بحث:امام در لغت: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'وصف' به 'وصف'
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'وصف' به 'وصف')
خط ۳۳: خط ۳۳:
{{متن حدیث|إِنَّ الْإِمَامَةَ أَجَلُّ قَدْراً وَ أَعْظَمُ شَأْناً وَ أَعْلَى مَكَاناً وَ أَمْنَعُ جَانِباً وَ أَبْعَدُ غَوْراً مِنْ أَنْ يَبْلُغَهَا النَّاسُ بِعُقُولِهِمْ أَوْ يَنَالُوهَا بِآرَائِهِمْ أَوْ يُقِيمُوا إِمَاماً بِاخْتِيَارِهِمْ... الْإِمَامُ وَاحِدُ دَهْرِهِ لَا يُدَانِيهِ أَحَدٌ وَ لَا يُعَادِلُهُ عَالِمٌ وَ لَا يُوجَدُ مِنْهُ بَدَلٌ وَ لَا لَهُ مِثْلٌ وَ لَا نَظِيرٌ مَخْصُوصٌ بِالْفَضْلِ كُلِّهِ مِنْ غَيْرِ طَلَبٍ مِنْهُ لَهُ وَ لَا اكْتِسَابٍ بَلِ اخْتِصَاصٌ مِنَ الْمُفْضِلِ الْوَهَّابِ فَمَنْ ذَا الَّذِي يَبْلُغُ مَعْرِفَةَ الْإِمَامِ أَوْ يُمْكِنُهُ اخْتِيَارُهُ هَيْهَاتَ هَيْهَاتَ ضَلَّتِ الْعُقُولُ وَ تَاهَتِ الْحُلُومُ وَ حَارَتِ الْأَلْبَابُ وَ خَسَأَتِ الْعُيُونُ وَ تَصَاغَرَتِ الْعُظَمَاءُ وَ تَحَيَّرَتِ الْحُكَمَاءُ وَ تَقَاصَرَتِ الْحُلَمَاءُ وَ حَصِرَتِ الْخُطَبَاءُ وَ جَهِلَتِ الْأَلِبَّاءُ وَ كَلَّتِ الشُّعَرَاءُ وَ عَجَزَتِ الْأُدَبَاءُ وَ عَيِيَتِ الْبُلَغَاءُ عَنْ وَصْفِ شَأْنٍ مِنْ شَأْنِهِ أَوْ فَضِيلَةٍ مِنْ فَضَائِلِهِ وَ أَقَرَّتْ بِالْعَجْزِ وَ التَّقْصِيرِ وَ كَيْفَ يُوصَفُ بِكُلِّهِ أَوْ يُنْعَتُ بِكُنْهِهِ أَوْ يُفْهَمُ شَيْ‌ءٌ مِنْ أَمْرِهِ أَوْ يُوجَدُ مَنْ يَقُومُ مَقَامَهُ وَ يُغْنِي غِنَاهُ لَا كَيْفَ وَ أَنَّى وَ هُوَ بِحَيْثُ النَّجْمُ مِنْ يَدِ الْمُتَنَاوِلِينَ وَ وَصْفِ الْوَاصِفِينَ فَأَيْنَ الِاخْتِيَارُ مِنْ هَذَا وَ أَيْنَ الْعُقُولُ عَنْ هَذَا وَ أَيْنَ يُوجَدُ مِثْلُ هَذَا...؟}}.
