انفاق در معارف و سیره سجادی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'خداوند عزیز' به 'خداوند عزیز'
جز (جایگزینی متن - 'خداوند عزیز' به 'خداوند عزیز')
خط ۱۰: خط ۱۰:
واژه “انفاق” به معنای پر کردن شکاف‌ها<ref>مفردات الفاظ القرآن.</ref> و حفره‌هایی است که موجب [[فروپاشی]] [[جامعه]] می‌شود<ref>قرآن و خطوط انفاق، ص۸.</ref>. از منظر [[قرآن]]، سهمی از [[مال]] [[مؤمنان]] به [[نیازمندان]] اختصاص دارد<ref>{{متن قرآن|وَالَّذِينَ فِي أَمْوَالِهِمْ حَقٌّ مَعْلُومٌ * لِلسَّائِلِ وَالْمَحْرُومِ}} «و آنان که در دارایی‌هایشان حقی معین است * و در دارایی‌هایشان بخشی برای (مستمند) خواهنده و بی‌بهره بود» سوره معارج، آیه ۲۴-۲۵.</ref>، مؤمنان [[اعتدال]] را در [[انفاق]] رعایت می‌کنند<ref>{{متن قرآن|وَالَّذِينَ إِذَا أَنْفَقُوا لَمْ يُسْرِفُوا وَلَمْ يَقْتُرُوا وَكَانَ بَيْنَ ذَلِكَ قَوَامًا}} «و آنان که چون بخشش کنند نه گزافکاری می‌کنند و نه تنگ می‌گیرند و (بخشش آنها) میانگینی میان این دو، است» سوره فرقان، آیه ۶۷.</ref> و با [[پرهیز]] از [[منت]] گذاشتن و [[اذیت]] کردن، انفاق خود را تباه و اثر آن را زایل نمی‌کنند<ref>{{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تُبْطِلُوا صَدَقَاتِكُمْ بِالْمَنِّ وَالْأَذَى كَالَّذِي يُنْفِقُ مَالَهُ رِئَاءَ النَّاسِ وَلَا يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ فَمَثَلُهُ كَمَثَلِ صَفْوَانٍ عَلَيْهِ تُرَابٌ فَأَصَابَهُ وَابِلٌ فَتَرَكَهُ صَلْدًا لَا يَقْدِرُونَ عَلَى شَيْءٍ مِمَّا كَسَبُوا وَاللَّهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْكَافِرِينَ}} «ای مؤمنان! صدقه‌های خود را با منّت نهادن و آزردن تباه نسازید، همچون کسی که از سر نمایش دادن به مردم، دارایی خود را می‌بخشد و به خداوند و روز واپسین ایمان ندارد، پس داستان وی چون داستان سنگی صاف است که بر آن گرد و خاکی نشسته باشد آنگاه بارانی تند بدان برسد (و آن خاک را بشوید) و آن را همچنان سنگ سختی درخشان (و بی‌رویش گیاهی بر آن) وا نهد؛ (اینان نیز) از آنچه انجام می‌دهند هیچ (بهره) نمی‌توانند گرفت و خداوند گروه کافران را راهنمایی نمی‌کند» سوره بقره، آیه ۲۶۴.</ref>.
