مرجئه در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'گرایشات' به 'گرایش‌های'
جز (جایگزینی متن - '\[\[رده\:(.*)\sدر\sفقه\sسیاسی\]\]' به '')
جز (جایگزینی متن - 'گرایشات' به 'گرایش‌های')
خط ۷: خط ۷:


== مقدمه ==
== مقدمه ==
مرجئه، از "[[رجاء]]" به معنای تأخیر و [[امید به آینده]] است و در اصطلاح، نام فرقه‌ای از [[مسلمانان]] که با [[افکار التقاطی]] خود می‌پنداشتند امور مشتبه و یا اموری که نمی‌توان [[داوری]] صریحی درباره آنها کرد، بایستی به [[قیامت]] واگذار شود تا [[خداوند]] راجع به آن [[تصمیم]] بگیرد. در فلسفۀ پیدایش این گروه می‌توان گفت [[جنگ جمل]] و [[صفین]] - از جنگ‌های زمان [[امام علی]] {{ع}} - تأثیر مهمی بر گرایشات [[سیاسی]] و به دنبال آن مذهبی، از خود بر جای نهاد و در [[منازعه]] دو گروه [[شیعی]] و [[عثمانی]]، عده‌ای از [[صحابه]] و [[تابعین]] خود را از معرکه، کنار کشیده و [[اعتقاد]] داشتند که [[شناخت]] دقیق [[حق و باطل]] ممکن نیست و باید آن را به [[خدا]] واگذار کرد. از جملۀ این افراد "[[سعد بن ابی وقاص]]" - [[صحابی پیامبر]] {{صل}} - بود که می‌گفت هر دو گروه [[مسلمان]] هستند و او شمشیری در [[اختیار]] ندارد تا بتواند [[مسلم]] را از [[کافر]] بازشناسد<ref>طبقات الکبری، ج۳، ص۱۴۴؛ انساب الاشراف، ج۲، ص۲۰۷؛ وقعة صفین، ص۵۵۱-۵۵۰. ر. ک: قاعدین.</ref>.
مرجئه، از "[[رجاء]]" به معنای تأخیر و [[امید به آینده]] است و در اصطلاح، نام فرقه‌ای از [[مسلمانان]] که با [[افکار التقاطی]] خود می‌پنداشتند امور مشتبه و یا اموری که نمی‌توان [[داوری]] صریحی درباره آنها کرد، بایستی به [[قیامت]] واگذار شود تا [[خداوند]] راجع به آن [[تصمیم]] بگیرد. در فلسفۀ پیدایش این گروه می‌توان گفت [[جنگ جمل]] و [[صفین]] - از جنگ‌های زمان [[امام علی]] {{ع}} - تأثیر مهمی بر گرایش‌های [[سیاسی]] و به دنبال آن مذهبی، از خود بر جای نهاد و در [[منازعه]] دو گروه [[شیعی]] و [[عثمانی]]، عده‌ای از [[صحابه]] و [[تابعین]] خود را از معرکه، کنار کشیده و [[اعتقاد]] داشتند که [[شناخت]] دقیق [[حق و باطل]] ممکن نیست و باید آن را به [[خدا]] واگذار کرد. از جملۀ این افراد "[[سعد بن ابی وقاص]]" - [[صحابی پیامبر]] {{صل}} - بود که می‌گفت هر دو گروه [[مسلمان]] هستند و او شمشیری در [[اختیار]] ندارد تا بتواند [[مسلم]] را از [[کافر]] بازشناسد<ref>طبقات الکبری، ج۳، ص۱۴۴؛ انساب الاشراف، ج۲، ص۲۰۷؛ وقعة صفین، ص۵۵۱-۵۵۰. ر. ک: قاعدین.</ref>.
این گروه، در [[جنگ صفین]] پس از [[اجبار]] امام علی {{ع}} به [[پذیرش]] [[حکمیت]]، وی را مرتکب گناهی بزرگ دانسته و خواستار [[توبه]] آن [[حضرت]] شدند. [[مکتب]] [[اعتقادی]] مرجئه نظیر [[امیدوار]] بودن [[مرتکب کبیره]] به [[رحمت الهی]] در قیامت و جدایی عمل از [[ایمان]]، برای [[امویان]] - که از [[ارتکاب معاصی]] بزرگ پروایی نداشتند - پناهگاهی مطمئن بود. از این‌رو، همواره از آن [[حمایت]] می‌کردند<ref>الملل و النحل، ج۱، ص۱۲۵؛ مروج الذهب، ج۲، ص۳۵۳.</ref>.
این گروه، در [[جنگ صفین]] پس از [[اجبار]] امام علی {{ع}} به [[پذیرش]] [[حکمیت]]، وی را مرتکب گناهی بزرگ دانسته و خواستار [[توبه]] آن [[حضرت]] شدند. [[مکتب]] [[اعتقادی]] مرجئه نظیر [[امیدوار]] بودن [[مرتکب کبیره]] به [[رحمت الهی]] در قیامت و جدایی عمل از [[ایمان]]، برای [[امویان]] - که از [[ارتکاب معاصی]] بزرگ پروایی نداشتند - پناهگاهی مطمئن بود. از این‌رو، همواره از آن [[حمایت]] می‌کردند<ref>الملل و النحل، ج۱، ص۱۲۵؛ مروج الذهب، ج۲، ص۳۵۳.</ref>.
مدّعای مبنای اعتقادی گروه مرجئه، برگرفته از [[آیه]] یکصد و ششم از [[سورۀ توبه]] است و به همین جهت، به "مرجئه" معروف شدند. [[ابوحنیفه نعمان بن ثابت]] - [[امام]] [[مذهب]] [[حنفیان]] - از مرجئه بود<ref>الوصیه، ص۷۸.</ref><ref>[[اباصلت فروتن|فروتن، اباصلت]]، [[علی اصغر مرادی|مرادی، علی اصغر]]، [[واژه‌نامه فقه سیاسی (کتاب)|واژه‌نامه فقه سیاسی]]، ص ۱۶۵.</ref>.
مدّعای مبنای اعتقادی گروه مرجئه، برگرفته از [[آیه]] یکصد و ششم از [[سورۀ توبه]] است و به همین جهت، به "مرجئه" معروف شدند. [[ابوحنیفه نعمان بن ثابت]] - [[امام]] [[مذهب]] [[حنفیان]] - از مرجئه بود<ref>الوصیه، ص۷۸.</ref><ref>[[اباصلت فروتن|فروتن، اباصلت]]، [[علی اصغر مرادی|مرادی، علی اصغر]]، [[واژه‌نامه فقه سیاسی (کتاب)|واژه‌نامه فقه سیاسی]]، ص ۱۶۵.</ref>.
۲۱۸٬۲۱۰

ویرایش