تفسیر عصر حضور امامان معصوم: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'وصف' به 'وصف'
جز (جایگزینی متن - 'وصف' به 'وصف')
خط ۲۷۹: خط ۲۷۹:
در برخی تفسیرهای مآثور از [[امامان معصوم]] {{عم}} استناد به معلوم عقلی دیده می‌شود؛ برای نمونه:
در برخی تفسیرهای مآثور از [[امامان معصوم]] {{عم}} استناد به معلوم عقلی دیده می‌شود؛ برای نمونه:


در روایتی از [[علی بن فضال]] و او از پدرش آمده است که مقصود [[خدای عزّ و جلّ]] از آیه {{متن قرآن|وَجَاءَ رَبُّكَ وَالْمَلَكُ صَفًّا صَفًّا}}<ref>«و (امر) پروردگارت برسد و فرشتگان صف در صف فرا رسند،» سوره فجر، آیه ۲۲.</ref> را از [[امام رضا]] {{ع}} پرسیدم، فرمود: {{متن حدیث|ان الله سبحانه لا یوصف بالمجيئي والذهاب تعالى عن الانتقال يعني بذالك وجاء امر ربّك}}؛ همانا [[خدای سبحان]] به آمدن و رفتن [[وصف]] نمی‌شود و از انتقال و جابه‌جایی [[برتر]] است؛ و جز این نیست که [[خدا]] از جملۀ {{متن قرآن|وَجَاءَ رَبُّكَ}} «[[فرمان]] پروردگارت بیاید» را قصد کرده است» <ref>حویزی، نور الثقلین، ج۵، ص۵۷۴، ح۲۰.</ref>. برحسب این [[روایت]]، [[امام]] {{ع}} {{متن قرآن|جَاءَ رَبُّكَ}} را که معنای لفظی آن با قطع نظر از قرینۀ عقلی «پروردگارت بیاید» است، به استناد این معلوم عقلی که خدای سبحان به آمدن و رفتن وصف نمی‌شود و منزه از انتقال می‌باشد به «فرمان پروردگارت بیاید» [[تفسیر]] کرده است.
در روایتی از [[علی بن فضال]] و او از پدرش آمده است که مقصود [[خدای عزّ و جلّ]] از آیه {{متن قرآن|وَجَاءَ رَبُّكَ وَالْمَلَكُ صَفًّا صَفًّا}}<ref>«و (امر) پروردگارت برسد و فرشتگان صف در صف فرا رسند،» سوره فجر، آیه ۲۲.</ref> را از [[امام رضا]] {{ع}} پرسیدم، فرمود: {{متن حدیث|ان الله سبحانه لا یوصف بالمجيئي والذهاب تعالى عن الانتقال يعني بذالك وجاء امر ربّك}}؛ همانا [[خدای سبحان]] به آمدن و رفتن وصف نمی‌شود و از انتقال و جابه‌جایی [[برتر]] است؛ و جز این نیست که [[خدا]] از جملۀ {{متن قرآن|وَجَاءَ رَبُّكَ}} «[[فرمان]] پروردگارت بیاید» را قصد کرده است» <ref>حویزی، نور الثقلین، ج۵، ص۵۷۴، ح۲۰.</ref>. برحسب این [[روایت]]، [[امام]] {{ع}} {{متن قرآن|جَاءَ رَبُّكَ}} را که معنای لفظی آن با قطع نظر از قرینۀ عقلی «پروردگارت بیاید» است، به استناد این معلوم عقلی که خدای سبحان به آمدن و رفتن وصف نمی‌شود و منزه از انتقال می‌باشد به «فرمان پروردگارت بیاید» [[تفسیر]] کرده است.


