بنی امیه در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

بنی امیه در قرآن (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۷ نوامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۵۵

۲ بایت اضافه‌شده ، ‏۷ نوامبر ۲۰۲۲

جز

جایگزینی متن - 'داود' به 'داوود'

دیداریویکی‌متن

Wasity

دیوان‌سالاران، مدیران

۲۱۸٬۲۱۰

ویرایش

@@ خط ۱۳۸: / خط ۱۳۸: @@
 # در روایتی از امام صادق {{ع}} [[نزول]] بخشی از [[آیات]] {{متن قرآن| إِنَّ الَّذِينَ ارْتَدُّوا عَلَى أَدْبَارِهِم مِّن بَعْدِ مَا تَبَيَّنَ لَهُمُ الْهُدَى الشَّيْطَانُ سَوَّلَ لَهُمْ وَأَمْلَى لَهُمْ ذَلِكَ بِأَنَّهُمْ قَالُوا لِلَّذِينَ كَرِهُوا مَا نَزَّلَ اللَّهُ سَنُطِيعُكُمْ فِي بَعْضِ الأَمْرِ وَاللَّهُ يَعْلَمُ إِسْرَارَهُمْ }}<ref>«بی‌گمان، شیطان (کفر را) در چشم آنان که به گذشته خود- پس از آنکه رهنمود برایشان روشن شد- بازگشتند، آراست و به آنان میدان داد این از آن روست که آنان به کسانی که فرو فرستاده‌های خداوند را نمی‌پسندیدند، می‌گفتند: در برخی کارها از شما فرمان خواهیم برد و خداوند پنهانکاری آنان را می‌داند» سوره محمد، آیه ۲۵-۲۶.</ref> در [[شأن]] بنی‌‌امیه دانسته شده است. در این [[روایت]] آمده است گروهی که پس از [[رسول خدا]] {{صل}} از [[ولایت]] [[امیرمؤمنان]] {{ع}} [[مرتد]] شدند، [[بنی امیه]] را به پیمانی [[دعوت]] کردند تا بر اساس آن مانع بازگشت [[خلافت]] و پرداخت [[خمس]] به ما ([[اهل بیت]]) شوند. آنان می‌‌گفتند که پرداختن خمس به [[اهل بیت پیامبر]] آنان را از نظر [[مالی]] بی‌‌نیاز می‌‌کند و [[راه]] دستیابی آنان به خلافت هموار می‌‌گردد. بنی‌‌امیه نیز در پاسخ به دعوت آنان گفتند: در برخی امور (عدم پرداخت خمس به اهل بیت {{ع}}) از شما [[اطاعت]] می‌‌کنیم: {{متن قرآن|سَنُطِيعُكُمْ فِي بَعْضِ الأَمْرِ}}.<ref>تفسیر قمی، ج ۲، ص ۳۱۴؛ الکافی، ج ۱، ص ۴۲۰ ـ ۴۲۱.</ref> در روایت دیگری که [[طبرسی]] به [[نقل]] از [[امام باقر]] و [[امام صادق]] ({{ع}}) آورده است عبارت {{متن قرآن|لِلَّذِينَ كَرِهُوا مَا نَزَّلَ اللَّهُ }} بر بنی‌‌امیه [[تطبیق]] شده است که از [[نزول]] آیاتِ مربوط به ولایت امیرمؤمنان، ‌‌علی {{ع}} ناخشنود بودند.<ref>مجمع البیان، ج ۹، ص ۱۶۰.</ref>
 # در [[تفسیر قمی]] نزول [[آیات]] {{متن قرآن|فَسَتُبْصِرُ وَيُبْصِرُونَ بِأَييِّكُمُ الْمَفْتُونُ}}<ref>«پس به زودی می‌بینی و خواهند دید؛ که کدام‌یک از شما دیوانه‌اید» سوره قلم، آیه ۵. -۶</ref> در [[شأن]] بنی‌‌امیه دانسته شده است<ref>تفسیر قمی، ج ۲، ص ۳۹۸؛ نورالثقلین، ج ۵، ص ۳۹۲.