واژه “انفاق” به معنای پر کردن شکاف‌ها<ref>مفردات الفاظ القرآن.</ref> و حفره‌هایی است که موجب [[فروپاشی]] [[جامعه]] می‌شود<ref>قرآن و خطوط انفاق، ص۸.</ref>. از منظر [[قرآن]]، سهمی از [[مال]] [[مؤمنان]] به [[نیازمندان]] اختصاص دارد<ref>{{متن قرآن|وَالَّذِينَ فِي أَمْوَالِهِمْ حَقٌّ مَعْلُومٌ * لِلسَّائِلِ وَالْمَحْرُومِ}} «و آنان که در دارایی‌هایشان حقی معین است * و در دارایی‌هایشان بخشی برای (مستمند) خواهنده و بی‌بهره بود» سوره معارج، آیه ۲۴-۲۵.</ref>، مؤمنان [[اعتدال]] را در [[انفاق]] رعایت می‌کنند<ref>{{متن قرآن|وَالَّذِينَ إِذَا أَنْفَقُوا لَمْ يُسْرِفُوا وَلَمْ يَقْتُرُوا وَكَانَ بَيْنَ ذَلِكَ قَوَامًا}} «و آنان که چون بخشش کنند نه گزافکاری می‌کنند و نه تنگ می‌گیرند و (بخشش آنها) میانگینی میان این دو، است» سوره فرقان، آیه ۶۷.</ref> و با [[پرهیز]] از [[منت]] گذاشتن و [[اذیت]] کردن، انفاق خود را تباه و اثر آن را زایل نمی‌کنند<ref>{{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تُبْطِلُوا صَدَقَاتِكُمْ بِالْمَنِّ وَالْأَذَى كَالَّذِي يُنْفِقُ مَالَهُ رِئَاءَ النَّاسِ وَلَا يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ فَمَثَلُهُ كَمَثَلِ صَفْوَانٍ عَلَيْهِ تُرَابٌ فَأَصَابَهُ وَابِلٌ فَتَرَكَهُ صَلْدًا لَا يَقْدِرُونَ عَلَى شَيْءٍ مِمَّا كَسَبُوا وَاللَّهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْكَافِرِينَ}} «ای مؤمنان! صدقه‌های خود را با منّت نهادن و آزردن تباه نسازید، همچون کسی که از سر نمایش دادن به مردم، دارایی خود را می‌بخشد و به خداوند و روز واپسین ایمان ندارد، پس داستان وی چون داستان سنگی صاف است که بر آن گرد و خاکی نشسته باشد آنگاه بارانی تند بدان برسد (و آن خاک را بشوید) و آن را همچنان سنگ سختی درخشان (و بی‌رویش گیاهی بر آن) وا نهد؛ (اینان نیز) از آنچه انجام می‌دهند هیچ (بهره) نمی‌توانند گرفت و خداوند گروه کافران را راهنمایی نمی‌کند» سوره بقره، آیه ۲۶۴.</ref>.


[[امام چهارم]] {{ع}}، با استناد به قرآن<ref>{{متن قرآن|مَنْ ذَا الَّذِي يُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا فَيُضَاعِفَهُ لَهُ أَضْعَافًا كَثِيرَةً وَاللَّهُ يَقْبِضُ وَيَبْسُطُ وَإِلَيْهِ تُرْجَعُونَ}} «کیست که به خداوند وامی نیکو دهد تا خداوند آن را برای وی چندین برابر گرداند؟ و خداوند (روزی را) تنگ و فراخ می‌سازد و به سوی او بازگردانده می‌شوید» سوره بقره، آیه ۲۴۵؛ {{متن قرآن|مَثَلُ الَّذِينَ يُنْفِقُونَ أَمْوَالَهُمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ كَمَثَلِ حَبَّةٍ أَنْبَتَتْ سَبْعَ سَنَابِلَ فِي كُلِّ سُنْبُلَةٍ مِائَةُ حَبَّةٍ وَاللَّهُ يُضَاعِفُ لِمَنْ يَشَاءُ وَاللَّهُ وَاسِعٌ عَلِيمٌ}} «داستان (بخشش) آنان که دارایی‌های خود را در راه خداوند می‌بخشند چون دانه‌ای است که هفت خوشه بر آورده باشد، در هر خوشه صد دانه و خداوند برای هر که بخواهد (آن را) چند برابر می‌گرداند و خداوند نعمت‌گستری داناست» سوره بقره، آیه ۲۶۱.</ref> [[معتقد]] است: «[[خداوند]] [[عزیز]]، [[انفاق]] [[انسان]] را با [[لطف]] خود تا هفتصد برابر و بیشتر وسعت می‌دهد و [[قرض‌الحسنه]] و [[صدقه دادن]] موجب ریزش [[برکت]] خداوند بر [[زندگی]] انسان است»<ref>نیایش چهل‌و‌پنجم.</ref>.