در [[روایت]] دیگری که از [[امام صادق]] {{ع}} نقل شده است<ref>آن روایت چنین است: {{متن حدیث|عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ أَظُنُّهُ مُحَمَّدَ بْنَ نُعْمَانَ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ {{ع}} عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ- {{متن قرآن|وَهُوَ اللَّهُ فِي السَّمَاوَاتِ وَفِي الْأَرْضِ}} قَالَ كَذَلِكَ هُوَ فِي كُلِّ مَكَانٍ قُلْتُ بِذَاتِهِ قَالَ وَيْحَكَ إِنَّ الْأَمَاكِنَ أَقْدَارٌ فَإِذَا قُلْتَ فِي مَكَانٍ بِذَاتِهِ لَزِمَكَ أَنْ تَقُولَ فِي أَقْدَارٍ وَ غَيْرِ ذَلِكَ وَ لَكِنْ هُوَ بَائِنٌ مِنْ خَلْقِهِ مُحِيطٌ بِمَا خَلَقَ عِلْماً وَ قُدْرَةً وَ إِحَاطَةً وَ سُلْطَاناً وَ مُلْكاً وَ لَيْسَ عِلْمُهُ بِمَا فِي الْأَرْضِ بِأَقَلَّ مِمَّا فِي السَّمَاءِ لَا يَبْعُدُ مِنْهُ شَيْءٌ وَ الْأَشْيَاءُ لَهُ سَوَاءٌ عِلْماً وَ قُدْرَةً وَ سُلْطَاناً وَ مُلْكاً وَ إِحَاطَةً}}؛ (صدوق، التوحید، ص۱۳۲-۱۳۳؛ باب القدرة، ح۱۵).</ref> به استناد [[امتناع]] مکان داشتن ذات [[باری‌تعالی]] و لوازم آن، که از معلومات [[عقلی]] است، [[آیه]] {{متن قرآن|وَهُوَ اللَّهُ فِي السَّمَاوَاتِ وَفِي الْأَرْضِ}} به احاطۀ [[خدای متعال]] بر [[آسمان‌ها]] و [[زمین]] و سایر [[مخلوقات]] و کمتر نبودن [[علم خدا]] به آنچه در زمین است، از [[علم]] او به آنچه در [[آسمان]] است و دور نبودن چیزی از او و [[برابری]] اشیا در برابر علم، [[قدرت]]، [[ملک]]، [[سلطنت]] و احاطه او تفسیر شده است.
در [[روایت]] دیگری که از [[امام صادق]] {{ع}} نقل شده است<ref>آن روایت چنین است: {{متن حدیث|عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ أَظُنُّهُ مُحَمَّدَ بْنَ نُعْمَانَ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ {{ع}} عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ- {{متن قرآن|وَهُوَ اللَّهُ فِي السَّمَاوَاتِ وَفِي الْأَرْضِ}} قَالَ كَذَلِكَ هُوَ فِي كُلِّ مَكَانٍ قُلْتُ بِذَاتِهِ قَالَ وَيْحَكَ إِنَّ الْأَمَاكِنَ أَقْدَارٌ فَإِذَا قُلْتَ فِي مَكَانٍ بِذَاتِهِ لَزِمَكَ أَنْ تَقُولَ فِي أَقْدَارٍ وَ غَيْرِ ذَلِكَ وَ لَكِنْ هُوَ بَائِنٌ مِنْ خَلْقِهِ مُحِيطٌ بِمَا خَلَقَ عِلْماً وَ قُدْرَةً وَ إِحَاطَةً وَ سُلْطَاناً وَ مُلْكاً وَ لَيْسَ عِلْمُهُ بِمَا فِي الْأَرْضِ بِأَقَلَّ مِمَّا فِي السَّمَاءِ لَا يَبْعُدُ مِنْهُ شَيْءٌ وَ الْأَشْيَاءُ لَهُ سَوَاءٌ عِلْماً وَ قُدْرَةً وَ سُلْطَاناً وَ مُلْكاً وَ إِحَاطَةً}}؛ (صدوق، التوحید، ص۱۳۲-۱۳۳؛ باب القدرة، ح۱۵).</ref> به استناد [[امتناع]] مکان داشتن ذات [[باری‌تعالی]] و لوازم آن، که از معلومات [[عقلی]] است، [[آیه]] {{متن قرآن|وَهُوَ اللَّهُ فِي السَّمَاوَاتِ وَفِي الْأَرْضِ}} به احاطۀ [[خدای متعال]] بر [[آسمان‌ها]] و [[زمین]] و سایر [[مخلوقات]] و کمتر نبودن [[علم خدا]] به آنچه در زمین است، از [[علم]] او به آنچه در [[آسمان]] است و دور نبودن چیزی از او و [[برابری]] اشیا در برابر علم، [[قدرت]]، [[ملک]]، [[سلطنت]] و احاطه او تفسیر شده است.
۲۱۸٬۱۲۲

ویرایش