</ref>
-# در روایتی از امام صادق {{ع}} [[آیه]] {{متن قرآن|فَتَرَى الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ يُسَارِعُونَ فِيهِمْ يَقُولُونَ نَخْشَى أَنْ تُصِيبَنَا دَائِرَةٌ فَعَسَى اللَّهُ أَنْ يَأْتِيَ بِالْفَتْحِ أَوْ أَمْرٍ مِنْ عِنْدِهِ فَيُصْبِحُوا عَلَى مَا أَسَرُّوا فِي أَنْفُسِهِمْ نَادِمِينَ}}<ref>«آنگاه بیماردلان را خواهی دید که برای آنان سر و دست می‌شکنند؛ می‌گویند بیم داریم که بلایی به ما رسد؛ بسا خداوند پیروزی یا امری (دیگر، پیش) آورد تا آنان از آنچه در دل می‌نهفتند پشیمان گردند» سوره مائده، آیه ۵۲.</ref> بر بنی‌‌امیه تطبیق شده است. این [[آیه شریفه]] درباره گروهی از [[مسلمانان]] ضعیف‌‌الایمان نازل شده که به [[دوستی]] با [[یهود]] [[تمایل]] داشتند و خبر می‌‌دهد که [[خداوند]] [[پیروزی]] یا امر دیگری را که مایه [[عزت]] مسلمانان باشد برای آنان پیش خواهد آورد و آنگاه [[بیمار]] دلانِ [[ضعیف]] الایمان از آنچه در [[دل]] خود پنهان می‌‌داشتند در راستای نزدیک شدن به [[اهل کتاب]] پشیمان خواهند شد؛ اما در روایتی که [[داود]] رقی [[نقل]] کرده آمده است که مردی از [[امام صادق]] {{ع}} درباره این [[آیه]] پرسید و [[امام]] در پاسخ فرمود: ۷ [[روز]] پس از آنکه [[بنی امیه]] [[بدن]] [[زید بن علی]] را سوزاندند به [[هلاکت]] آنان [[اذن]] داده شد.<ref> تفسیر عیاشی، ج ۱، ص ۳۲۶؛ نورالثقلین، ج ۱، ص ۶۴۰؛ بحارالانوار، ج ۴۶، ص ۱۹۱.</ref> احتمالاً مقصود [[روایت]] این است که پس از [[شهادت]] [[زید]] در سال‌‌۱۲۱‌‌ قمری و [[سوزاندن]] بدن وی <ref>تاریخ یعقوبی، ج ۲، ص ۳۲۶.</ref> [[حکومت]] بنی امیه رو به [[ضعف]] نهاد و به تدریج زمینه [[فروپاشی]] و [[شکست]] آنان فراهم آمد تا آنکه در سال ۱۳۲ قمری [[بنی عباس]] با شکست [[امویان]] بر [[مسند]] [[خلافت اسلامی]] تکیه زدند.<ref>موسوعة دول العالم، ج ۱، ص ۷۵؛ دائرة‌‌المعارف بستانی، ج ۴، ص ۴۲۱.</ref>
+# در روایتی از امام صادق {{ع}} [[آیه]] {{متن قرآن|فَتَرَى الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ يُسَارِعُونَ فِيهِمْ يَقُولُونَ نَخْشَى أَنْ تُصِيبَنَا دَائِرَةٌ فَعَسَى اللَّهُ أَنْ يَأْتِيَ بِالْفَتْحِ أَوْ أَمْرٍ مِنْ عِنْدِهِ فَيُصْبِحُوا عَلَى مَا أَسَرُّوا فِي أَنْفُسِهِمْ نَادِمِينَ}}<ref>«آنگاه بیماردلان را خواهی دید که برای آنان سر و دست می‌شکنند؛ می‌گویند بیم داریم که بلایی به ما رسد؛ بسا خداوند پیروزی یا امری (دیگر، پیش) آورد تا آنان از آنچه در دل می‌نهفتند پشیمان گردند» سوره مائده، آیه ۵۲.