. همچنین کفش ساده سیاهی نیز داشت که هدیه [[نجاشی]] به ایشان بود<ref>عیون الاثر، ص ۳۸۷.</ref>. ایشان بسیاری از اوقات نعلینی از پوست دباغی شده می‌پوشید<ref>مکارم الاخلاق، ص ۳۷؛ مسند احمد، ج ۲، ص ۶۰؛ صحیح بخاری، ج ۷، ص ۴۸؛ الطبقات الکبری، ج ۱، ص ۳۷۳ و صحیح مسلم، ج ۴، ص ۹.</ref>. ایشان در پوشیدن کفش و نعلین نیز مانند لباس‌ها ابتدا از پای راست آغاز می‌کرد و در بیرون آوردنش پای چپ را مقدم می‌داشت<ref>مکارم الاخلاق، ص ۱۲۳.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۲۶۷.</ref>.

== ارثیه ==

* آن [[حضرت]]، روز [[وفات]]، لباسی از برد [[یمنی]] به تن داشت. از ایشان شلواری [[عمانی]]، همراه لباس‌های صحاری، جبه [[یمانی]]، عبای سفید، شلواری به طول پنج وجب، عبای بهاری راه راه رنگین و کلاهی کوچک به [[ارث]] ماند<ref>المناقب، ج ۱، ص ۱۷۱؛ عیون الاثر، ج ۲، ص ۳۸۷ و تاریخ اسلام، ج ۱، ص ۵۱۶.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۵۳.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۲۶۷.</ref>.