[[امام چهارم]] {{ع}}، با استناد به قرآن<ref>{{متن قرآن|مَنْ ذَا الَّذِي يُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا فَيُضَاعِفَهُ لَهُ أَضْعَافًا كَثِيرَةً وَاللَّهُ يَقْبِضُ وَيَبْسُطُ وَإِلَيْهِ تُرْجَعُونَ}} «کیست که به خداوند وامی نیکو دهد تا خداوند آن را برای وی چندین برابر گرداند؟ و خداوند (روزی را) تنگ و فراخ می‌سازد و به سوی او بازگردانده می‌شوید» سوره بقره، آیه ۲۴۵؛ {{متن قرآن|مَثَلُ الَّذِينَ يُنْفِقُونَ أَمْوَالَهُمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ كَمَثَلِ حَبَّةٍ أَنْبَتَتْ سَبْعَ سَنَابِلَ فِي كُلِّ سُنْبُلَةٍ مِائَةُ حَبَّةٍ وَاللَّهُ يُضَاعِفُ لِمَنْ يَشَاءُ وَاللَّهُ وَاسِعٌ عَلِيمٌ}} «داستان (بخشش) آنان که دارایی‌های خود را در راه خداوند می‌بخشند چون دانه‌ای است که هفت خوشه بر آورده باشد، در هر خوشه صد دانه و خداوند برای هر که بخواهد (آن را) چند برابر می‌گرداند و خداوند نعمت‌گستری داناست» سوره بقره، آیه ۲۶۱.</ref> [[معتقد]] است: «[[خداوند عزیز]]، [[انفاق]] [[انسان]] را با [[لطف]] خود تا هفتصد برابر و بیشتر وسعت می‌دهد و [[قرض‌الحسنه]] و [[صدقه دادن]] موجب ریزش [[برکت]] خداوند بر [[زندگی]] انسان است»<ref>نیایش چهل‌و‌پنجم.</ref>.


گاه ممکن است در اثر انفاق بی‌مورد، زمینه تکدی‌گری در [[جامعه]] تقویت و موجب بروز [[روحیه]] [[تنبلی]] و [[تن‌پروری]] گردد؛ در حالی که انفاق به اندازه، درست و بجا خلأهای جامعه را پر می‌کند و موجب برکت [[مال]] و [[رشد]] و تعالی انفاق‌کننده می‌شود. [[قرآن کریم]] رعایت حد [[اعتدال]] و [[پرهیز]] از [[افراط]] و [[تفریط]] در انفاق را با بیانی [[زیبا]] ترسیم کرده و فرموده است: هرگز دستت را بر گردنت زنجیر مکن، و ترک انفاق و [[بخشش]] منما و بیش از حدّ (نیز) [[دست]] خود را مگشای که مورد [[سرزنش]] قرار‌گیری و از کار فرومانی<ref>{{متن قرآن|وَإِمَّا تُعْرِضَنَّ عَنْهُمُ ابْتِغَاءَ رَحْمَةٍ مِنْ رَبِّكَ تَرْجُوهَا فَقُلْ لَهُمْ قَوْلًا مَيْسُورًا}} «و اگر در جست و جوی بخشایشی که از پروردگارت امید داری (روزی چند) از آنان روی می‌گردانی با آنان سخن به نرمی گو» سوره اسراء، آیه ۲۸.</ref>.
گاه ممکن است در اثر انفاق بی‌مورد، زمینه تکدی‌گری در [[جامعه]] تقویت و موجب بروز [[روحیه]] [[تنبلی]] و [[تن‌پروری]] گردد؛ در حالی که انفاق به اندازه، درست و بجا خلأهای جامعه را پر می‌کند و موجب برکت [[مال]] و [[رشد]] و تعالی انفاق‌کننده می‌شود. [[قرآن کریم]] رعایت حد [[اعتدال]] و [[پرهیز]] از [[افراط]] و [[تفریط]] در انفاق را با بیانی [[زیبا]] ترسیم کرده و فرموده است: هرگز دستت را بر گردنت زنجیر مکن، و ترک انفاق و [[بخشش]] منما و بیش از حدّ (نیز) [[دست]] خود را مگشای که مورد [[سرزنش]] قرار‌گیری و از کار فرومانی<ref>{{متن قرآن|وَإِمَّا تُعْرِضَنَّ عَنْهُمُ ابْتِغَاءَ رَحْمَةٍ مِنْ رَبِّكَ تَرْجُوهَا فَقُلْ لَهُمْ قَوْلًا مَيْسُورًا}} «و اگر در جست و جوی بخشایشی که از پروردگارت امید داری (روزی چند) از آنان روی می‌گردانی با آنان سخن به نرمی گو» سوره اسراء، آیه ۲۸.</ref>.
۲۱۸٬۲۱۰

ویرایش