{{متن حدیث|إِنَّ الْإِمَامَةَ أَجَلُّ قَدْراً وَ أَعْظَمُ شَأْناً وَ أَعْلَى مَكَاناً وَ أَمْنَعُ جَانِباً وَ أَبْعَدُ غَوْراً مِنْ أَنْ يَبْلُغَهَا النَّاسُ بِعُقُولِهِمْ أَوْ يَنَالُوهَا بِآرَائِهِمْ أَوْ يُقِيمُوا إِمَاماً بِاخْتِيَارِهِمْ... الْإِمَامُ وَاحِدُ دَهْرِهِ لَا يُدَانِيهِ أَحَدٌ وَ لَا يُعَادِلُهُ عَالِمٌ وَ لَا يُوجَدُ مِنْهُ بَدَلٌ وَ لَا لَهُ مِثْلٌ وَ لَا نَظِيرٌ مَخْصُوصٌ بِالْفَضْلِ كُلِّهِ مِنْ غَيْرِ طَلَبٍ مِنْهُ لَهُ وَ لَا اكْتِسَابٍ بَلِ اخْتِصَاصٌ مِنَ الْمُفْضِلِ الْوَهَّابِ فَمَنْ ذَا الَّذِي يَبْلُغُ مَعْرِفَةَ الْإِمَامِ أَوْ يُمْكِنُهُ اخْتِيَارُهُ هَيْهَاتَ هَيْهَاتَ ضَلَّتِ الْعُقُولُ وَ تَاهَتِ الْحُلُومُ وَ حَارَتِ الْأَلْبَابُ وَ خَسَأَتِ الْعُيُونُ وَ تَصَاغَرَتِ الْعُظَمَاءُ وَ تَحَيَّرَتِ الْحُكَمَاءُ وَ تَقَاصَرَتِ الْحُلَمَاءُ وَ حَصِرَتِ الْخُطَبَاءُ وَ جَهِلَتِ الْأَلِبَّاءُ وَ كَلَّتِ الشُّعَرَاءُ وَ عَجَزَتِ الْأُدَبَاءُ وَ عَيِيَتِ الْبُلَغَاءُ عَنْ وَصْفِ شَأْنٍ مِنْ شَأْنِهِ أَوْ فَضِيلَةٍ مِنْ فَضَائِلِهِ وَ أَقَرَّتْ بِالْعَجْزِ وَ التَّقْصِيرِ وَ كَيْفَ يُوصَفُ بِكُلِّهِ أَوْ يُنْعَتُ بِكُنْهِهِ أَوْ يُفْهَمُ شَيْ‌ءٌ مِنْ أَمْرِهِ أَوْ يُوجَدُ مَنْ يَقُومُ مَقَامَهُ وَ يُغْنِي غِنَاهُ لَا كَيْفَ وَ أَنَّى وَ هُوَ بِحَيْثُ النَّجْمُ مِنْ يَدِ الْمُتَنَاوِلِينَ وَ وَصْفِ الْوَاصِفِينَ فَأَيْنَ الِاخْتِيَارُ مِنْ هَذَا وَ أَيْنَ الْعُقُولُ عَنْ هَذَا وَ أَيْنَ يُوجَدُ مِثْلُ هَذَا...؟}}.


قدر و منزلتِ [[امامت]] بالاتر، و [[شأن]] آن اعظم و مکان آن فراتر و جانب آن منیع‌تر، و فرو رفتن به کُنه آن دورتر از آن است که [[مردم]] به [[عقول]] ناقص خود به آن برسند، یا به آرای مختلف خویش آن را [[درک]] کنند...؛ [[امام]] یگانه دهر است که احدی به [[مقام]] او نرسد و هیچ عالمی با او برابر نشود و او را بدل و [[جایگزینی]] نباشد و مانند و مثل و نظیر ندارد، به تمام [[فضیلت‌ها]] اختصاص یافته بدون آنکه خود او در طلبش رفته و به دست آورده باشد، بلکه امتیازی است که [[خدا]] به فضل و [[بخشش]] به او [[عنایت]] فرموده است. پس کیست که به کُنه [[معرفت امام]] برسد یا [[انتخاب امام]] او را ممکن شود؟! هیهات، هیهات، [[عقل‌ها]] همه در مورد امام [[گمراه]] و پریشان و خِرَدها همه سرگردان و حیران و دیده‌ها از [[مشاهده]] او عاجز و گریزان و بزرگان در [[ادراک]] ذاتش همچون طفل و [[حکما]] در [[فهم]] صفاتش سرگشته و حیران و [[خِرَد]] [[اهل]] [[خرد]] از رسیدن به کنهش نارسا و زبان خطباء از [[وصف]] جلالش [[درمانده]] و [[خردمندان]] در [[مدح]] جمالش جُهّال و شعرا در تعریف صفات کمالش لال و اُدبا و بُلغا از وصف شأنی از [[شؤون امام]] عاجز و [[ناتوان]] و در بیان فضیلتی از فضائلش به عجز و [[قصور]] معترفند، چگونه ممکن است تمام اوصاف و [[حقیقت]] امام را بیان کرد یا چیزی از امر امام را فهمید؟ چگونه ممکن است کسی در جای او نشیند و به امر امامت [[قیام]] نماید؟ و چگونه می‌توان به [[شناخت امام]] دست یافت و او را توصیف کرد و حال آنکه مقام او بالاتر است از آنکه دست آرزومندی به او رسد، و شأن او والاتر است از آنکه کسی بتواند او را بستاید. چه کسی تواند که چنین کسی را بر گزیند؟ و [[عقول]] کجا به این مرتبه پی می‌برند؟ و چنین کسی را در کجا بیابند؟ آیا [[گمان]] دارید که در غیر [[آل محمّد]] یافت می‌شود؟<ref>اصول کافی، ج۱، ص۱۹۸، انتشارات اسلامیه، باب نادر جامع فی فضل الامام و صفاته، حدیث ۱.</ref>.