</ref> بر بنی‌‌امیه تطبیق شده است. این [[آیه شریفه]] درباره گروهی از [[مسلمانان]] ضعیف‌‌الایمان نازل شده که به [[دوستی]] با [[یهود]] [[تمایل]] داشتند و خبر می‌‌دهد که [[خداوند]] [[پیروزی]] یا امر دیگری را که مایه [[عزت]] مسلمانان باشد برای آنان پیش خواهد آورد و آنگاه [[بیمار]] دلانِ [[ضعیف]] الایمان از آنچه در [[دل]] خود پنهان می‌‌داشتند در راستای نزدیک شدن به [[اهل کتاب]] پشیمان خواهند شد؛ اما در روایتی که [[داوود]] رقی [[نقل]] کرده آمده است که مردی از [[امام صادق]] {{ع}} درباره این [[آیه]] پرسید و [[امام]] در پاسخ فرمود: ۷ [[روز]] پس از آنکه [[بنی امیه]] [[بدن]] [[زید بن علی]] را سوزاندند به [[هلاکت]] آنان [[اذن]] داده شد.<ref> تفسیر عیاشی، ج ۱، ص ۳۲۶؛ نورالثقلین، ج ۱، ص ۶۴۰؛ بحارالانوار، ج ۴۶، ص ۱۹۱.</ref> احتمالاً مقصود [[روایت]] این است که پس از [[شهادت]] [[زید]] در سال‌‌۱۲۱‌‌ قمری و [[سوزاندن]] بدن وی <ref>تاریخ یعقوبی، ج ۲، ص ۳۲۶.</ref> [[حکومت]] بنی امیه رو به [[ضعف]] نهاد و به تدریج زمینه [[فروپاشی]] و [[شکست]] آنان فراهم آمد تا آنکه در سال ۱۳۲ قمری [[بنی عباس]] با شکست [[امویان]] بر [[مسند]] [[خلافت اسلامی]] تکیه زدند.<ref>موسوعة دول العالم، ج ۱، ص ۷۵؛ دائرة‌‌المعارف بستانی، ج ۴، ص ۴۲۱.</ref>
 # در روایتی از امام صادق {{ع}} مقصود از {{متن قرآن|قَوْمًا لُدًّا}} که [[رسول خدا]] {{صل}} [[مأمور]] [[انذار]] آنان بود بنی‌‌امیه بودند{{متن قرآن|فَإِنَّمَا يَسَّرْنَاهُ بِلِسَانِكَ لِتُبَشِّرَ بِهِ الْمُتَّقِينَ وَتُنْذِرَ بِهِ قَوْمًا لُدًّا}}<ref>«باری، جز این نیست که ما آن (قرآن) را به زبان تو آسان (بیان) کردیم تا بدان پرهیزگاران را نوید رسانی و گروهی ستیزه‌جو را بیم دهی» سوره مریم، آیه ۹۷.</ref><ref>تفسیر عیاشی، ج ۲، ص ۱۴۲؛ نورالثقلین، ج ۲، ص ۳۴۳.</ref>. در روایت دیگری مقصود از این گروه بنی امیه و بنی‌‌مغیره دانسته شده است.<ref>شواهد التنزیل، ج ۱، ص ۴۷۳.</ref>
 # نیز مقصود از [[مجرمان]] در آیه {{متن قرآن|إِنَّ الَّذِينَ أَجْرَمُوا كَانُوا مِنَ الَّذِينَ آمَنُوا يَضْحَكُونَ}}<ref>«بی‌گمان بزهکاران (در دنیا) به مؤمنان می‌خندیدند» سوره مطففین، آیه ۲۹.</ref> که به [[مؤمنان]] می‌‌خندیدند و آنان را [[استهزا]] می‌‌کردند، بنی امیه دانسته شده است که از روی استهزا به [[علی]] {{ع}} می‌‌خندیدند و این هنگامی بود که رسول خدا {{صل}} او را از میان بنی‌‌هاشم و [[اهل]] بیتش برگزید<ref>البرهان، ج ۵، ص ۶۱۰ ـ ۶۱۱.</ref>.