آیه اکمال دین در حدیث: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ابن شهر آشوب' به 'ابن‌شهرآشوب'
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'ابن شهر آشوب' به 'ابن‌شهرآشوب')
خط ۱۳: خط ۱۳:
قول دوم با [[صراحت]] می‌گوید علت نزول این آیه به خاطر «[[نصب]] [[ولایت امام علی]] {{ع}}» است. این قول از [[امام علی]] {{ع}}<ref>کلینی، روضة الکافی، ص۲۷، ح۴؛ محمودی، ترتیب الامالی، ج۸، ص۱۱۹، ح۴۵۰۹.</ref>، [[ابوسعید خدری]]<ref>خوارزمی، مناقب، ص۱۳۵، ح۱۵۲؛ خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ج۸، ص۲۹۰؛ ابن عساکر، تاریخ دمشق، ترجمة الامام علی بن ابی طالب {{ع}}، ج۲، ص۷۵، ح۵۷۵ - ۵۷۸ و ۵۸۵؛ ابن مغازلی، مناقب، ص۱۹، ح۲۴؛ حسکانی، شواهد التنزیل، ج۱، ص۲۳۸، ح۲۱۴؛ سیوطی، الدر المنثور، ج۳، ص۱۶-۱۷؛ واحدی نیشابوری، اسباب النزول، ص۱۳۵. علامه امینی این روایات را تا حدودی استقصا کرده است. ر.ک: امینی، الغدیر، ج۱، ص۴۴۷- ۴۵۸ و ج۱، ص۲۳۰- ۲۳۹ (ط. قدیم).</ref> و [[ابوهریره]]<ref>خوارزمی، مناقب، ص۱۳۵، ح۱۵۲؛ خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ج۸، ص۲۹۰؛ ابن عساکر، تاریخ دمشق، ترجمة الامام علی بن ابی طالب {{ع}}، ج۲، ص۷۵، ح۵۷۵ - ۵۷۸ و ۵۸۵؛ ابن مغازلی، مناقب، ص۱۹، ح۲۴؛ حسکانی، شواهد التنزیل، ج۱، ص۲۳۸، ح۲۱۴؛ سیوطی، الدر المنثور، ج۳، ص۱۶-۱۷؛ واحدی نیشابوری، اسباب النزول، ص۱۳۵. علامه امینی این روایات را تا حدودی استقصا کرده است. ر.ک: امینی، الغدیر، ج۱، ص۴۴۷- ۴۵۸ و ج۱، ص۲۳۰- ۲۳۹ (ط. قدیم).</ref> نقل شده که در آن می‌گوید: چون [[رسول خدا]] {{صل}} علی {{ع}} را در [[غدیرخم]] [[نصب]] کرد و [[مردم]] را به [[ولایت]] او فراخواند، [[جبرئیل]] برایشان این [[آیه]] را فرود آورد: «امروز دین‌تان را برای شما کامل کردم»<ref>{{عربی|لما نصب رسول الله {{صل}} علياً يوم غدير خم فنادى له بالولاية هبط جبريل عليه بهذه الآية:}} {{متن قرآن|الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ}}.</ref>.
قول دوم با [[صراحت]] می‌گوید علت نزول این آیه به خاطر «[[نصب]] [[ولایت امام علی]] {{ع}}» است. این قول از [[امام علی]] {{ع}}<ref>کلینی، روضة الکافی، ص۲۷، ح۴؛ محمودی، ترتیب الامالی، ج۸، ص۱۱۹، ح۴۵۰۹.</ref>، [[ابوسعید خدری]]<ref>خوارزمی، مناقب، ص۱۳۵، ح۱۵۲؛ خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ج۸، ص۲۹۰؛ ابن عساکر، تاریخ دمشق، ترجمة الامام علی بن ابی طالب {{ع}}، ج۲، ص۷۵، ح۵۷۵ - ۵۷۸ و ۵۸۵؛ ابن مغازلی، مناقب، ص۱۹، ح۲۴؛ حسکانی، شواهد التنزیل، ج۱، ص۲۳۸، ح۲۱۴؛ سیوطی، الدر المنثور، ج۳، ص۱۶-۱۷؛ واحدی نیشابوری، اسباب النزول، ص۱۳۵. علامه امینی این روایات را تا حدودی استقصا کرده است. ر.ک: امینی، الغدیر، ج۱، ص۴۴۷- ۴۵۸ و ج۱، ص۲۳۰- ۲۳۹ (ط. قدیم).</ref> و [[ابوهریره]]<ref>خوارزمی، مناقب، ص۱۳۵، ح۱۵۲؛ خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ج۸، ص۲۹۰؛ ابن عساکر، تاریخ دمشق، ترجمة الامام علی بن ابی طالب {{ع}}، ج۲، ص۷۵، ح۵۷۵ - ۵۷۸ و ۵۸۵؛ ابن مغازلی، مناقب، ص۱۹، ح۲۴؛ حسکانی، شواهد التنزیل، ج۱، ص۲۳۸، ح۲۱۴؛ سیوطی، الدر المنثور، ج۳، ص۱۶-۱۷؛ واحدی نیشابوری، اسباب النزول، ص۱۳۵. علامه امینی این روایات را تا حدودی استقصا کرده است. ر.ک: امینی، الغدیر، ج۱، ص۴۴۷- ۴۵۸ و ج۱، ص۲۳۰- ۲۳۹ (ط. قدیم).</ref> نقل شده که در آن می‌گوید: چون [[رسول خدا]] {{صل}} علی {{ع}} را در [[غدیرخم]] [[نصب]] کرد و [[مردم]] را به [[ولایت]] او فراخواند، [[جبرئیل]] برایشان این [[آیه]] را فرود آورد: «امروز دین‌تان را برای شما کامل کردم»<ref>{{عربی|لما نصب رسول الله {{صل}} علياً يوم غدير خم فنادى له بالولاية هبط جبريل عليه بهذه الآية:}} {{متن قرآن|الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ}}.</ref>.