قدر و منزلتِ [[امامت]] بالاتر، و [[شأن]] آن اعظم و مکان آن فراتر و جانب آن منیع‌تر، و فرو رفتن به کُنه آن دورتر از آن است که [[مردم]] به [[عقول]] ناقص خود به آن برسند، یا به آرای مختلف خویش آن را [[درک]] کنند...؛ [[امام]] یگانه دهر است که احدی به [[مقام]] او نرسد و هیچ عالمی با او برابر نشود و او را بدل و [[جایگزینی]] نباشد و مانند و مثل و نظیر ندارد، به تمام [[فضیلت‌ها]] اختصاص یافته بدون آنکه خود او در طلبش رفته و به دست آورده باشد، بلکه امتیازی است که [[خدا]] به فضل و [[بخشش]] به او [[عنایت]] فرموده است. پس کیست که به کُنه [[معرفت امام]] برسد یا [[انتخاب امام]] او را ممکن شود؟! هیهات، هیهات، [[عقل‌ها]] همه در مورد امام [[گمراه]] و پریشان و خِرَدها همه سرگردان و حیران و دیده‌ها از [[مشاهده]] او عاجز و گریزان و بزرگان در [[ادراک]] ذاتش همچون طفل و [[حکما]] در [[فهم]] صفاتش سرگشته و حیران و [[خِرَد]] [[اهل]] [[خرد]] از رسیدن به کنهش نارسا و زبان خطباء از وصف جلالش [[درمانده]] و [[خردمندان]] در [[مدح]] جمالش جُهّال و شعرا در تعریف صفات کمالش لال و اُدبا و بُلغا از وصف شأنی از [[شؤون امام]] عاجز و [[ناتوان]] و در بیان فضیلتی از فضائلش به عجز و [[قصور]] معترفند، چگونه ممکن است تمام اوصاف و [[حقیقت]] امام را بیان کرد یا چیزی از امر امام را فهمید؟ چگونه ممکن است کسی در جای او نشیند و به امر امامت [[قیام]] نماید؟ و چگونه می‌توان به [[شناخت امام]] دست یافت و او را توصیف کرد و حال آنکه مقام او بالاتر است از آنکه دست آرزومندی به او رسد، و شأن او والاتر است از آنکه کسی بتواند او را بستاید. چه کسی تواند که چنین کسی را بر گزیند؟ و [[عقول]] کجا به این مرتبه پی می‌برند؟ و چنین کسی را در کجا بیابند؟ آیا [[گمان]] دارید که در غیر [[آل محمّد]] یافت می‌شود؟<ref>اصول کافی، ج۱، ص۱۹۸، انتشارات اسلامیه، باب نادر جامع فی فضل الامام و صفاته، حدیث ۱.</ref>.


تعریف مذکور {{عربی|الریاسه العامه خلافه عن رسول الله{{صل}} فی امور الدین و الدنیا}} که از مسلّمات طرفین است، مشتمل بر الفاظی است که در اصطلاح، جنس و فصل معنی [[امامت]] است.
تعریف مذکور {{عربی|الریاسه العامه خلافه عن رسول الله{{صل}} فی امور الدین و الدنیا}} که از مسلّمات طرفین است، مشتمل بر الفاظی است که در اصطلاح، جنس و فصل معنی [[امامت]] است.
۲۱۸٬۲۲۶

ویرایش