امام مهدی از چه گروه‌هایی انتقام می‌گیرد؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

| تعداد پاسخ = ۲

'''[[امام مهدی]] {{ع}} از چه گروه‌هایی انتقام می‌گیرد؟''' یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث '''[[مهدویت (پرسش)|مهدویت]]''' است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[مهدویت]]''' مراجعه شود.

*«یکی از ابعاد [[قیام]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} افزون بر جنبه‌های اصلاح‌گری، [[انسان‌سازی]]، [[عدالت گستری]]، کمال بخشی و احیاگری [[دین]] [[خداوند]] [[خون خواهی]] از [[دشمنان]] [[خداوند]]، [[پیامبر خاتم|پیامبر اعظم]] {{صل}}، [[اهل بیت]] {{ع}} و همه ستمدیدگان [[تاریخ]] است. در این میان [[خونخواهی]] از [[امام حسین|سید الشهدا]] {{ع}} از ویژگی خاصی برخوردار است. بنابراین با استفاده از [[روایات]] گروه‌هایی که از آنان [[انتقام]] گرفته می‌شود، عبارتند از:

# '''[[دشمنان]] [[خداوند]]:''' [[پیامبر خاتم|رسول گرامی اسلام]] {{صل}} در [[حدیث معراج]]، پس از بیان دیدن [[نور]] [[پیشوایان]] [[معصوم]] {{ع}} و آخرین [[جانشین]] خود در میان آنها، فرمود: عرض کردم: پروردگارا! اینان چه کسانی هستند؟" [[خداوند]] فرمود: "ایشان پیشوایانند و این [[قائم]] است؛ همو که [[حلال]] مرا [[حلال]] می‌کند و [[حرام]] مرا را [[حرام]] می‌سازد و از [[دشمنان]] من [[انتقام]] می‌گیرد"<ref>{{عربی|"هَؤُلَاءِ الْأَئِمَّةُ وَ هَذَا الْقَائِمُ الَّذِي يُحِلُّ حَلَالِي وَ يُحَرِّمُ حَرَامِي وَ بِهِ أَنْتَقِمُ مِنْ أَعْدَائِي‏"}}؛ صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ج۱، ص۲۵۲، ح۲؛ نعمانی، الغیبه؛ ص۹۳.</ref>؛ [[احمد بن اسحاق]] گوید: "بر [[امام عسکری]] {{ع}} وارد شدم و خواستم از [[جانشین]] پس از وی پرسش کنم؛ او آغاز سخن کرد و فرمود:‌ای [[احمد بن اسحاق]]! [[خدای تعالی]] از زمان [[حضرت آدم]] {{ع}} [[زمین]] را خالی از [[حجت]] نگذاشته است و تا [[روز قیامت]] نیز خالی از [[حجت]] نخواهد گذاشت. به واسطه اوست که بلا را از اهل [[زمین]] دفع می‌کند و به خاطر اوست که [[باران]] می‌فرستد و [[برکات]] [[زمین]] را بیرون می‌آورد. گفتم:‌ ای [[فرزند]] [[پیامبر خاتم|رسول خدا]]! [[امام]] و [[جانشین]] پس از شما کیست؟ [[حضرت]] شتابان برخاست و داخل خانه شد و سپس برگشت، در حالی که بر شانه‌اش [[کودکی]] سه ساله بود که صورتش مانند ماه شب چهارده می‌درخشید. فرمود:‌ای [[احمد بن اسحاق]]! اگر نزد [[خدای تعالی]] و حجت‌های او گرامی نبودی، این فرزندم را به تو نمی‌نمودم. او هم نام و هم [[کنیه]] [[پیامبر خاتم|رسول خدا]] {{صل}} است؛ کسی است که [[زمین]] را آکنده از [[عدل و داد]] می‌کند، همچنان که پر از [[ظلم و جور]] شده باشد. [[احمد بن اسحاق]] گوید: گفتم:‌ای مولای من! آیا نشانه‌ای هست که قلبم بدان مطمئن شود؟ آن کودک به زبان [[عربی]] [[فصیح]] به سخن درآمد و فرمود: {{عربی|"أَنَا بَقِيَّةُ اللَّهِ فِي أَرْضِهِ وَ الْمُنْتَقِمُ مِنْ أَعْدَائِهِ فَلَا تَطْلُبْ أَثَراً بَعْدَ عَيْنٍ يَا أَحْمَدَ بْنَ إِسْحَاقَ "}}<ref>ای احمد بن اسحاق! منم بقیة الله در زمین خداوند و انتقام گیرنده، از دشمنان او؛ پس از مشاهده، جستجوی نشانه مکن!؛ صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ج۲، ص۳۸۴، ح۱.</ref>.