از [[ابن عباس]]<ref>ر.ک: حسکانی، شواهد التنزیل، ج۱، ص۲۴۶، ح۲۱۷.</ref> و [[زید بن ارقم]]<ref>ر.ک: ابن طاووس، التحصین، ملحق به کتاب الیقین، ص۵۸۴، باب ۲۹.</ref> و [[جابر بن عبدالله انصاری]]<ref>ر.ک: ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی طالب، ج۳، ص۳۱، به نقل از ابوالفتح نطنزی در کتاب الخصائص العلویة.</ref> نیز این قول نقل شده است.
از [[ابن عباس]]<ref>ر.ک: حسکانی، شواهد التنزیل، ج۱، ص۲۴۶، ح۲۱۷.</ref> و [[زید بن ارقم]]<ref>ر.ک: ابن طاووس، التحصین، ملحق به کتاب الیقین، ص۵۸۴، باب ۲۹.</ref> و [[جابر بن عبدالله انصاری]]<ref>ر.ک: ابن‌شهرآشوب، مناقب آل ابی طالب، ج۳، ص۳۱، به نقل از ابوالفتح نطنزی در کتاب الخصائص العلویة.</ref> نیز این قول نقل شده است.


قول اول که تنها از ابن عباس نقل شده، افزون بر آنکه احتمال دارد در [[مقام]] بیان یکی از مصادیق [[اتمام نعمت]] باشد نه آنکه علت [[نزول]] این آیه را بیان کند، مخالف با قول دیگر ابن عباس است که علت نزول را [[ولایت امام علی]] {{ع}} می‌داند<ref>ر.ک: حسکانی، شواهد التنزیل، ج۱، ص۲۴۶، ح۲۱۷.</ref> و نیز مخالف با ظاهر آیه است که نشان می‌دهد در آن [[روز]] حادثه‌ای اتفاق افتاده که موجب [[اکمال دین]] (از یک سو) و [[یأس]] [[کفار]] از [[دین]] (از سوی دیگر) شده است و حال آنکه عدم شرکت [[مشرکان]] در [[اعمال]] [[حج]]، موجب اکمال دین و یأس کفار از دین نخواهد بود. این احتمال نیز وجود دارد که [[حدیث]] ابن عباس مدرّج باشد؛ یعنی این آیه را به عنوان [[شاهد]] در حدیث درج کرده‌اند، بدون آنکه به [[ناسازگاری]] آن با رویداد نزول [[سوره]] [[برائت]] و حذف مشرکان از [[بیت الحرام]] توجه داشته باشند.
قول اول که تنها از ابن عباس نقل شده، افزون بر آنکه احتمال دارد در [[مقام]] بیان یکی از مصادیق [[اتمام نعمت]] باشد نه آنکه علت [[نزول]] این آیه را بیان کند، مخالف با قول دیگر ابن عباس است که علت نزول را [[ولایت امام علی]] {{ع}} می‌داند<ref>ر.ک: حسکانی، شواهد التنزیل، ج۱، ص۲۴۶، ح۲۱۷.</ref> و نیز مخالف با ظاهر آیه است که نشان می‌دهد در آن [[روز]] حادثه‌ای اتفاق افتاده که موجب [[اکمال دین]] (از یک سو) و [[یأس]] [[کفار]] از [[دین]] (از سوی دیگر) شده است و حال آنکه عدم شرکت [[مشرکان]] در [[اعمال]] [[حج]]، موجب اکمال دین و یأس کفار از دین نخواهد بود. این احتمال نیز وجود دارد که [[حدیث]] ابن عباس مدرّج باشد؛ یعنی این آیه را به عنوان [[شاهد]] در حدیث درج کرده‌اند، بدون آنکه به [[ناسازگاری]] آن با رویداد نزول [[سوره]] [[برائت]] و حذف مشرکان از [[بیت الحرام]] توجه داشته باشند.
۲۱۸٬۰۹۰

ویرایش