# '''[[قاتلان]] [[امام حسین]] {{ع}}:''' [[امام صادق]] {{ع}} درباره [[انتقام]] از [[قاتلان]] [[امام حسین]] {{ع}} می‌فرماید: "چون کار [[امام حسین]] {{ع}} چنان شد که شد ([[اصحاب]] و جوان‌هایش کشته شدند و خودش تنها ماند)، [[فرشتگان]] به سوی [[خدا]] شیون و [[گریه]] کردند و گفتند: با [[حسین]] برگزیده و پسر پیغمبرت چنین رفتاری کنند؟ پس [[خدا]] سایه [[امام مهدی|حضرت قائم]] {{ع}} را به آنها نمود و فرمود: با این [[انتقام]] او را می‌گیرم"<ref>{{عربی|" لَمَّا كَانَ مِنْ أَمْرِ الْحُسَيْنِ {{ع}} مَا كَانَ ضَجَّتِ الْمَلَائِكَةُ إِلَى اللَّهِ بِالْبُكَاءِ وَ قَالَتْ يُفْعَلُ هَذَا بِالْحُسَيْنِ صَفِيِّكَ وَ ابْنِ نَبِيِّكَ قَالَ فَأَقَامَ اللَّهُ لَهُمْ ظِلَّ الْقَائِمِ {{ع}} وَ قَالَ بِهَذَا أَنْتَقِمُ لِهَذَا"}}؛ محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۱، ص۴۶۵، ح۶؛ طوسی، الامالی، ج۲، ص۳۳.</ref>. در پاره‌ای از [[روایات]] نیز آمده است که: آن [[حضرت]] [[انتقام]] گیرنده [[خون]] تمامی [[امامان]] {{ع}} و [[مظلومان]] [[تاریخ]] است. [[فرات]] بن أحنف از [[امام صادق]] {{ع}} [[روایت]] کرده که به [[نقل]] از پدران خود {{ع}} فرمود: در زمان [[خلافت]] [[امام علی|امیر المؤمنین]] {{ع}} [[آب]] [[فرات]] بالا آمد، پس آن [[حضرت]] و دو فرزندش [[امام حسن|حسن]] و [[امام حسین|حسین]] {{عم}} سوار شدند چون گذرشان بر [[طایفه]] ثقیف افتاد، آنان گفتند: [[امام علی|علی]] {{ع}} آمده است [[آب]] را به جای خود بازگرداند (فرو نشاند). پس [[حضرت]] فرمود: "بدانید به [[خدا]] قسم! من و این دو فرزندم یقیناً کشته خواهیم شد و بدون [[تردید]] [[خداوند]] مردی از [[فرزندان]] من را در [[آخر الزمان]] بر می‌انگیزاند که [[خونخواهی]] ما خواهد کرد"<ref>{{عربی|" أَمَا وَ اللَّهِ لَأُقْتَلَنَّ أَنَا وَ ابْنَايَ هَذَانِ وَ لَيَبْعَثَنَّ اللَّهُ رَجُلًا مِنْ وُلْدِي فِي آخِرِ الزَّمَانِ يُطَالِبُ بِدِمَائِنَا "}}؛ نعمانی، الغیبه، ص۱۴۰، ح۱؛ نک: محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۲، ص۸، ح۱.</ref>؛ علاوه بر [[منتقم]]، یکی از [[القاب]] آن [[حضرت]] "مَوْتور" است. "مَوْتور" از نظر لغت به کسی گویند که یکی از خویشاوندانش کشته شده؛ ولی [[خون]] بهای او گرفته نشده است<ref>طریحی، مجمع البحرین، ج۳، ص۵۰۹.</ref>. در برخی [[روایات]]، از [[حضرت مهدی]] {{ع}} با عنوان "[[موتور]] بوالده"<ref>نعمانی، الغیبه، ص۱۷۸، ح۲۲.</ref> یا "[[موتور]] [[بابیه]]"<ref>نعمانی، الغیبه، ص۱۷۹؛ محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۱، ص۳۲۲.</ref> یاد شده است؛ یعنی، کسی که پدرش کشته شده و از [[خون]] او مطالبه و [[خونخواهی]] نشده است. مراد از [[پدر]] در این [[روایت]]، ممکن است [[امام عسکری|امام حسن عسکری]] {{ع}} یا [[امام حسین]] {{ع}} باشد یا اینکه جنس [[پدر]] است که شامل همه [[امامان]] [[معصوم]] {{ع}} باشد. در روایاتی چند این [[انتقام]] به [[اراده خداوند]] و به دست آن [[حضرت]] و در بعضی به آن [[حضرت]] نسبت داده شده است. در هر حال تفاوتی نمی‌کند [[خداوند]] به دست او از دشمنانش [[انتقام]] بگیرد یا اینکه خود [[حضرت]] از [[دشمنان]] خود و خاندانش [[انتقام]] بگیرد، این وعده‌ای است که [[خداوند]] در [[قرآن]] فرموده است. در کامل الزیارات از [[امام صادق]] {{ع}} [[نقل]] کرده که درباره [[آیه]] {{متن قرآن|وَمَن قُتِلَ مَظْلُومًا فَقَدْ جَعَلْنَا لِوَلِيِّهِ سُلْطَانًا فَلاَ يُسْرِف فِّي الْقَتْلِ}}<ref>"و هر کس مظلوم کشته شود، به سرپرست وی قدرتی داده‌ایم، پس [او] نباید در قتل زیاده روی کند؛ اسراء، آیه ۳۳.</ref>؛ فرمود: "او [[قائم]] [[آل محمد]] است؛ [[قیام]] می‌کند و به [[انتقام]] از [[خون]] [[امام حسین|حسین بن علی]]، دست به [[کشتار]] می‌زند"<ref>{{عربی|"ذَلِكَ قَائِمُ آلِ مُحَمَّدٍ يَخْرُجُ فَيَقْتُلُ بِدَمِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِي‏"}}ابن قولویه قمی، کامل الزیارات، ص۶۳.</ref>؛ البته این [[انتقام]] به دو صورت تصور می‌شود:

# [[فرزندان]] آنان که به کارهای پدران و گذشتگان خود خشنودند، مورد [[انتقام]] قرار می‌گیرند. [[عبدالسلام بن صالح هروی]] گوید: به [[امام رضا|حضرت رضا]] {{ع}} عرض کردم: نظرتان درباره این [[حدیث]] [[امام صادق]] {{ع}} چیست که [[حضرت]] فرمود:{{عربی|"إِذَا خَرَجَ الْقَائِمُ قَتَلَ ذَرَارِيَّ قَتَلَةِ الْحُسَيْنِ {{ع}} بِفِعَالِ آبَائِهَا "}}؛ <ref>زمانی که [[قائم]] {{ع}} قیام کند فرزندان قاتلان [[امام حسین|حسین]] {{ع}} را به خاطر کردار پدرانشان خواهد کشت؟</ref> [[حضرت]] فرمود: همین طور است. گفتم: پس معنای این [[آیه]] چیست: {{متن قرآن|وَلاَ تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَى}}<ref>و هیچ باربرداری بار [گناه] دیگری را برنمی دارد؛ انعام، آیه۱۶۴.</ref>؟ [[امام]] در [[پاسخ]] فرمود: "[[خداوند]] در تمام گفتارهایش درست گفته است؛ لکن [[فرزندان]] [[قاتلان]] [[امام حسین|حسین]] {{ع}} از کردار پدرانشان [[راضی]] هستند و به آن افتخار می‌کنند و هر کس از کاری [[راضی]] باشد، مثل کسی است که آن را انجام داده، و اگر کسی در [[مشرق]] کشته شود و دیگری در [[مغرب]] از این [[قتل]] [[راضی]] باشد، نزد [[خدا]] با [[قاتل]] شریک خواهد بود"<ref>{{عربی|"صَدَقَ اللَّهُ فِي جَمِيعِ أَقْوَالِهِ وَ لَكِنْ ذَرَارِيُّ قَتَلَةِ الْحُسَيْنِ {{ع}} يَرْضَوْنَ بِفِعَالِ آبَائِهِمْ وَ يَفْتَخِرُونَ بِهَا وَ مَنْ رَضِيَ شَيْئاً كَانَ كَمَنْ أَتَاهُ وَ لَوْ أَنَّ رَجُلًا قُتِلَ بِالْمَشْرِقِ فَرَضِيَ بِقَتْلِهِ رَجُلٌ بِالْمَغْرِبِ لَكَانَ الرَّاضِي عِنْدَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ شَرِيكَ الْقَاتِلِ وَ إِنَّمَا يَقْتُلُهُمُ الْقَائِمُ {{ع}} إِذَا خَرَجَ لِرِضَاهُمْ بِفِعْلِ آبَائِهِمْ"}}؛ صدوق، عیون اخبار الرضا {{ع}}، ج۱، ص۲۷۳، ح۵.</ref>»<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۳ (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ج۳، ص  ۱۹۴ - ۱۹۸.</ref>.